معیارهای انجام دادن کار های خوب از دیدگاه قرآن

پرسش:

معیار های انجام دادن کار های خوب از دیدگاه قرآن چیست؟دستورات خداوند در این زمینه چیست؟

 

پاسخ:

کار خوب از منظر قرآن کریم دو ویژگی عمده را باید دارا باشد :

1. حسن فاعلی

2. حسن فعلی

در یکی از آیات قرآن کریم هر دو شرط ذکر شده است:

«...فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا؛پس هر كس به لقاى پروردگار خود اميد دارد بايد به كار شايسته بپردازد و هيچ كس را در پرستش پروردگارش شريك نسازد »(1)

حسن فعلی یعنی عمل، باید صالح و خوب باشد و حسن فاعلی، یعنی نیت فرد پاک و خالص و بی شائبه باشد.

جدای از معیار اخلاص و صالح بودن عمل، معیار تقوا نیز از ملاکهای مهم است.

داستان مشهوری وجود دارد که فردی در زمان امام صادق(علیه السلام) دزدی میکرد و آنرا به فقرا میداد و استدلالش هم این بود که کمک به فقرا، کاری است حسنه و دزدی هم سیئه.  خداوند هم در قرآن فرموده که گناهان را برابر خودشان و اعمال صالحه را ده برابر جزا می دهد؛ لذا اگر از ده ثواب کمک به فقرا یکی کم شود، 9 ثواب دیگر باقی میماند و این کار را زرنگی و زیرکی در راه انجام عمل صالح تلقی میکرد. اما امام صادق(علیه السلام) برای او پیغام دادند که :

«إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ»(2)خدا فقط از تقواپيشگان مى ‏پذيرد.

لذا در انجام عمل صالح با نیت خالص باید به معیار تقوا هم دقت نمود، زیرا کاری که با گناه همراه باشد یا خودش گناه باشد، مورد قبول درگاه الهی قرار نخواهد گرفت ولو اینکه  عمل مربوطه، صالح و خالص هم باشد.

 

پی نوشت ها:

1.کهف، آیه 110.
2.مائده ، آیه27.