علوم و معارف حدیث

حدیث

آیا آیه «ما محمدٌ أبا أحدٍ منکم» که پیامبر را پدر کسی نمی‌داند، با حدیث «أنا و علیٌ أبَوا هذه الأمة» که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آن، خودش و امام علی (علیه السلام) را دو پدر امت اسلامی معرفی کرده است، منافات ندارد؟

شهر جواب ـ منظور از پدر در این آیه، پدر نسبی و واقعی است؛ آیه کریمه می‌فرماید: محمد (صلی الله علیه و آله)، پدر هیچ یک از مردان شما [حتی زید که پسرخوانده‌اش می‌خوانید] نبود [از این رو، ازدواج پیامبر با زینب ـ که مطلقه پسرخوانده اش است ـ هیچ ایرادی ندارد].

چرا امام علی (علیه السلام) در خطبه 80 نهج البلاغه می‌فرماید: «ای مردم! زنها از ايمان و ارث و خرد کم بهره هستند.»

شهر جواب ـ خداوند حکیم در خلقت جهان موجودات را حکیمانه آفریده؛ یعنى هر موجودى را به تناسب موقعیت و مسؤولیتى که باید عهده‏‌دار آن باشد، آفریده، مثلاً چشم را ظریف اما استخوان‏‌هاى اطراف آن را سخت و محکم آفریده است. در سیستم بدن هر عضوى به تناسب با وظیفه‏اش آفریده شده است تا این مجموعه اعضا با این تناسب و دقت حکیمانه بتوانند در کنار یکدیگر در سیستمى واحد، هر کدام وظیفه خود را به انجام برسانند.

منبع حدیث «ما من عبد أحبنا و زاد في حبنا و أخلص في معرفتنا ، وسأل مسألة ، إلا ونفثنا في روعه جواباً لتلك المسألة» چیست؟

شهر جواب ـ حديثى است كه مى‏‌فرمايد: «ما مِن عبد أحبّنا و زاد في‏ حبّنا، و سئل عن مسألة إلّا و نقلنا فی روحه جواباً لتلك المسألة»

با توجه به حدیث «عادل‌ترین مردم کسی است که آن چه را که برای خود می‏‌پسندد...، معنای «عدالت» چیست؟

شهر جواب ـ عدالت در لغت معادل نظم و ادب است. در پارسی «داد» معادل عدل، و «دادمندی» یا «دادگری» معادل عدالت است.عدالت یکی از خواسته‌های درونی انسان‌ها است. تمام انسان‌ها در هر زمان و مکان خواستار عدالت هستند و همواره در زندگی خود از آن دم می‌زنند و از نابرابری و تبعیض بیزاری می‌جویند.

آیا مقصود امام سجاد (علیه السلام) از فرشتگان همان قوانین طبیعی و علمی است؟

شهر جواب ـ اولین خطبه نهج البلاغه، امام علی (علیه السلام) به صورت مبسوط مراحل آفرینش موجودات را شرح می‌دهد. از آفرینش ملائکه و کرات و آسمان‌ها و زمین گرفته تا خلقت جمادات و حیوانات و انسان‌ها در بخش مهمی از این خطبه خلقت ملائکه به صورت کامل شرح داده شده و صفات فرشتگان به صورتی زیبا مطرح گردیده که بیان آن برای ما انسان ها جذاب است.

منبع این حدیث «نگاه داشتن ایمان در آخر الزمان، مثل نگاه داشتن گوی آتشی در دست است»، چیست؟

شهر جواب ـ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله): اى پسر مسعود! زمانى بر مردم بيايد كه صبركننده‏ بر دينش، مانند كسى است كه آتش‏ در دست‏ خود بگيرد می‌گويد براى اين زمان اگر گرگ بودى در اين زمان كه بسيار خوب و گر نه مرا گرگ صفتان می‌خورند

چرا ذکر رکوع و سجده، یک بار باید گفته شود؟

شهر جواب ـ اين سخن به عنوان سنت ذكر شده و دليلي ذيل آن بيان نشده است. ذكر ركوع و سجده سه مرتبه تسبيح است كه پنج مرتبه بهتر است و از آن بهتر، هفت مرتبه است و يک تسبيح تمام در هر ركوع و سجده براى مريض و شخصى كه عجله دارد، كافى است.

آیا حدیث: هر کس گل سرخ (محمدی) را بو کند و بر من صلوات نفرستد، بر من جفا کرده است جعلی است؟

شهر جواب ـ روايت فوق علي رغم نقل در منابع روایی، ضعيف است و درسند معتبري نيامده است.

قواعد رجالی کتاب الثقات و المجروحین ابن حبان چه هستند؟

شهر جواب ـ در مقدمه کتاب الثقات ابن حبان؛ فرد ثقه کسی است که شیخ او ثقه باشد و شاگردش هم ثقه باشد و روایتی نداشته باشد که مخالف با روایات دیگر باشد و آن فرد مدلّس نباشد و مرسِل هم نباشد.

آیا اصطلاح «حدیث قدسی» مورد قبول همه علماء هست؟

شهر جواب ـ حديث قدسي، حديثي است كه پيامبر از قول خداوند حكايت می‌كند، بدين صورت كه معنا و مضمون آن به وسيله الهام، يا در خواب و غيره به پيامبر القا شود، و پيامبر با لفظ خود آن را ادا نمايد. به تعبیر دیگر حديث قدسي را پيامبر از خداوند حكايت می‌كند، لذا به آن قدسي می‌گويند؛ چرا كه منسوب به خداوند قدوس است و حديث از قداست و تنزه خاصي برخوردار است و همه علما حدیث قدسی را قبول دارند.