مرگ و برزخ

شهر جواب ـ از مجموع آيات و روايات استفاده مى‌شود كه همه اعمال آدمى با تمام جزئيات در نامه‏‌اى ثبت مى‌شود، و روز رستاخيز اگر نيكوكار باشد نامه اعمالش بدست راست او، و اگر بدكار باشد به دست چپ او مى‌دهند. اين نامه بدون شك از جنس كتاب و دفتر و نامه‏‌هاى معمولى، نيست، و لذا بعضى از مفسران گفته‌اند اين نامه عمل چيزى جز «روح انسان» نمى‌باشد كه آثار همه اعمال در آن ثبت است.

شهر جواب ـ گرچه آن حکیم بزرگ در این باب بگونه ی سخن گفته که درک عمق آن نیاز مند سال‌ها تحصیل و تحقیق در همه آثار اوست؛ ولی به اختصار باید گفت: ملاصدرا معتقد است که بدن مُعاد در قیامت عین بدن دنیوی است از حیث نفس و بدن او. اگر چه ویژگی‌های بدنش از لحاظ مقدار و وضع زمانی و مکانی تغییر کرده، اما همان بدن است. ولی نه با مواد جسمانی و طبیعی خاص دنیا. بلکه به همان صورت دنیوی اما با موادی خاص آخرت.

شهر جواب ـ نگاه به دنیا اگر نگاه صحیحی باشد نه تنها طلب خروج از دنیا نخواهیم کرد؛ بلکه از خدا می‌خواهیم که لحظه‌ای بیشتر به ما مجال زیست در این دنیا را به ما بدهد. دنیا در لسان روایات به مزرعه آخرت تعبیر شده است.

شهر جواب ـ بحث در مورد خواب بسیار پیچیده است به گونه ای که هنوز دانشمندان به تمام زوایای خواب پی نبرده اند و در متون دینی نیز به برخی از زوایای آن اشاره شده است. قرآن می فرماید:
اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

شهر جواب ـ آن حرف که در سوال مطرح شده برای غیر انسان کامل مشکل است گرچه در باره او قابل طرح است چون انسان کامل همه نشأت طبیعی و مثالی و عقلی را یک جا دارد. یعنی اگر سایر مردم با مرور ایام به تدریج از دنیا عبور نموده و به برزخ و عالم مثال می‌رسند و از آن جا با برپایی رستاخیز وارد عالم آخرت می‌گردند، انسان کامل قبل از مرگ در دنیا نشئه برزخی و اخروی را داراست و در آن جا حضور و ظهور دارد.

شهر جواب ـ در ابتدا باید اشاره شود که این کار سبب اذیت آنها نمی شود . در باره فراز دوم باید گفت ممکن است انسان از طریق خواب از وضع مردگان اگاه شود ولی برای همگان این مسله رخ نمی دهد .، اطلاع از امور برخ برای کسی غیر از انبیا و اولیا (ع) میسور نیست . از همین رو در آموزه های عرفانی از برزخی که در روایات آمده به نام قبر یاد شده است. اطلاع از امور آن برای غیر معصومین محال است ؛ آن را برزخ محالی می گویند ،چون خدای ستار العیوب اجازه نمی دهد که از اسرار بندگان او کسی آگاه شود.

شهر جواب ـ اينكه در لحظه مرگ حضرت عزرائيل براى قبض روح حاضر مى‏شود، امر مسلمى نيست. در قرآن موضوع قبض روح گاه به خدا نسبت داده شده است(زمر/ 42) و گاه به ملک الموت عزرائیل (سجده/ 11) و گاه به دیگر فرشتگان الهی (انعام/ 61).