پرسش:
حدیثی را چند سال پیش شنیدم ولی جزئیاتش یادم نیست: شخصی برای رفتن به زیارت، نزد امام معصوم آمد، امام فرمود به صلاح نیست بروی. اما او رفت و برگشت و به امام عرض کرد خیلی هم سفر خوبی بود. امام فرمود ولی به آن نماز صبحی که از تو قضا شد، نمی ارزد زیرا نماز واجب است و زیارت مستحب. منبع حدیث کجاست؟
پاسخ:
مطلبی که شما فرموده اید را پیدا نکردم؛ ظاهرا منظورتان این مطلب است که مشهور و معروف است:
«كسی آمد خدمت امام صادق (علیه السلام) استخاره كرد، بد آمد. استخاره را نديده گرفت و به تجارت رفت. اتفاقاً به او خوش گذشت و علاوه بر آن سود فراوانی هم برد؛ تعجب كرد كه من پيش امام (علیه السلام) استخاره كردم بد آمد، مسافرت به من خوش گذشت و سود فراوان بردم، يعنی چه؟
خدمت امام صادق (علیه السلام) آمد و گفت: يابن رسول الله، يادتان هست كه چند وقت قبل خدمت شما رسيدم، استخاره كردم و بدآمد؛ برای مسافرت بود، به تجارت رفتم، سود فراوانی داشت و خوش گذشت.
آقا امام صادق (علیه السلام) تبسم فرمودند و گفتند: يادت هست در فلان منزل خسته بودی، نماز مغرب و عشايت را خواندی، شام خورده خوابيدی، خوابت برد. يک وقت بيدار شدی كه آفتاب زده و نمازت قضا شده بود؟ (البته گناه نكرده بود زيرا نمی خواسته كه قضا شود، بعد هم قضای نمازش را خواند) فرمودند: يادت هست؟ گفت: بله يابن رسول الله، فرمودند: اگر خدا دنيا و آنچه در دنيا است به تو داده بود جبران آن خسارت نمی شد. خيلی چيز از دستت رفت، نمی دانی چه خبر است. (1)
نکته:
در باره این مطلب باید گفت، چنین متنی در منابع روایی و حدیثی یافت نشد و نویسنده کتاب «جهاد با نفس» نیز منبع روایی برای این نقل، ذکر نکرده است.
لذا نمی توان آن را روایت از معصوم دانست و به معصوم نسبت داد، زیرا تا از صدور روایتی اطمینان پیدا نکرده ایم نمی توان آن را به معصوم نسبت داد.
پی نوشت:
1. آیت الله حسین مظاهری، جهاد با نفس، ناشر: فدک فاطمی ـ قم، 1383 ش، ج 1، ص 76.