پاسخ:
غیبت یکی از گناهان کبیره و حق الناس است .
توضیح درباره جبران حق الناس نکاتی خدمتتان بیان می‌شود :
جبران حق الناس آن است که رضایت قلبی صاحبان حق را به هر صورتی شد، به دست آورید. اما اگر مفسده دارد (منجر به ناراحتی و تنش و کدورت می‌شود، نیاز به کسب حلالیت نیست)؛ اما اگر مالی را از مردم تصرّف کرده یا ضایع نموده یا ضربه‌ای بر بدن آنان وارد کرده‌اید که دیه یا قصاص دارد، باید یا رضایت آنان را جلب کنید و یا مال و دیه را به آنان بدهید.
اگر با زبان یا عمل تان، روح آنان را آزرده‌اید و آبرو و حیثیت آنان را برده‌اید، در صورت امکان از آنان رضایت بگیرید اما اگر ممکن نیست، برای آنان دعا کنید و سعی کنید در جمعی که حیثیت او را خدشه دار کردید ازا و دفاع کنید.
اگر برخی افراد را نمی‌‌شناسید یا مرده‌اند یا دسترسی به آنان ندارید، در امور مالی، مال را به فرزندان یا وارثان آنان بپردازید. اگر دسترسی به آنان هم ممکن نباشد، در راه خدا برایشان صدقه بدهید.
در غیر امور مالی، در حق آنان دعا و استغفار کنید و صدقه و خیراتی هدیه نمایید و آنان را در عبادات خود شریک نمایید.
مسلما دعا کردن و استغفار طلبیدن برای آنان و رد مظالم پرداختن می‌تواند در این موردی که فرمودید بسیار راهگشا باشد.
توبه و استغفار کنید و خود را اصلاح کنید و با جبران عملی گذشته ان شاء الله مورد رحمت واسعه الهی قرار می‌گیرید.
خلاصه:
اگراحیانا جبران حق الناس، مانند غیبت، از راه طلب حلالیت از خود صاحب حق ممکن نباشد، طی کردن راه‌های دیگری که ممکن است ما را به نتیجه برساند، ضروری است، مثلا:
1- دعا کردن برای صاحبان حق و طلب مغفرت وآمرزش گناهان ایشان از خداوند!
2- صدقه دادن وانفاق مالی کردن ازطرف ایشان!
3- به زیارت رفتن ازطرف ایشان ویا ثواب زیارت را هدیه کردن!
4- دفاع کردن (درغیبت و یا حضور) از آبروی ایشان!
5- هرکار خیری که ممکن است برای ایشان سود دنیوی ویا اُخروی داشته باشد، انجام دادن!
می توان هم بصورت جداگانه و هم بصورت جمعی برایشان امورات خیر انجام دهید و به ایشان اهدا کنید.
موضوع: