پرسش:
لطفا راهکارهایی برای پیدا کردن شرایط ازدواج در دین اسلام بیان نمایید؟
پاسخ:
اگرچه در اسلام توصیه ها و سفارش هایی به والدین، مسئولان و حاکمان اسلامی برای اهتمام به ازدواج به موقع جوانان شده است، اما به نظر می رسید که پیدا کردن شرایط ازدواج به خود افراد و به همت و تلاش آنها سپرده شده است؛(1) به عبارت دیگر خود افراد باید برای فراهم نمودن اسباب ازدواج و رفع موانع آن قدم بردارند و موانع ازدواج را به تدریج از پیش روی خود بردارند.
باید توجه داشت که برای ازدواج و شروع زندگی مشترک شرایطی لازم است و آن حداقل و حداکثری دارد؛ یعنی اینکه برای ازدواج، حداقل باید دختر و پسر به بلوغ جنسی رسیده باشند؛ چون یکی از اهداف ازدواج تداوم نسل نوع انسان است طبیعتاً وقتی این مهم تحقق پیدا می کند که دختر و پسری که باهم ازدواج می کند، قابلیت باروری و تولد مثل را داشته باشند و این قابلیت بعد از بلوغ جنسی حاصل می گردد.(2)
بنابراین حداقل شرایط ازدواج از نظر اسلام، برخورداری دختر و پسر از بلوغ جنسی است؛ اما آیا تنها بلوغ جنسی می تواند عامل موفقیت و خوشبختی و شادکامی دختر و پسر را فراهم آورد؟
پاسخ این پرسش کاملاً مشخص است که خیر، تنها بلوغ جنسی نمى تواند تضمین کننده یک ازدواج موفق باشد بلکه عوامل دیگری مثل بلوغ عقلی، اجتماعی، اخلاقی، مالی و... هم لازم است که وقتی آن عوامل در کنار بلوغ جنسی قرار می گیرند تشکیل شرایط حداکثری را می دهند و موجبات پایداری و تداوم ازدواج را فراهم می آورند.
علاوه بر این، اگر جوانی بتوانید شغل و درآمدی پایدار داشته باشد و مسئولیت اداره زندگی را بتواند قبول کند و از عهده آن برآید و بتوانید بدون تکیه به خانواده و اطرافیان زندگی مستقلی برای خویش فراهم کند در این صورت می تواند برای ازدواج اقدام کند.
البته فراهم بودن شرایط ازدواج اصلاً و ابداً به معنای این نیست که جوانی در همین ابتدای تشکیل زندگی، خانة مستقل و مجلل، ماشین آنچنانی، درآمد نجومی، پول و امکانات رفاهی فراوان داشته باشند و سپس اقدام به ازدواج کند؛ این اصلاً شدنی نیست، بلکه همین که شغل پایدار و با حقوق مکفی که کفاف هزینه های متوسط و معمول زندگی مشترک را بدهد و بتوانید مسکن و سرپناهی برای خویش فراهم کنید و یا آن را اجاره فرمایید برای ازدواج و شروع زندگی مشترک، کافی است.
معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
- حاتم پوری، محمدرضا، شرایط ازدواج و انتخاب همسر از دیدگاه قرآن و احادیث، تهران: دار البصائر، 1379.
- ساداتیان، سید اصغر و ماهیار آذر، آمادگی و شرایط لازم برای ازدواج: معیارهای انتخاب همسر اشتباهات بزرگ در انتخاب همسر، تهران: ما و شما، 1394.
- عابدی، بهناز و مریم السادات فاتحی زاده، آمادگی برای ازدواج: راهنمای کاربردی برای جوانان، والدین و متخصصان خانواده، اصفهان: کنکاش، 1395.
پی نوشت ها:
- نور(24)، آیه32.
- ساداتیان، سید اصغر و ماهیار آذر، آمادگی و شرایط لازم برای ازدواج: معیارهای انتخاب همسر اشتباهات بزرگ در انتخاب همسر، تهران: ما و شما، 1394، ص130.