علوم و معارف قرآن

شهر جواب ـ برخی مفسرین مانند استاد مکارم شیرازی (زیده عزه) اعتقاد دارند با توجه به شأن نزول‌های آیه ـ که نزول این آیات را درباره اسلام آوردن کشیشانی که نجاشی پادشاه حبشه نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرستاد، بیان کرده ـ و نیز با توجه به جنگ‌های صلیبی و خونینی که مسیحیان با مسلمانان داشته‌اند، این آیه را ناظر به مسیحیان زمان حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) دانسته و محتوای آیه را کلی نمی‌داند.

شهر جواب ـ قرآن کریم در آیه پنجم سوره انشراح می‌فرماید: «فان مع العسر یسراً؛ مسلماً با سختی آسانی است» این آیه به همه انسان‌های تلاشگر نوید می‌دهد همیشه در کنار سختی‌ها آسانی‌ها است و از درون سختی‌ها آسانی به دست می‌آید. این نوید و وعده الهی، دل را نور و صفا می‌بخشد و به پیروزی‌ها امیدوار می‌کند، و گرد و غبار یأس و نومیدی را از صفحة روح انسان می‌زداید. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «بدان که با سختی‌ها آسانی است و با پیروزی و با غم و اندوه خوش‌حالی و گشایش است»

شهر جواب ـ آیه مورد نظر چنین است: «الْخَبيثاتُ لِلْخَبيثينَ وَ الْخَبيثُونَ لِلْخَبيثاتِ وَ الطَّيِّباتُ لِلطَّيِّبينَ وَ الطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّباتِ أُولئِكَ مُبَرَّؤُنَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَريمٌ»

شهر جواب ـ آیه کریمه یک مثال ساده مطرح می‌کند، و در مثال مناقشه نیست. الان هم امکان وقوع همان حالات بحرانی، با کشتی‌های موتوری امکان‌پذیر است و پیام آیه کاملا بر آن نیز صادق است.

شهر جواب ـ آیه مورد نظر شما چنین است: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْكافِرينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ أَ تُريدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبيناً» «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! غير از مؤمنان، كافران را ولّى و تكيه‏‌گاه خود قرار ندهيد! آيا مى‏‌خواهيد (با اين عمل،) دليل آشكارى علیه خود در پيشگاه خدا قرار دهيد؟».

شهر جواب ـ بَقَر یعنی گاو؛ این واژه _همان طور که ابن منظور در لسان العرب اشاره کرده_ اسم جنس است؛ مثلا: «وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما ...» «یعنی از گاو و گوسفند، پیه آن‌ها را بر آنان حرام كرديم».

شهر جواب ـ کتاب «23 سال» علی دشتی با رویکردی انتقادی، تاریخ زندگانی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را مورد توجه قرارداده و متاسفانه در آن اهانت‌هایی به ساحت مقدس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و قرآن کریم روا داشته است! این کتاب در فضا و دورانی به نگارش درآمد که نظام سیاسی به دنبال طرد دین از فضای اجتماعی و سیاسی بود و به هر چیزی که می‌توانست در این امر کمکی نماید اهمیت می‌داد! نشان این امر را می‌توان در دوران طولانی مدتِ نمایندگی دشتی در مجلس سنای پهلوی و دیگر مناصب وی در این دوران جستجو کرد. کتاب دشتی به گونه‌ای بود که حتی در دوره پهلوی _با آن رویکرد سکولاری و ضد دینی‌اش_ امکان چاپ پیدا نکرد و در داخل کشور منتشر نشد!

شهر جواب ـ پرسش شما در واقع این است که چرا خدای متعال همه را به زور و جبر، مسلمان و مؤمن نکرده؟ این امکان برای خدای متعال وجود داشته و دارد که همه را به زور تکوینی مطیع خود نماید: «...فَلَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعينَ» «...و اگر او بخواهد، همه شما را (به اجبار) هدايت مى‌كند»

شهر جواب ـ فرازی که بیان نمودید، آیه قرآن است، نه دعا: «فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ ما آمَنْتُمْ بِهِ فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما هُمْ في‏ شِقاقٍ فَسَيَكْفيكَهُمُ اللَّهُ وَ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ» اگر آنها به مانند آن چه شما ايمان آورده‏‌ايد ايمان بياورند، هدايت يافته‌اند و اگر سرپيچى كنند، از حق جدا شده‏‌‌اند و خداوند، شر آنها را از تو دفع مى‌كند و او شنونده و دانا است‏.

شهر جواب ـ استاد ناصر مکارم شیرازی (زید عزه) ذیل آیه پایانی سوره نساء می‌نویسد: درباره ارث خواهران و برادران، دو آيه در قرآن نازل شده است: يكى آيه 12 سوره نساء، و ديگری آيه پایانی سوره نساء، یعنی آیه 176. اين دو آيه اگر چه در بيان مقدار ارث آن‌ها با هم تفاوت دارد اما هر كدام به يک دسته از خواهران و برادران ناظر است؛ آيه 12، ناظر به برادران و خواهرانِ مادرى است، ولى آيه 176 درباره خواهران و برادرانِ پدر و مادرى، يا خواهران و برادرانِ پدرى تنها، سخن مى‏‌گويد.