مربی در راه خدا و عرفان

پرسش:
 می‌خواهم یک مربی در راه دین و ایمان و خدا و عرفان، پیدا کنم؛ از کجا می‌توانم پیدا کنم؟

 

پاسخ:
این که به فکر تکامل روحی و ترقی معنوی و سیر و سلوک الی الله افتاده اید، توفیق بزرگی نصیب تان شده است. امیدواریم در تحصیل معارف الهی و عمل به دستورهای دینی، روز به روز موفق تر باشید.
البته باید بدانید پیدا کردن استاد کامل مکمل، کار آسانی نیست؛ چرا که در این راه، به هر کسی نمی توان اعتماد کرد و باید علاوه بر اسلام شناس بودن، و متخلق بودن به اخلاق الهی، توان دستگیری را نیز داشته باشد و لذا انسان در این راه باید بسیار مراقب باشد که در دام شیادانی که به اسم عرفان و اخلاق دکان باز کرده اند، گرفتار نشود. 

هدف نهایی عرفان، کسب معرفت برای اصلاح نفس و تزکیه روح است. روشن است که وجود استاد و بهره مند شدن از راهنمایی های او کمک مؤثری به سالک می کند. راهنمایی های او در روند تهذیب نفس بسیار مؤثر و مفید است؛ اما نبود آن، مانع سیر و سلوک و اقدام برای تهذیب نیست. 
چه بسيارند كساني كه با استفاده از آيات قرآن كه بهترين و رساترين موعظه‏‌هاي اخلاق را در بردارد و نیز روايات اسلامي و كلمات بزرگان در كتاب‏‌هاي اخلاق و التزام عملي به آن‏ها، اين راه را پيموده و به مقامات والايي رسيده‌‏اند.
انسان می تواند با مطالعه آن کتاب ها و عمل کردن به احکامش و تقید و پایبندی دقیق به دستورات دین، به ویژه ترک گناهان و انجام واجبات، به خصوص اقامه نمازها در اول وقت، خود را در معرض نسیم الطاف الهی قرار دهد و از الطاف و رحمت های خاص خداوندی بهره مند گردد؛ چه آن که خود فرموده است: «وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا (1) آنان که در راه ما کوشش کنند، قطعا آن ها را (برای رسیدن ) به راه ما هدایت می کنیم».
در سؤالی از محضر آیت الله بهجت (رحمة الله علیه) پرسیده شد: آیا این مسیر نیاز به استاد دارد؟ در جواب فرمودند: "استاد تو علم توست، به آنچه می دانی عمل کن، آنچه را نمی دانی کفایت می شود". همچنین در جواب کسی که گفته بود: تصمیم بر سیر و سلوک دارم چه عملی انجام دهم؟ فرمودند: "ترک معصیت برای هزار سال زندگی کافی است»(2)
مرحوم آخوند ملا حسینقلی همدانی(رحمة الله علیه)که در مکتب اخلاقی او حدود 300تن ولّی خدا تربیت شده‌اند می فرماید:
«آنچه این ضعیف از عقل و نقل استفاده نموده ام اینست که: اهمّ اشیا از برای طالب قرب،جدّ وسعی در ترک معصیت است تا این خدمت را انجام ندهی،نه ذکرت و نه فکرت به حال قلبت فایده ای نخواهد بخشید.»(3)

در کنار این اصل اولیه می توانیم برای خودمان برنامه ریزی داشته باشیم و به انجام دادن مستحباتی که در شریعت توصیه شده مانند خواندن نماز شب ،که مرحوم آقای قاضی (رحمه الله علیه)آن انسان کامل و مکمل در نامه ای به یکی از شاگردانش می نویسد «.....
اما نماز شب،پس هیچ چاره وگریز برای مومنین از آن نیست، و تعجب است از کسی که می خواهد به کمال دست یابد در حالی که برای نماز شب قیام نمی کند و ما نشنیده ایم که احدی بتواند به آن مقامات دست یابد مگر به وسیله نماز شب»(4)

یا در توصیه دیگر می‌فرمایند: «من ضامنم کسی که این نمازهای پنج‌گانه را در اول وقت بخواند، به مقامات عالیه می‌رسد؛ اگر نمازهای پنج‌گانه را در اول وقت خواند، باز هم نرسید به آن مقامات عالیه، به من لعن کند» (5)
بنابراین، اگر واقعاً استاد خوبی نصیب انسان شود، بسیار سودمند خواهد بود؛ اما اگر دسترسی به استاد خوب و مطمئن نیست، باید سطح آگاهی دینی خود را بالا ببرد. و به آنچه دانسته است، عمل کند. اگر چنین کند، خداوند به تدریج آگاهی‏‌های او را افزون تر می‏‌سازد و خلأ استاد را پر می‌‏کند.

 

پی نوشت:             
1. عنکبوت/ آیه 69.
2.ساعی، سید مهدی، به سوی محبوب، دستورالعمل ها و راهنمائی های حضرت آیت الله بهجت، شفق،ص 58.
3. بهاری همدانی، محمد بن محمد، تذکره المتقین، نورفاطمه، تهران،ص،149.
4.اکبری ساوجی، آب حیات محمد حسین، قائم آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) ص .67
5.https://bahjat.ir/fa/content/1006