علوم و معارف قرآن

علوم و معارف قرآن

لطفا نام سوره هایی که اول آن ها الف لام میم دارد را ذکر کنید؟

شهر جواب ـ حروف مقطعه در آغاز 29 سوره از سوره های قرآن کریم آمده است. سوره هایی که با حروف مقطعه «الم» آغاز می شود، این موارد هستند:

چرا در برخی آیات، خدای متعال از خود با ضمیر جمع یاد می‌کند؟

شهر جواب ـ خدای متعال یگانه است بنابراین هر گاه از خود یا کارهای خود خبر می‌دهد، طبیعتا باید ضمیر مفرد بکار ببرد و بگوید: من چنین هستم و من چنان کردم. برای همین است که در موارد زیادی از آیات قرآن می‌بینیم که خداوند متعال با همین ضمیر مفرد، خودش را به ما معرفی می‌کند؛ مثلا آنجا که می‌خواهد خود را به موسای کلیم معرفی کند، می‌فرماید: «إِنَّني‏ أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْني‏ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري»

منظور از کلمه در آیاتی نظیر «وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فيما فيهِ يَخْتَلِفُونَ» (یونس: 10 /19) چیست؟

شهر جواب ـ آیات مشابهی که واژه «کلمه» در آنها آمده را از تفسیر نمونه بررسی کردم؛ ایشان منظور از کلمه را فرمان و سنت الهی درباره «آزادی انسان و مجبور نبودن او در انتخاب حق و باطل» دانسته‌اند. توضیحات استاد مکارم درباره واژه «کلمه» چنین است:

آیا آیه‌ای درباره عذاب قبر در قرآن کریم، وجود دارد؟

شهر جواب ـ چند آیه را به عنوان نمونه بیان می‌کنم: «النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْها غُدُوًّا وَ عَشِيًّا وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ» عذاب آنها آتش است كه هر صبح و شام بر آن عرضه مى‏‌شوند و روزى كه قيامت برپا شود (مى‏‌فرمايد:) «آل فرعون را در سخت‏‌ترين عذابها وارد كنيد!»

چرا در قرآن به عیسی (علیه السلام) کلمه الله گفته شده است؟

شهر جواب ـ بنا به نظر استاد مکارم: منظور از کلمه در اینجا، «تشبیه» است یعنی همانطور که کلمات مخلوق ما هستند، عیسی هم مخلوق خداست و خودش خدا نیست!

چرا در قرآن کریم این همه به سرگذشت بنی اسرائیل اشاره شده است؟

شهر جواب ـ در آیات کریمه قرآن، در غالب موارد، نام پیامبران با بیان اجمالی یا مفصل داستان تبلیغشان و تلاش‌هایی که در راه دعوت داشتند و چگونگی برخود قومشان با آن‌ها، همراه شده است، بنابراین وقتی می‌خواهیم حکمت بیشتر ذکر شدن نام موسای کلیم در آیات قرآن را بررسی کنیم، ناگزیریم به اهداف قرآن از بیان قصص انبیا از یک سو و نکات برجسته و مهمی که در داستان موسای کلیم و قومش وجود دارد از سوی دیگر و ویژگیهای قوم او از سوی سوم، توجه موشکافانه‌ای داشته باشیم. بنابراین برای پاسخ تحقیقی و دقیق به پرسش بحث، باید سه مطلب را به طور اجمال بررسی کنیم:

پاسخ کسانی که به اصل ازدواج موقت، اشکال کرده و می‌گویند: آیا شما حاضرید دختر باکره‌ خودتان را به عقد موقت کسی در بیاورید، چیست؟

شهر جواب ـ حکم خدا را نباید با احساسات شخصی قاطی کرد! ازدواج دختر باکره با اذن ولی او انجام می شود و معمولا هیچ ولی‌ای هم به ازدواج موقت دختر باکره‌اش اجازه نمی‌دهد مگر چند روز قبل از عقد دائم که توافقات ازدواج دائم قطعی شده و زوجین به همراه خانواده برای خرید جهیزیه ازدواج اقدام می‌کنند.

در کدام آیه قرآن از عقل به عنوان پیامبر باطنی معرفی شده است ؟

شهر جواب ـ تعبیر «حجت باطنی» وارد شده؛ آن هم در روایات. امین الاسلام کلینی، در کتاب شریف کافی، اولین قسمت را اختصاص داده به «کتاب العقل و الجهل» و روایات متناسب با این موضوع را هم در این قسمت جمع آوری کرده است. در آنجا روایتی زیبا از بیانات امام کاظم (علیه السلام) خطاب به هشام را آورده که درباره عقل و ویژگی های آن سخن گفته شده است. تعبیر «حجت باطنی بودن عقل» هم به این صورت در آنجا آمده است:

لطفا تفسیر فشرده‌ای از آیات 73 تا 75 سوره اسراء به همراه برخی نکات که از این آیات استفاده می‌شود را بیان نمایید؟

شهر جواب ـ متن آیات کریمه گویای این مطلب است که پیشنهادها و وسوسه‌هایی در مسیر سازش از سوی مشرکین به پیامبر داده شد و بدین وسیله می‌خواستند تمایل ایشان را جلب نمایند، اما از آنجا که خدای متعال خود می‌داند که رسالتش را به چه بزرگوارانی سپرده، در سخت‌ترین لحظات هم حامی و پشتیبان آن‌هاست و آنان را از هر گونه خطا و اشتباه مصون می‌دارد و در لحظات بحرانی یاری می‌نماید، لذا با شديدترين لحن، آن جناب را تهديد مى‌كند كه مبادا ذره‌ای به طرف مشركين و پیشنهادهایشان ميل نشان دهد که در آن صورت عذاب مضاعفی برای حضرتش در پی خواهد داشت.

معنای ایمان و عمل صالح چیست؟ و در قرآن چگونه در کنار هم آمده‌اند؟

شهر جواب ـ معنای لغوی و اصطلاحی ایمان:ایمان از (امن) به معنای ایمنی دادن و رفع ترس و اضطراب است. ايمان، عبارت است از جای‌گير شدن اعتقاد در قلب، و اين كلمه از ماده (ء- م- ن) گرفته شده