معارف قرآن

چرا خداوند در قرآن فرمود که کافران را بدوستی نگیرید؟

شهر جواب ـ آیه مورد نظر شما چنین است: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْكافِرينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ أَ تُريدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطاناً مُبيناً» «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! غير از مؤمنان، كافران را ولّى و تكيه‏‌گاه خود قرار ندهيد! آيا مى‏‌خواهيد (با اين عمل،) دليل آشكارى علیه خود در پيشگاه خدا قرار دهيد؟».

چرا در آیه 70 سوره بقره از کلمه «بقر» به جای «بقره» استفاده شده؟

شهر جواب ـ بَقَر یعنی گاو؛ این واژه _همان طور که ابن منظور در لسان العرب اشاره کرده_ اسم جنس است؛ مثلا: «وَ مِنَ الْبَقَرِ وَ الْغَنَمِ حَرَّمْنا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُما ...» «یعنی از گاو و گوسفند، پیه آن‌ها را بر آنان حرام كرديم».

چگونه می‌توان با کتاب علی دشتی (۲۳ سال) و اشکالات وارده توسط ایشان بر قران بیشتر آشنا گردید؟ و آیا کتابی در نقد ان وجود دارد؟

شهر جواب ـ کتاب «23 سال» علی دشتی با رویکردی انتقادی، تاریخ زندگانی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) را مورد توجه قرارداده و متاسفانه در آن اهانت‌هایی به ساحت مقدس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و قرآن کریم روا داشته است! این کتاب در فضا و دورانی به نگارش درآمد که نظام سیاسی به دنبال طرد دین از فضای اجتماعی و سیاسی بود و به هر چیزی که می‌توانست در این امر کمکی نماید اهمیت می‌داد! نشان این امر را می‌توان در دوران طولانی مدتِ نمایندگی دشتی در مجلس سنای پهلوی و دیگر مناصب وی در این دوران جستجو کرد. کتاب دشتی به گونه‌ای بود که حتی در دوره پهلوی _با آن رویکرد سکولاری و ضد دینی‌اش_ امکان چاپ پیدا نکرد و در داخل کشور منتشر نشد!

آیا خدا خواست ما کافر شویم؟

شهر جواب ـ پرسش شما در واقع این است که چرا خدای متعال همه را به زور و جبر، مسلمان و مؤمن نکرده؟ این امکان برای خدای متعال وجود داشته و دارد که همه را به زور تکوینی مطیع خود نماید: «...فَلَوْ شاءَ لَهَداكُمْ أَجْمَعينَ» «...و اگر او بخواهد، همه شما را (به اجبار) هدايت مى‌كند»

لطفا ترجمه این دعا را بگویید: «فسیکفیکهم الله و هو سمیع العلیم» (گنج‌های معنوی)

شهر جواب ـ فرازی که بیان نمودید، آیه قرآن است، نه دعا: «فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ ما آمَنْتُمْ بِهِ فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما هُمْ في‏ شِقاقٍ فَسَيَكْفيكَهُمُ اللَّهُ وَ هُوَ السَّميعُ الْعَليمُ» اگر آنها به مانند آن چه شما ايمان آورده‏‌ايد ايمان بياورند، هدايت يافته‌اند و اگر سرپيچى كنند، از حق جدا شده‏‌‌اند و خداوند، شر آنها را از تو دفع مى‌كند و او شنونده و دانا است‏.

با توجه به آیه آخر سوره نساء، وقتی مردی بمیرد نصف ارث وی به خواهرش می‌رسد (اگر یک خواهر داشته باشد) و وقتی زنی بمیرد و یک برادر داشته باشد تمام ارث او به برادر وی می‌رسد. (در هر دو حالت فردی که می‌میرد فرزند یا پدر و مادر ندارد) لطفا دلیل تعلق گرفتن نصف ا

شهر جواب ـ استاد ناصر مکارم شیرازی (زید عزه) ذیل آیه پایانی سوره نساء می‌نویسد: درباره ارث خواهران و برادران، دو آيه در قرآن نازل شده است: يكى آيه 12 سوره نساء، و ديگری آيه پایانی سوره نساء، یعنی آیه 176. اين دو آيه اگر چه در بيان مقدار ارث آن‌ها با هم تفاوت دارد اما هر كدام به يک دسته از خواهران و برادران ناظر است؛ آيه 12، ناظر به برادران و خواهرانِ مادرى است، ولى آيه 176 درباره خواهران و برادرانِ پدر و مادرى، يا خواهران و برادرانِ پدرى تنها، سخن مى‏‌گويد.

راه بدست آوردن ایمان از نظر قرآن چیست؟

شهر جواب ـ یکی از راه‌های کسب اعتقاد و باور و ایمان نسبت به خدای متعال، توجه به این صنعت باشکوه و این شاهکار تمام‌ ناشدنی خلقت است. خلقتی که مال دیروز و پریروز و امروز و فردا نیست بلکه علی الدوام در جریان است و هر روز با روییدن سبزه‌ای زیبا یا شکفتن غنچه‌ای قشنگ یا طلوع دوباره خورشید تابان یا وزیدن نسیم دل‌آرای صبحگاهی یا تولد نوزادی نورسیده و هزار هزار جلوه خیره کننده دیگر، صفحه جدیدی از نمایش قدرت بزرگ سازنده توانا و هستی‌ آفرین بی‌همتایش را به همگان نشان می‌دهد.

آیا احادیثی در تفسیر سوره مبارکه توحید وجود دارد؟

شهر جواب ـ روایات مختلفی در تفسیر آیات این سوره، وارد شده که برای اطلاع از آن‌ها می‌توانید به تفسیر رواییِ «البرهان فی تفسير القرآن»، جلد 5، ‏صفحه 793 تا صفحه 807 مراجعه فرمایید.

چرا در برخی آیات، خدای متعال از خود با ضمیر جمع یاد می‌کند؟

شهر جواب ـ خدای متعال یگانه است بنابراین هر گاه از خود یا کارهای خود خبر می‌دهد، طبیعتا باید ضمیر مفرد بکار ببرد و بگوید: من چنین هستم و من چنان کردم. برای همین است که در موارد زیادی از آیات قرآن می‌بینیم که خداوند متعال با همین ضمیر مفرد، خودش را به ما معرفی می‌کند؛ مثلا آنجا که می‌خواهد خود را به موسای کلیم معرفی کند، می‌فرماید: «إِنَّني‏ أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْني‏ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْري»

منظور از کلمه در آیاتی نظیر «وَ لَوْ لا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فيما فيهِ يَخْتَلِفُونَ» (یونس: 10 /19) چیست؟

شهر جواب ـ آیات مشابهی که واژه «کلمه» در آنها آمده را از تفسیر نمونه بررسی کردم؛ ایشان منظور از کلمه را فرمان و سنت الهی درباره «آزادی انسان و مجبور نبودن او در انتخاب حق و باطل» دانسته‌اند. توضیحات استاد مکارم درباره واژه «کلمه» چنین است: