پرسش:
حدیثی نقل شده است از حضرت پیامبر(ص) خطاب به حذیفه در باب 72 نشانه جامعه در آخرالزمان. آیا این حدیث درست و مورد تایید می باشد یا خیر؟
و آیا موارد مندرج در این حدیث پیشگویی هایی هستند که حتما حتما اتفاق می افتند یا اینکه به این معنی هستند که کار فرزندان آدم (ع) به اینجاها هم کشیده میشه اگر سر عقل نیان؟
پاسخ:
این حدیث در منابع زیر ذکر شده است:
1. نوائب الدهور، سید حسن میرجهانی، نجف، کتابخانه حیدریه، 1376، ج1، ص291.
2. محاضرة الأبرار ومسامرة الأخيار في الأدبيات والنوادر والأخبار، محيي الدين محمد علي محمد/ابن عربي الحاتمي،دارکتب العلمیه، لبنان- بیروت، ج 1، ص 21 و 22.
این روایت از حذیفه بن یمان نقل شده که مورد تایید می باشد. او از بزرگان و از یاران نبی اکرم صل الله علیه و آله می باشد.(1) و حذیفه در دوستی و یاری امیرمؤمنان علی بن ابی طالب(ع) ثابت قدم و استوار بود، و روایات بسیاری از پیامبر (ص) در فضائل حضرت علی (ع) نقل کرده است و در میان اصحاب حضرت علی یکی از اصحاب چهار گانه معرفی شده است .(2)
في حذيفة بن اليمان رضى اللّه تعالى عنه حذيفة بن اليمان العبسي أبو عبد اللّه أحد الاركان الاربعة على قول، من كتاب أصحاب رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله، و من السابقين من أنصار أمير المؤمنين عليه السّلام، أنصاري سكن الكوفة و مات بالمدائن بعد بيعة أمير المؤمنين عليه السّلام بأربعين يوما قاله الشيخ (ره) في كتاب الرجال. (3)
اما نسبت به محقق شدن این علائم باید عرض کنیم نشانه های ظهور حضرت به قسمت های گوناگونی تقسیم می شوند که در یک مورد به علایم حتمی و غیر حتمی تقسیم می شود.
با ذکر دو روایت جواب سوال شما مشخص می شود:
داود بن ابی القاسم نقل می کند که در حضور امام جواد (علیه السلام) بودیم. سخن از (نشانه های ظهور و) قیام و خروج (شخصی به نام) سفیانی به میان آمد و این که در برخی روایات گفته شده و حتماً واقع می شود. به امام (علیه السلام)عرض کردم: آیا خداوند در اصل وقوع یا ویژگی های امور حتمی نیز تغییر و دگرگونی (=بداء) ایجاد می کند ( چندان که یا اصلا محقق نمی شوند یا آن چنان که آن وعده های حتمی با آن مشخصات منعقد نمی گردند)؟ حضرت فرمودند: بله، امکان هرگونه تغییر و تصرف – حتی در امور حتمی – وجود دارد! گفتم: با این حساب می ترسیم که خداوند در اصل ظهور و فرج قائم (عج) نیز ایجاد تغییر و انصراف (بداء) کند!
حضرت پاسخ دادند: [این چنین نیست؛ چون] قیام قایم (ع) از میعاد و وعده های [تغییر ناپذیر] خداست.(4)
همچنین محدث نوری (ره) در این باره می نویسد:
"... غیر از مسئله ظهور و خروج حضرت حجة بن الحسن المهدی (عج) که حتماً محقق خواهد شد و هیچ گونه تبدیل و تخلفی نخواهد داشت، سایر آنچه از آیات و علامات پیش از ظهور و مقارن آن ]آمده[، همه قابل تغییر و تبدیل و تقدیم (زودتر واقع شدن) و تأخیر (دیرتر رخ دادن) و ... هست. حتی آن علایمی که در شمار نشانه های محتوم ذکر شده! چه این که مراد از حتمی و محتوم – در آن اخبار – نه آن است که هیچ قابل تغییر نباشد و دقیقاً مثل و همان را که فرمودند به همان نحو بیاید و واقع شود، بلکه مراد آن است که مرتبه ای از تأکید در آن وجود دارد که منافاتی با تغییر در مرحله ای از آن ندارد".(5)
پی نوشت ها:
1. عالمی دامغانی، محمد علی، پیغمبر و یاران، ج 2، ص 241، انتشارت بصیرتی، قم خیابان ارم، 1386ه ق؛ ابن اثیر، عزالدین، الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 162، بیروت، دار صادر، 1385 / 1965.
2. محمدبن‌حسن طوسی، رجال الطوسی، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۵،ص60. و محمدبن عمر کشی، اختیار معرفةالرجال، (تلخیص) محمدبن‌حسن طوسی، چاپ حسن مصطفوی، مشهد ۱۳۴۸ش،ص 6و 7.
3. اختيار معرفة الرجال المعروف برجال الكشى (مع تعليقات مير داماد الأسترآبادى)،موسسة آل البيت( عليهم السلام) لإحياء التراث، ايران- قم،1404 ه. ق،چاپ اول، ج1، ص: 159.
4. بحار الانوار، ج 52، ص 250- 251، چاپ اسلامیه.
5. محدث نوری، نجم الثاقب، ص 832، نشر جمکران.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=63708&p=1001711&viewfull=1#post10...