تربیت و فضائل و رذائل اخلاقی

تربیت و فضائل و رذائل اخلاقی

خودباوری و اعتماد به نفس در دین اسلام، چه جایگاهی دارد و چگونه با توکل به خداوند، قابل جمع هستند؟

شهر جواب ـ اعتماد به نفسی كه در اسلام مورد توجه است تكيه كردن بر داشته‌ها و استعدادهای خود است در طول توكل بر خدا و نه در عرض آن.

آیا تهمت زدن در ذهن هم گناه دارد؟

شهر جواب ـ تهمت زدن در ذهن مانند حسادت، تا به عمل حرامى منجر نشود، حرام نيست و گناهی ندارد؛ ولى بايد در نظر داشت كه شيطان با همين انحرافات كوچک انسان را به تباهى مى‏‌كشاند.

آیا گفتن گناه خود که در گذشته مرتکب شده و توبه از آن کرده مشکل دارد؟

شهر جواب ـ از نظر اسلام انسان اجازه ندارد گناهان (کوچک یا بزرگ) خود را در مقابل دیگران بازگو کند و اسرار خود را فاش نماید که در روایت آمده است:

دروغ چیست ؟ آیا هر حرف مقابل حقیقت ، دروغ است ؟ آیا دروغ فقط با زبان قابل اجراست یا اینکه با همه اعضای بدن هم می توان دروغ گفت ؟ آیا دروغ ، در همه جا همه زمان ، دروغ است ؟ دروغ گو کیست ؟ آیا هر کسی که در مقابل حق ایستاده و دروغ بگوید ، دروغ گو است ؟ آیا ه

شهر جواب ـ دروغ و واژه های معادل آن در زبان عربی، از قبیل «کذب»«افتراء» و «افک» به معنای خبر مخالف با واقع به کار می روند.

آیا اگر شخصی که به خانه همسر موقت خودش می‌رود، بگوید من به خانه دوستم می‌روم و به خانه همسر موقت خودش برود یا این که اول به خانه دوست مردش برود و بعد به خانه همسر موقت خودش برود، دروغ گفته است؟

شهر جواب ـ با توجه به این که حتما شما از تمام احکام و زوایای ازدواج موقت اطلاع دارید با این نوع دیالوگ، مرتکب گناهی نشده‌اید؛ چون در صورت اول توریه کرده‌اید و دروغ نگفته‌اید و در صورت دوم هم به گفتار خود عمل نموده‌اید. و در روش هم بین این دو صورت فرق چندانی نیست.

کسی که با دختری رابطه اینترنتی برقرار کرده و او را تشویق به استمناء نموده و پس از آن، پشیمان شده و توبه کرده، چه باید بکند؟

شهر جواب ـ همین که شما متوجه اشتباه بزرگ خود شدید و از عمق جان خود، پشیمان هستید، یعنی در واقع، نصف راه را رفته‌اید و نیم دیگر راه، این است که دیگر مرتکب این نوع اعمال نشوید و طبق مبانی شریعت و دین، چون واقعا پشیمان شده‌اید، پس توبه شما قبول شده است. منتها همان طور که عرض کردم، واقعا تصمیم بگیرید که دیگر این کارها را انجام ندهید

برای ترس و ناامیدی که به واسطه فکر کردن به برزخ و عذاب قبر به وجود می‌آید، چه باید کرد؟

شهر جواب ـ متاسفانه یکی از بزرگ‌ترین رهزنی‌هایی که شیطان در هنگام سیر و سلوک پیش روی انسان قرار می‌دهد، همین افکار و خطورات یأس‌آور و ناامیدکننده است. به طور کلی، شیطان درصدد است تا از هر راهی انسان را از تکامل باز دارد گاه از طریق خستگی و کسلی که منجر به تفریط می‌شود و گاه از طریق زیاده‌روی و اندیشه عقب‌افتادگی و بیهودگی مظاهر دنیایی که منجر به افراط می‌شود که در هر دو صورت افراط و تفریط، جز دوری از رحمت بی‌کران الهی برای انسان حاصلی نخواهد داشت. به همین جهت، در روایات ما از از انحراف به دو جانب افراط و تفریط باز داشته‌اند و همواره به اعتدال در اعمال فرا خوانده‌اند.

آیا عمل کسی که با دیگری قهر کند، پذیرفته نمی‌شود؟

شهر جواب ـ پیامبر گرامی اسلام (صلى الله علیه و آله) می‌فرماید: «یا أَبَاذَر إِیاكَ وَ هِجْرَانَ أَخِیكَ فَإِنَّ الْعَمَلَ لَا یتَقَبَّلُ مِنَ الْهِجْرَانِ‏» (1) یعنی ای اباذر بپرهیز از دوری كردن از برادرت، زیرا كه عمل انسان با قهر پذیرفته نمی‌شود.

راه‌کار عملی برای اراده ترک گناه چیست؟

شهر جواب ـ برای ترک هر نوع گناهی مهم‌ترین کار، تصمیم واقعی به ترک آن گناه هست و تا هنگامی که شخصی برای ترک یک گناه اراده نکند هیچ گاه نمیتواند از گناهاش توبه کند. اما این تصمیم و اراده که حالتی نفسانی است به خودی خود حاصل نمی‌شود؛ بلکه باید کارهایی انجام و زمینه‌هایی فراهم شود تا این اراده نفسانی محقق شود

در رابطه با توبه آیا فقط انجام ندادن آن کافی است و توبه محسوب می‌شود؟

شهر جواب ـ توبه به خودی خود با ندامت از انجام گناه و تصمیم و عزم راسخ بر ترک گناه محقق می‌شود و نیازی به اظهار لفظی و زبانی برای ترک آن در پیشگاه خداوند نیست اگر چه برای استغفار از درگاه الهی باید در مقام دعا از خداوند درخواست عفو و بخشش نمود. و این همان فرق بین توبه و استغفار است.