سؤال:
کسانی که از حرم‌های شریف معصومین (علیهم السلام) و مکان‌های مقدس دور هستند، چگونه می‌توانند ثواب زیارت آن‌ها را کسب کنند؟
پاسخ:
بُعد منزل نبُوَد در سفر روحانی
نه هر آن کس به زیارت مشرف شد، ضمانتی هست که عاقبت به خیر شده و اهل نجات است و نه آن کس که توفیق تشرف زیارت از نزدیک پیدا نکرد، دلیل بر دنائت و پستیِ اوست، بلکه زیارت، سعادتی است که با دعوت از طرف امام حاصل می‌شود.
از بین علما، کسانی هستند که حتی یک بار هم توفیق زیارت خانه خدا را پیدا نکرده‌اند، مثل «آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی»، ایشان به علت نداشتن استطاعت مالی نتوانستند به زیارت خانه خدا بروند و در عرفات امام زمان را زیارت کنند، اما کاری کردند که امام زمان (عجل الله تعالی فی فرجه) به زیارت ایشان می‌آمدند.
از ائمه هم، امام حسن عسگری (علیه السلام) به خاطر خفقان دوران زندگیشان، نتوانستند به زیارت خانه خدا بروند.
در مورد این که آیا کارهایی وجود دارد که از ثواب حج هم بیشتر باشد، می‌توان به روایات فراوانی رجوع نمود که در آن‌ها می‌فرماید اگر کسی فلان کار را بکند، خداوند ثواب چندین حج یا عمره را به او می‌دهد.
علقمة بن محمّد حضرمى مىگويد: محضر مبارک امام باقر (عليه السّلام) عرض كردم: دعائى به من تعليم فرمائيد كه در آن روز(عاشورا) وقتى از نزديک به زيارت آن حضرت رفتم آن را خوانده و دعائى يادم دهيد كه هر گاه از نزديک به زيارت آن جناب نرفته بلكه از شهرهاى دور و پشت بام به آن حضرت اشاره سلام دادم آن را بخوانم. حضرت فرمود: اى علقمه: بعد از آن كه با اشاره به آن حضرت سلام دادى و پس از آن، دو ركعت نماز خواندى و هنگام اشاره و پس از خواندن دو ركعت اگر اين دعاء و زيارت را كه شرحش را برايت مىگويم خواندى پس به آنچه فرشتگان زائر آن حضرت دعاء كردهاند تو نيز دعاء نمودهاى و خداوند متعال براى تو هزار هزار حسنه نوشته و هزار هزار گناه محو مىفرمايد و صد هزار هزار درجه مقام و مرتبه تو را بالا برده و تو را از كسانى قرار مىدهد كه با حضرت حسين بن على (عليهما السّلام) شهيد شدهاند و بدين ترتيب در درجه ايشان قرارت مىدهد و شناخته نمىشوى مگر در زمره شهدائى كه با آن حضرت شهيد شدهاند و ثواب تمام انبياء و رسولان و كسانى كه زيارت امام حسين (عليه السّلام) را از زمان شهادتش تا به الآن نمودهاند را برايت مىنويسد.
این حدیث هم برای کسانی که نمی‌توانند از راه نزدیک به زیارت بروندحضرت ابو عبد اللَّه عليه السّلام به من فرمود: اى سدير! آيا زياد به زيارت قبر ابى عبد اللَّه الحسين (عليه السّلام) مىروى؟ مراد اين است كه چرا زياد به زيارت آن حضرت نمىروى؟ محضر مباركش عرض كردم: اين زياد به زيارت نرفتن ناشى از اشتغالات و گرفتارىهايم است. حضرت فرمود: آيا چيزى به تو تعليم بكنم كه وقتى انجامش دادى خدا بواسطه آن ثواب زيارت را به تو بدهد؟عرض كردم: فدايت شوم آرى. حضرت فرمود: در منزلت غسل كن و به پشت بام برو و با اشاره به آن حضرت سلام كن، با همين عمل خداوند متعال ثواب زيارت به تو خواهد داد. (1)
منابع:
1. قمی، جعفر بن محمد بن قولویه، كامل الزيارات، ترجمه ذهنى تهرانى، ص 872.