سؤال:
درباره آرایش زن برای همسرش چند روایت ذکر کنید. و آيا درباره آرایش زن در خارج از منزل به گونه‌ای که در معرض دید نامحرم است، روایتی وارد شده؟
پاسخ:
درباره لزوم آرایش زن برای همسرش، دو روایت را به عنوان نمونه نقل می‌کنم:
«عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ الْجَامُورَانِيِّ عَنِ ابْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ عَمْرِو بْنِ جُبَيْرٍ الْعَزْرَمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ جَاءَتِ امْرَأَةٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا حَقُّ الزَّوْجِ عَلَى الْمَرْأَةِ قَالَ أَكْثَرُ مِنْ ذَلِكَ فَقَالَتْ فَخَبِّرْنِي عَنْ شَيْءٍ مِنْهُ فَقَالَ لَيْسَ لَهَا أَنْ تَصُومَ إِلَّا بِإِذْنِهِ يَعْنِي تَطَوُّعاً وَ لَا تَخْرُجَ مِنْ بَيْتِهَا إِلَّا بِإِذْنِهِ وَ عَلَيْهَا أَنْ تَطَيَّبَ بِأَطْيَبِ طِيبِهَا وَ تَلْبَسَ أَحْسَنَ ثِيَابِهَا وَ تَزَيَّنَ بِأَحْسَنِ زِينَتِهَا وَ تَعْرِضَ نَفْسَهَا عَلَيْهِ غُدْوَةً وَ عَشِيَّةً وَ أَكْثَرُ مِنْ ذَلِكَ حُقُوقُهُ عَلَيْهَا» (1)
زنی نزد پیامبر اکرم آمد و عرض کرد: یا رسول الله! حق مرد بر همسرش چیست؟ فرمود: زیاد است! عرض کرد: بخشی از آن را برایم بیان کنید. فرمود: خانم نمیتواند روزه بگیرد مگر با اجازه همسرش (منظور روزه مستحبی است)، و نمیتواند از منزل خارج شود مگر با اجازه او، و باید خود را به خوش بوترین عطرهایی که دارد معطر نماید و زیباترین لباس هایش را بپوشد و خود را به بهترین زینت‌هایش آراسته نماید، و صبح و شب خود را بر او عرضه نماید، و حقوق مرد بر زن بیش از این موارد است.
«ابْنُ مَحْبُوبٍ عَنِ الْعَلَاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ لَا يَنْبَغِي لِلْمَرْأَةِ أَنْ تُعَطِّلَ نَفْسَهَا وَ لَوْ تُعَلِّقُ فِي عُنُقِهَا قِلَادَةً...» (2)
امام باقر (علیه السلام) فرمود: سزاوار نیست زنان آراستن خود را [برای همسرانشان] تعطیل کنند، هر چند به آویختن گردنبندی باشد...
البته مرد هم باید خود را برای همسرش آراسته کند و در این باب هم روایت وارد شده، اما موضوع این سؤال درباره خانم‌هاست. این نکته را هم در همین جا عرض کنم که درباره محبت و مهربانی و مدارا و گذشت شوهر نسبت به همسر و رعایت حقوق او، سفارش‌های زیادی در روایات و برخی آیات قرآن وارد شده است.
درباره قسمت دوم پرسش هم عرض می‌کنم که روایات بسیاری در سرزنش و تقبیح آرایش و عطر زدن زن برای نامحرم وارد شده و بسیار از این کار نهی شده است؛ به عنوان نمونه:
«قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَيُّمَا امْرَأَةٍ بَاتَتْ وَ زَوْجُهَا عَلَيْهَا سَاخِطٌ فِي حَقٍّ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنْهَا صَلَاةٌ حَتَّى يَرْضَى عَنْهَا وَ أَيُّمَا امْرَأَةٍ تَطَيَّبَتْ لِغَيْرِ زَوْجِهَا لَمْ يَقْبَلِ اللَّهُ مِنْهَا صَلَاةً حَتَّى تَغْتَسِلَ مِنْ طِيبِهَا كَغُسْلِهَا مِنْ جَنَابَتِهَا» (3)
از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که: هر زنی که شب را به سر کند در حالی که همسرش [به حق یا] درباره حقی که دارد از او خشمگین باشد، نمازش قبول نمی‌شود تا زمانی که همسرش از او راضی شود، و هر زنی که خود را برای غیر همسرش خوشبو کند، خداوند از او نمازی قبول نمی‌کند، تا زمانی که همانند غسل جنابت، خود را از آن بوی خوش شستشو نماید! (یعنی باید آن بو را کامل برطرف کند)
«عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَيُّ امْرَأَةٍ تَطَيَّبَتْ وَ خَرَجَتْ مِنْ بَيْتِهَا فَهِيَ تُلْعَنُ حَتَّى تَرْجِعَ إِلَى بَيْتِهَا مَتَى مَا رَجَعَتْ» (4)
از امام صادق (علیه السلام) نقل شده که: هر زنی که خود را معطر و خوشبو کند و از خانه‌اش خارج شود، مورد لعنت [خدا و فرشتگان] است تا زمانی که به خانه‌اش برگردد.
منابع:
1- کلینی، محمد، کافی، ج 5، ص 508، ح 7.
2- همان، ج 5، ص 509 ، ح 2.
3- الحر العاملی، محمد، وسائل الشيعة، ج 20، ص 160، ح 25305.
4- همان، ج 20، ص 161، ح 25308.