دلایل وابستگی مرد به والدین

پرسش:
برخی از مردان وقتی ازدواج می کنند وابستگی زیادی به خانوادۀ خود خصوصاً مادر و خواهر دارند؛ در این گونه مواقع چکار باید کرد؟ وظیفۀ همسر چنین مردی برای کاهش وابستگی ها چیست؟
 

پاسخ:
دلایل وابستگی مرد به والدین و خانواده اش!
در ابتدا این را بدانید که این حق طبیعی هر زن و مردی است که اوقاتی را با والدین و خانواده پدر و مادری خویش بگذراند و با آنها معاشرت داشته باشند و به گفتگو و درد دل کردن با آنان به صورت حضوری یا تلفنی بپردازند؛ ضمن اینکه والدین نیز حق دارند اوقاتی را با فرزندان خود سپری کنند و با آنان گفتگو و معاشرت کنند؛ هیچ کس دیگری نمی تواند این حق طبیعی را از زن و مرد و والدین آنها سلب کند و یا برای آن ایجاد محدودیت کند.
البته اگر این کار به افراط کشیده شود امر مطلوبی به شمار نمی رود و نشان از نوعی وابستگی روانی عاطفی شدید دارد.

این وابستگی می تواند یکطرفه یا دوطرفه باشد؛ یعنی هم والدین و سایر اعضای خانواده به فرزند وابستگی پیدا کرده باشند به طوری که دوست ندارند فرزندشان لحظه ای از آنها جدا شود و هم فرزند به والدین و خانواده اش وابسته باشد.
یکی از عواملی که در تشدید وابستگی والدین به فرزند و بالعکس نقش دارد تک فرزندی است؛ کاهش رشد نرخ جمعیت در سال های اخیر و نیاز به حمایتگری و کمک رسانی در خانواده های کم جمعیت وجود دارد؛ سبب تشدید این گونه وابستگی ها می گردد.(1)

همچنین ممکن است مرد شخصیت وابسته و غیرمستقلی داشته باشد و هنوز استقلال عاطفی و روانی وی به درستی شکل نگرفته و همین عامل سبب ارتباط و تماس های مکرر مرد با خانواده اش، پدر و مادر، برادر و خواهرش شود.
به هر حال، همه چیز نیاز به بررسی دارد، و بدون بررسی نمی توان نظر کارشناسانه قطعی ارائه داد.

نقش خانواده در استقلال عاطفی و روانی فرزندان
تردیدی در این نیست که یکی از وظایف والدین در خصوص فرزندشان، کمک به استقلال عاطفی و روانی آنهاست، این مهم باید از همان روزهای آغازین تولد در دستور کار والدین قرار بگیرد تا استقلال عاطفی و روانی کودک به درستی شکل بگیرد و کودک بتواند بعد از اتمام شیرخوارگی و به تناسب رشدش به تدریج از پدر و مادرش فاصله بگیرد و بتواند روی پای خویش بیایستد و زندگی خود را به طور مستقل و بدون تکیه به خانواده اش اداره و مدیریت نماید.(2)
گاهی وقت ها دلسوزی ها، خوش خدمتی ها، مراقبت ها و محبت های افراطی والدین به کودک، تصمیم گیری به جای کودک، ناتوان جلوه دادن کودک، تضعیف اعتماد به نفس کودک و... به نوعی سبب وابستگی کودک به والدین می شود به گونه ای که وی حاضر نیست لحظه ای از والدینش جدا شود و یا کاری را به تنهایی و بدون اتکای به دیگران انجام دهد؛ به همین خاطر کوچکترین جدایی و یا تنهایی سبب تنش و آشفتگی روحی وی شده و باعث وابستگی بیشتر وی می گردد. ادامه این روند ممکن است در آینده برای کودک مشکل بیافریند و باعث عدم شکل گیری استقلال عاطفی و روانی وی گردد.(3)

شیوه های حل مشکل و کاهش وابستگی مرد به خانواده اش
1- استحکام بخشیدن به روابط زوجین؛ وقتی روابط بین همسران محکم و مستحکم باشد، طبیعتاً همسران جذب یکدیگر می شوند و راحت تر از خانواده های اصلی خود جدا می شوند.

2- برقراری پیوند عاطفی عمیق بین همسران؛ وقتی پیوند عاطفی عمیقی بین همسران برقرار شده باشد این مسئله سبب می شود که همسران بتوانند از وابستگی های شدید به پدر و مادر و سایر اعضای خانواده شان رها شوند، بدون اینکه ذره ای در احساس دوست داشتن آنها، خللی وارد شود.

3- اگر شوهرتان ضعف شخصیتی دارد و یا شخصیت وابسته ای دارند، در این صورت او را در نظرات مستقل و قاطعی که دارد تأیید و تحسین کنید. اعتماد به نفس از دست رفته شوهرتان را به او بازگردانید و او را به این باور برسانید که قادر است بدون تکیه کردن به پدر و مادر و سایر اعضای خانواده اش، زندگی اش را اداره کند و یک روش درست زندگی را به اجرا گذارد. به شوهرتان بفهمانید که او نیاز به رشد و پرورش روحی و فکری و استقلال شخصیتی دارد.

4- اگر شوهرتان وابستگی شدید عاطفی نسبت به پدر و مادر، برادر و خواهرش دارد، اولین کاری که باید انجام بدهید، توجیه شوهرتان است؛ او باید بپذیرد که وابستگی شدید او به اعضای خانواده برای رابطۀ مشترک شما مخرب و آسیب رسان است؛ تا زمانی که شوهرتان به این نتیجه نرسیده باشد که باید رابطه با پدر و مادر، برادر و خواهرش را محدود کند نمی توان به حل مشکل امیدوار بود، پس با شوهرتان در یک فضای آرام و صمیمی گفتگو کنید و برخی نکات را به او گوشزد نمایید و احساسات و عواطف خویش را دقیقاً به اطلاع او برسانید.

حل مشکل با مشاورۀ حضوری
در نهایت، اگر خودتان به تنهایی نمی توانید از شدت وابستگی شوهرتان بکاهید و او را متوجه زندگی مشترک نمایید در این فرض از مشاوره های تخصصی غافل نشوید و با مراجعه حضوری به مشاوران خانواده، زوج درمانگران، خانواده درمانگران و روانشناسان با تجربه، این مسئله را به طور اساسی پیگیری نمایید.

معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
 

1. رادمنش، مسلم، رهایی از وابستگی عاطفی، قم: هدی، 1389.
2. مظاهری نژادفرد، گلناز، رهایی از وابستگی (اختلال شخصیت وابسته: از اختلال تا درمان)، تهران : صالحیان، 1397.
3. ملودی، بیتی ، رهایی (مراقبه برای نجات از وابستگی های ناسالم )، ترجمۀ مهدی قراچه داغی و شهرزاد لولاچی، تهران : اوحدی ، 1387.
4. ملودی، بیتی ، وابستگی عاطفی ترک و بهبودی از عوارض آن ، ترجمۀ فرامرز مسیحی، تهران : اوحدی ، 1391.
5. کلولاو، کریستوفر اف، دلبستگی بزرگسال و زوج درمانی، ترجمۀ زینب خانجانی و سیمین رونقی، تبریز: فروزش، 1387.
6. احدی ، بتول ، دلبستگی ، تهران: فرهیختگان علوی، 1385.

پی نوشت ها:

1. ر.ک: نجف لو، اکرم، تک فرزندی و پیامدهای آن، تهران: فرهنگ و قلم، 1394.
2. جهانشاهی فرد، سعید، تکنیک های فرزندپروری: روشی برای ساختن شخصیت سالم و پیشگیری از مشکلات روانی در فرزندان، قم: نسل فردا، 1395، ص65.
3. کرمی، محمد و سیدحسین میرزایی، دلبستگی از تولد تا پیری، شیروان: شیلان، 1394، ص107.
4. http://www.askdin.com/showthread.php?t=64401&p=1011302&viewfull=1#post10...