پرسش:
پدرم حدودا 50 ساله است. مردی مذهبی است. بعضی وقت ها دوست دارد در ماشین که هستیم، برایش قرآن بخوانم. از سال ها پیش پدرم بانی مجالس عزاداری در محلّه مان است. با این همه با رفتن من به مسجد برای نماز جماعتِ مغرب و عشاء مخالفت می کند. وقتی علّت را می پرسم، می گوید:«از این آدم های افراطی خوشم نمیاد». پدرم زیاد به فضای مجازی وارد می شود. از بسیجی ها و شهدا خوشش نمی آید. دوست دارم بدون هیچ مشکلی شب ها برای نماز جماعت و شرکت در فعّالیت های بسیج به مسجد بروم. من را راهنمایی کنید که با پدرم چگونه برخورد کنم.
پاسخ:
این خیلی خوب و پسندیده است که به مسائل مذهبی اهمّیت می دهید و سعی می کنید با شرکت در نماز جماعت و رفتن به مسجد، اعمال عبادیِ اسلام را به صورت شایسته ای انجام دهید. از سوی دیگر باید خدا را شکر کنید که پدرتان نیز فردی مذهبی است و به مسائل مذهبی اهمیت می دهد. به نظر می رسد اختلاف شما و پدرتان بر سرِ رابطه دین و سیاست است. پدرتان دین و مذهب را جدا از سیاست می داند؛ اما شما دین و سیاست را جدایی ناپذیر می دانید. به احتمال زیاد این طرز تفکّر پدرتان ناشی از اندیشه هایی است که در فضای مجازی پخش می شود.
اینکه پدرتان با رفتن شما به مسجد برای نماز مغرب و عشاء مخالفت می کند، احتمالا به خاطر فعّالیّت های شما در پایگاهِ بسیجِ مسجد پس از نمازِ مغرب و عشاء می باشد.
شما دوست دارید پدرتان را از اهمیّت پیوندِ سیاست و دین آگاه نمایید و او را با خود همفکر و هم عقیده در این زمینه کنید. اما باید بدانید که گرایش های سیاسی در سنینِ بالا جزء باثبات ترین بخش های شخصیّت محسوب می شوند و به سختی تغییر می کنند. پس تلاش های شما برای همسوکردنِ پدرتان با خود منجر به شکست خواهد شد.
توصیه من به شما این است که در مورد مسائل سیاسی با پدرتان به هیچ وجه جرّ و بحث نکنید. لازم نیست پدرتان را از مسائلی همچون زندگی نامه یک شهید مطّلع کنید.
امام امیرالمؤمنین علیّ (صلوات الله و سلامه علیه) به فرزندش محمد حنفيّه مي فرمايند: «يا بُنَیّ لاتَقُلْ ما لاتَعلَمُ بَل لاتَقُلْ كُلَّ ما تَعلَم». یعنی «فرزندم آنچه را نمي دانی نگو؛ بلكه همه آنچه را هم که مي دانی را بر زبان نياور»(1).
در مورد مخالفت پدرتان برای شرکت در نماز جماعت، باید بگویم:
با پدرتان در این مورد صحبت كنید. سعی كنید در این صحبت ها فضا را كاملا آرام نگه دارید تا به دور از فضای هیجانی در مورد اهمیّت نماز جماعت و اینكه احساس و نگرانی پدرتان را درك می كنید با او صحبت كنید. خیلی از اوقات یكی از دلایل اصلی كه مشكل بین فرزند و پدر و مادر حل نمی شود، این است كه فرزند هم در آن فضای هیجانی قرار می گیرد؛ یعنی وقتی پدر و مادر به هر طریق مخالفت خود را با موضوعی اعلام می كنند، فرزند نیز برخورد نامناسبی مثل قهر یا دعوا از خود نشان می دهد. پیشنهاد من این است كه با حفظ آرامش و رفتار مناسب و آرام در یك زمان مناسب با پدرتان گفتگو کنید. وقتی پدر شما آرام است، بهتر به حرف هایتان گوش می دهد. به این نکته توجه كنید که باید در صحبت های خود به این اشاره نمایید كه پدرتان و نگرانی هایش را درك می كنید. به پدرتان بفهمانید كه كاملا تمام احساساتش را می فهمید تا راه را برای گفتگو باز كنید.
اگر پدرتان دلایل شما را نمی پذیرد، از فردی که پدرتان از او حرف شنوی دارد، بخواهید با پدرتان صحبت کند. مادرها در این گونه وقت ها گزینه بسیار مناسبی برای پادرمیانی هستند. سعی کنید مادرتان را در جهبه خود وارد کنید. در این صورت احتمال موافقت پدرتان با شما بیشتر می شود. اگر پدرتان از مادرتان حرف شنوی ندارد یا مادرتان با پدرتان هم عقیده است، سعی کنید در میان فامیل، آشنایان و دوستانِ پدرتان فردی متدیّن، امین و آگاه را بیابید که پدرتان به حرفش اهمیّتِ فراوانی می دهد. از این فرد بخواهید با پدرتان صحبت کند و از او بخواهد با رفتنِ شما به نماز جماعت مخالفت ننماید.
پی نوشت:
1: مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار،ج66، ص50، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1403
http://www.askdin.com/showthread.php?t=63432&p=996404&viewfull=1#post996404