علوم و معارف حدیث

حدیث

منبع حدیث «ما من عبد أحبنا و زاد في حبنا و أخلص في معرفتنا ، وسأل مسألة ، إلا ونفثنا في روعه جواباً لتلك المسألة» چیست؟

شهر جواب ـ حديثى است كه مى‏‌فرمايد: «ما مِن عبد أحبّنا و زاد في‏ حبّنا، و سئل عن مسألة إلّا و نقلنا فی روحه جواباً لتلك المسألة»

با توجه به حدیث «عادل‌ترین مردم کسی است که آن چه را که برای خود می‏‌پسندد...، معنای «عدالت» چیست؟

شهر جواب ـ عدالت در لغت معادل نظم و ادب است. در پارسی «داد» معادل عدل، و «دادمندی» یا «دادگری» معادل عدالت است.عدالت یکی از خواسته‌های درونی انسان‌ها است. تمام انسان‌ها در هر زمان و مکان خواستار عدالت هستند و همواره در زندگی خود از آن دم می‌زنند و از نابرابری و تبعیض بیزاری می‌جویند.

آیا مقصود امام سجاد (علیه السلام) از فرشتگان همان قوانین طبیعی و علمی است؟

شهر جواب ـ اولین خطبه نهج البلاغه، امام علی (علیه السلام) به صورت مبسوط مراحل آفرینش موجودات را شرح می‌دهد. از آفرینش ملائکه و کرات و آسمان‌ها و زمین گرفته تا خلقت جمادات و حیوانات و انسان‌ها در بخش مهمی از این خطبه خلقت ملائکه به صورت کامل شرح داده شده و صفات فرشتگان به صورتی زیبا مطرح گردیده که بیان آن برای ما انسان ها جذاب است.

منبع این حدیث «نگاه داشتن ایمان در آخر الزمان، مثل نگاه داشتن گوی آتشی در دست است»، چیست؟

شهر جواب ـ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله): اى پسر مسعود! زمانى بر مردم بيايد كه صبركننده‏ بر دينش، مانند كسى است كه آتش‏ در دست‏ خود بگيرد می‌گويد براى اين زمان اگر گرگ بودى در اين زمان كه بسيار خوب و گر نه مرا گرگ صفتان می‌خورند

چرا ذکر رکوع و سجده، یک بار باید گفته شود؟

شهر جواب ـ اين سخن به عنوان سنت ذكر شده و دليلي ذيل آن بيان نشده است. ذكر ركوع و سجده سه مرتبه تسبيح است كه پنج مرتبه بهتر است و از آن بهتر، هفت مرتبه است و يک تسبيح تمام در هر ركوع و سجده براى مريض و شخصى كه عجله دارد، كافى است.

آیا حدیث: هر کس گل سرخ (محمدی) را بو کند و بر من صلوات نفرستد، بر من جفا کرده است جعلی است؟

شهر جواب ـ روايت فوق علي رغم نقل در منابع روایی، ضعيف است و درسند معتبري نيامده است.

قواعد رجالی کتاب الثقات و المجروحین ابن حبان چه هستند؟

شهر جواب ـ در مقدمه کتاب الثقات ابن حبان؛ فرد ثقه کسی است که شیخ او ثقه باشد و شاگردش هم ثقه باشد و روایتی نداشته باشد که مخالف با روایات دیگر باشد و آن فرد مدلّس نباشد و مرسِل هم نباشد.

آیا اصطلاح «حدیث قدسی» مورد قبول همه علماء هست؟

شهر جواب ـ حديث قدسي، حديثي است كه پيامبر از قول خداوند حكايت می‌كند، بدين صورت كه معنا و مضمون آن به وسيله الهام، يا در خواب و غيره به پيامبر القا شود، و پيامبر با لفظ خود آن را ادا نمايد. به تعبیر دیگر حديث قدسي را پيامبر از خداوند حكايت می‌كند، لذا به آن قدسي می‌گويند؛ چرا كه منسوب به خداوند قدوس است و حديث از قداست و تنزه خاصي برخوردار است و همه علما حدیث قدسی را قبول دارند.

آیا علم رجال مورد تأیید عقل است؟

شهر جواب ـ یکی از ادله نافین علم رجال این است که: براى اثبات عدالت راهى وجود ندارد؛ و براى اثبات عدالت شخص بايد به كتاب‌های رجالى مراجعه كرد اما واضح است كه هر مؤلفى مطالب خود را از كتاب‏‌هاى ديگرى اخذ كرده است و اين راهى معقول براى اثبات عدالت نيست؛ چرا كه مكتوبات اعتبارى ندارد؟ در پاسخ باید گفت: نخست هنگامى كه انتساب تأليف كتابى به كاتب آن اثر ثابت شد و عدالت او نيز آن هم متواتراً و يا مستفيضا و يا به واسطه اطمينان عقلايى یعنی چنان‏ كه روش عقلاست ثابت شد، آن اثر قابليت اعتماد را مى‏‌يابد و به همين خاطر است كه وصايا و اقرارهاى مردم در هنگامى كه به واسطه نوشتن ثبت می‌شود و یا دلايل كافى حاكى بر صدق آن وجود داشته باشد آن اثر قابل استناد خواهد بود.

مقصود از برداشته شدن قلم تکلیف از بیمار در حدیث امام کاظم (علیه السلام) از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) چیست؟

شهر جواب ـ امام كاظم (عليه السّلام) نقل مى‏‌نمايد كه رسول خدا (صلّى اللَّه عليه و آله) فرمود: مريض چهار ثواب دارد: قلم تكليف از او برداشته مى ‌شود (در حال مريضى تكاليفى را كه نمى ‌تواند انجام دهد نسبت به آن‌ها تكليف ندارد). خداوند به فرشته نويسنده اعمال او دستور مى ‌دهد هر كار خوبى را كه در حال سلامتى انجام مى‌‏داده در حال بيمارى نيز براى او بنويسد. بيمارى او اعضاى بدنش را جستجو نموده و گناهانش را بيرون مى‏‌كشد. اگر از دنيا برود، با آمرزش از دنيا رفته و اگر زنده بماند، با آمرزش زندگى خواهد كرد.