علوم و معارف حدیث

حدیث

با توجه به حدیث «هل الدین الا الحب و البغض» که تولی و تبری اصل دین هستند و هر دو مکمل یکدیگر، سوال این است که: در منظر آیات و روایات شریفه از قرآن کریم و معصومین گرامی علیهم السلام ، کدام یک از این دو ( تولی و تبری ) با اهمیت تر از دیگری است ؟

شهر جواب ـ قبل از شروع پاسخ، بیان این نکته لازم است تولی و تبری در این‌جا هم در مفهوم کلی که شامل دشمنان دین می‌شود و هم در مفهوم خاص آن که دشمنان آل پیامبر هستند، مورد توجه قرار می‌گیرد.

آیا احادیثی از معصومین در مورد ارتباط با اجنه وجود دارد ؟

شهر جواب ـ «جن» از جمله مخلوقات نا پیدا و مرموز عالم خلقت است. این موجود اگر چه از حواس ظاهری ما پنهان است، اما مطابق با شهادت آیات و روایات و نیز تجربیات فراوان، نمی‌توان وجودش را انکار کرد. تا جایی که بعضی از انسان‌های بزرگ این موجودات را به چشم خود می‌بینند و نیز کسانی که در مسیر ریاضت‌های سختی گام بر‌داشتند، به راحتی آنان را برای پیش‌برد اهداف‌شان به خدمت گرفته حتی تسخیر می‌کنند.

منبع حدیث «خداوند تک‌خوری را دوست ندارد» از پیامبر (صلی الله علیه و آله)، چیست؟

شهر جواب ـ این نکته را به طور کلی عرض می‌کنم که نقل روایات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بسیار کار شایسته‌ای است و ان شاء الله اجر و ثواب زیادی دارد، اما نقل‌های بی‌سند یا نقل بدون توضیح ـ مطالبی که ممکن است ضعف داشته باشند ـ مناسب نیست؛ علاوه این که ممکن است از روی ناآگاهی مطالبی که از آنان نیست را به آنان نسبت دهیم و از این جهت مسؤولیت شرعی دارد؛ بنابراین بهتر است ابتدا از منبع روایت و درستی آن آگاهی یابیم و سپس اگر خواستیم آن را منتشر کنیم.

روایتی درباره آگاهی اموات از زائرین آنان و این که سلام آن‌ها را می‌شنوند، وجود دارد؟

شهر جواب ـ روایات مختلفی وارد شده‌ است؛ دو مورد از باب نمونه: عن محمد بن مسلم قال قلت لأبي عبد الله (علیه السلام) نزور الموتى فقال نعم قلت فيسمعون بنا إذا أتيناهم قال إي و الله إنهم ليعلمون بكم و يفرحون بكم و يستأنسون إليكم قال قلت فأي شي‏ء نقول إذا أتيناهم قال قل اللهم جاف الأرض عن جنوبهم و صاعد إليك أرواحهم و لقهم منك رضوانا و أسكن إليهم من رحمتك ما تصل به وحدتهم و تؤنس به وحشتهم إِنَّكَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ

روایت «خداوند کریم تر از ان است که بنده را به خاطر نعمت‌هایی که به او می‌دهد بازخواست کند و منظور از نعمت‌ها دین اسلام و ما اهل بیت هستیم» از کدام کتاب و کدام معصوم است»؟

شهر جواب ـ روایت مورد اشاره شما در ذیل آیه هشتم سوره تکاثر آمده است. متن و ترجمه آیه کریمه و روایت مورد اشاره شما چنین است: «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعيمِ» «سپس در آن روز از نعمت‌هايى كه داشته‌ايد بازپرسى خواهيد شد»!

آیا دعای «ناد علی» معتبر است؟ و آیا این دعا در مورد امام علی (علیه السلام) است یا خدا؟

شهر جواب ـ بنده دلیل محکم و قابل اعتمادی بر اعتبار دعاي ناد علی سراغ ندارم. در کتاب بحار الانوار ابیات ناد علی از قول «ميبدی» شارح ديوان منسوب به امير المؤمنين (علیه السلام) نقل شده است؛ «ميبدی» از علماء اهل سنت است. وی در کتابش می‌گوید: «گفته شده كه در روز احد به پيامبر (صلی الله علیه و آله) ندا شد: «ناد عليا مظهر العجائب، تجده عونا لك في النّوائب، كلّ غمٍّ و هَمٍّ سَينجَلي، بِوَلايَتِكَ يا عليّ يا علي يا علي» كه به همين مقدار اكتفا شده و ديگر دعايي نقل نشده است.

مقصود از «آب حیات»، چیست؟

شهر جواب ـ گفته شده: آب حیات، آبی است که نوشنده آن، عمر جاویدان پیدا می‌کند و تا زمانی که بخواهد زنده می‌ماند. ادامه پاسخ شما را با نقل کلامی از «علامه سید محمد حسین طباطبایی» عرض می‌کنم.

لطفا روایت زیر را که از امام باقر (علیه السلام) منقول است مورد بررسی سندی و رجالی قرار دهید و اعتبار یا عدم اعتبار آن را با ذکر منابعی که این حدیث در آن‌ها آمده است بیان بفرمایید. « قَالَ أَبُو الصَّخْر: وَكَانَ أَبُو طَاهِرٍ فِي دَارِ الصَّيْدِيِّينَ نَا

شهر جواب ـ

آیا علی بن الحکم الانباری موثق است؟

شهر جواب ـ از ایشان با عناوین مختلفی در کتب رجالی یاد شده: علی بن الحکم الانباری ، علی بن الحکم بن الزبیر بن النخعی ، علی بن الحکم الکوفی که همه ناظر به یک نفر است و آیة الله خویی در معجم رجال الحدیث، ج 11، ص 394، ذیل عنوان اول و دوم که اشاره کردم به این مطلب تصریح می‎کند و مفصل شواهد این ادعا را توضیح می‌دهد.

با نقل یکی دو روایت، بفرمایید برای نجات از فتنه‌های آخر الزمان چه کار باید کرد؟

شهر جواب ـ روایات زیادی درباره شدت احوال آخر الزمان وارد شده و بیانگر گرفتاری‌های زیاد اعتقادی و دینی در این دوران است! به عنوان نمونه، در روایتی طولانی که از امام صادق (علیه السلام) نقل شده، اوصاف و احوال مردمان فاسد آخر الزمان توضیح داده شده است؛ بخش‌هایی از متن روایت مورد اشاره چنین است: