پرسش: آیا جلباب قرآنی چادر است یا لباس بلند گشاد؟
پاسخ: مرحوم علامه نیز می فرمایند:"كلمه (جلابيب) جمع جلباب است، و آن جامه اى است سرتاسرى كه تمامى بدن را مى پوشاند، و يا روسرى مخصوصى است كه صورت و سر را ساتر مى شود، و منظور از جمله (پيش بكشند مقدارى از جلباب خود را)، اين است كه آن را طورى بپوشند كه زير گلو و سينه هايشان در انظار ناظرين پيدا نباشد.
(ذلك ادنى ان يعرفن فلا يوذين ) - يعنى پوشاندن همه بدن به شناخته شدن به اينكه اهل عفت و حجاب و صلاح و سدادند نزديك تر است، در نتيجه وقتى به اين عنوان شناخته شدند، ديگر اذيت نمى شوند، يعنى اهل فسق و فجور متعرض آنان نمى گردند."(1 )و مفسران نمونه نیز در خصوص جلباب می گویند:
"در اين كه: منظور، از «جلباب» چيست؟ مفسران و ارباب لغت چند معنى براى آن ذكر كرده‌اند:
1- ملحفه (چادر) و پارچه بزرگى كه، از روسرى بلندتر است و سر و گردن و سينه‌ها را مى‌پوشاند.
2- مقنعه و خمار (روسرى).
3- پيراهن گشاد(2)
(ذلك ادنى ان يعرفن فلا يوذين ) - يعنى پوشاندن همه بدن به شناخته شدن به اينكه اهل عفت و حجاب و صلاح و سدادند نزديك تر است، در نتيجه وقتى به اين عنوان شناخته شدند، ديگر اذيت نمى شوند، يعنى اهل فسق و فجور متعرض آنان نمى گردند."(1 )و مفسران نمونه نیز در خصوص جلباب می گویند:
"در اين كه: منظور، از «جلباب» چيست؟ مفسران و ارباب لغت چند معنى براى آن ذكر كرده‌اند:
1- ملحفه (چادر) و پارچه بزرگى كه، از روسرى بلندتر است و سر و گردن و سينه‌ها را مى‌پوشاند.
2- مقنعه و خمار (روسرى).
3- پيراهن گشاد(2)
آیا زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) ، چادر داشتند ؟!
بله چادر داشتند.این مطلب از سنت و سیره حضرت صدیقه کبری که در روایات و تواریخ ثبت شده به خوبی مشخص است :
پوشش حضرت زهرای مرضیه (سلام الله علیها) هنگامی که در جریان غصب فدک ازمنزل خارج شدند چنین توصیف شده است :
«لاثت خمارها علي رأسها و اشتملت بجلبابهاو اقبلت في لمة من حفدتها و نساء قومها تطأ ذيولها»(3)؛ حضرت زهرا (سلام الله علیها) هنگام خروج از منزل مقنعه را محكم بر سر بستند و جلباب و چادر را، به گونه ای كه تمام بدن آن حضرت را می پوشاند و گوشه‌های آن به زمين می رسيد، به تن كردند و به همراه گروهی از نزديكان و زنان قوم خود به سوی مسجد حركت نمودند.
پوشش حضرت زهرای مرضیه (سلام الله علیها) هنگامی که در جریان غصب فدک ازمنزل خارج شدند چنین توصیف شده است :
«لاثت خمارها علي رأسها و اشتملت بجلبابهاو اقبلت في لمة من حفدتها و نساء قومها تطأ ذيولها»(3)؛ حضرت زهرا (سلام الله علیها) هنگام خروج از منزل مقنعه را محكم بر سر بستند و جلباب و چادر را، به گونه ای كه تمام بدن آن حضرت را می پوشاند و گوشه‌های آن به زمين می رسيد، به تن كردند و به همراه گروهی از نزديكان و زنان قوم خود به سوی مسجد حركت نمودند.
اینها نمونه ها و مستنداتی است که بیان می کند هم در آن زمان چادر بوده و هم اندازه آن به چه حدی بوده است . و در واقع از رهگذر این مستندات می توان مطمئن تر شد که جلباب همان چادر بلند و سراسری است که مد نظر ماست و از آن سخن می گوییم.
پی نوشت ها:
1. سیدمحمدحسین طباطبائی، ترجمه المیزان ، موسوی همدانی - نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی ،ج 16 ،ص 509
2. مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1374، چ 32،ج17،ص 456و457
2. مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، دار الكتب الاسلاميه، تهران، 1374، چ 32،ج17،ص 456و457
3. طبرسی، الاحتجاج، انتشارات نعمان نجف اشرف ،چ 86،ج 1، ص 98