خواستگاری دارم که ظاهرشون رو نمی پسندم

پرسش:
خواستگاری برام آمده، با اینکه تا مرحلۀ آزمایش خون هم پیش رفتیم، ولی ظاهرشون رو نمی پسندم؛ من ظاهر برام مهمه. باید چیکار کنم؟ آیا جواب منفی بدهم؟
 

پاسخ:
تأثیر ظاهر خواستگار در ازدواج
اساساً زیبایی به عنوان یک رکن اساسی و معیار مستقل در زندگی زناشویی مطرح نیست؛ بلکه یک صفت کمالی است که اگر با صفات و معیارهای اساسی دیگر همراه باشد پسندیده است وگرنه به تنهایی ارزش نیست و نمی تواند معیار قضاوت در پذیرش و رد خواستگار قرار گیرد.

این صفت گاهی دوراندیشی افراد را مختل می کند، به طوری که معیارهای اصلی را فراموش می کنند و پایه های زندگی خود را بر مبنایی سست و متزلزل بنا می کنند؛ در نتیجه پس از مدتی که آن طراوت و جاذبه های ظاهری افت می کند و آن تنها امتیازی که به خاطر آن ازدواج صورت گرفته بود (یعنی زیبایی) کم رنگ می شود، ممکن است دلسردی ها و ناگواری هایی را به دنبال داشته باشد؛ اما کسی که معیارها و ارزش های اصیل و حقیقی را زیربنای زندگی اش قرار دهد و زیبایی را به عنوان یک امتیاز تکمیلی در کنار آنها به حساب آورد، گذشت زمان نمی تواند آن زندگی را فرسوده کند.

در حقیقت، زیبایی باید در کنار دیگر صفات و معیارها مورد توجه و بررسی قرار گیرد نه به طور مستقل؛ چراکه زیبایی بدون در نظر گرفتن معیارهای مهم برای تداوم ازدواج می تواند آسیب زا و دردسر ساز باشد؛ بنابراین زیبایی در کنار دیگر صفات می تواند کمال باشد وگرنه بلایی بیش نیست؛ چنان که رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) در این زمینه می فرمایند:

«مَنْ تَزَوَّجَ امْرَأَةً لِمَالِهَا وَكَلَهُ اللَّهُ إِلَیهِ وَ مَنْ تَزَوَّجَهَا لِجَمَالِهَا رَأَى فِیهَا مَا یكْرَهُ وَ مَنْ تَزَوَّجَهَا لِدِینِهَا جَمَعَ اللَّهُ لَهُ ذَلِك» (1)؛ «کسی که با زنی[و یا مردی] به خاطر ثروتش ازدواج کند، خداوند او را به حال خویش وا می‏گذارد و کسی که فقط به خاطر زیبایی با زنی ازدواج کند، در او امور ناخوشایند خواهد دید. کسی که به خاطر دین و ایمانش با او ازدواج کند، خداوند همۀ آن امتیازات را برایش فراهم خواهد کرد».

از این روایت می توان این گونه استنباط کرد که دین و ایمان نوعی زیبایی باطنی به حساب می آید و چنان می تواند اثرگذار باشد که همسر را نیز در ظاهر زیبا جلوه بدهد و مایۀ لذت و آرامش شریک زندگی گردد.

به هر حال، اگرچه پسند ظاهری خواستگار در ازدواج تا حدودی مهم است، اما اگر شما به معیارهای باطنی خواستگارتان توجه کنید و سیرت زیبای وی را نیز در کنار پسند ظاهری در نظر بگیرید، نقص ظاهری با داشتن سیرت زیبا جبران خواهد شد.

اگر در دیدۀ مجنون نشینی *** به غیر از خوبی لیلی نبینی

مهم آن نیست که شما همسری زیبا، خوش تیپ و جذاب داشته باشید؛ چون زیبایی همسر ضمن اینکه امری کاملاً زوال پذیر و متغیر است در ادامه زندگی باعث عادت می شود و به تدریج جذابیت خویش را از دست می دهد؛ در واقع زیبایی ظاهری معیاری زوال پذیر و از بین رفتنی است و با اندک بیماری و حادثه ای ممکن است از بین برود؛ بنابراین توجه به معیارهای اصیل و ثابت از اهمیت ویژه ای برخوردار است تا اگر زیبایی ظاهری دستخوش تغییر یافت، انگیزۀ کافی برای ادامۀ زندگی وجود داشته باشد.

«با کسی ازدواج کنید که اگر بر حسب اتفاق یا حادثه ای عیب و نقصی پیدا کرد و زیبای اش از بین رفت، دلیل قانع کننده دیگری برای ادامۀ زندگی با او داشته باشید»

بنابراین اصلاً و ابداً منطقی نیست که انسان به یک امر متزلزل و ناپایداری دل ببندد و این مسئله را معیار اصلی برای پذیرش و رد خواستگار در نظر بگیرد. مهم توجه به خصوصیات شخصیتی و زیبایی باطنی همسر است که این مسئله تأثیر شگرفی در رضایتمندی از زندگی دارد؛ بنابراین اگر زن و شوهر به سیرت زیبای یکدیگر بنگرند، حتی اگر از زیبایی ظاهری بی بهره و کم بهره باشند، مشکلی در روابط آنها ایجاد نخواهد شد و آنها به زندگی باهم دلگرم خواهند شد.
به گفتۀ سعدی شیرازی:

صورت زیبای ظاهر هیچ نیست *** ای برادر سیرت زیبا بیار

عشق هرگز کافی نیست!
بسیاری از روانشناسان بر این باورند که عشق و علاقه به خواستگار به خودی خود و به تنهایی برای ازدواج کافی نیست و دلیل بر موفقیت و شادکامی ازدواج نخواهد بود. در صد بسیاری از عشق و علاقه های معمول بین زن و شوهرها بعد از ازدواج و با به کار بردن تکنیک ها و فنون مختلف و تلاش همسران برای ارتباط مؤثر با یکدیگر حاصل می گردد و روز به روز بر مقدار آن افزوده می شود. مهم این است که شما با فردی که می خواهید ازدواج کنید در ملاک ها و معیارهای اساسی ازدواج و نه معیارهای خودساخته بیشترین تناسب و همخوانی را داشته باشید، اصلاً و ابداً لازم نیست که خواستگارتان کاملاً به دل تان بنشیند و مطابق صد در صد با شما داشته باشد. دانستن همین موضوع به صورت طبیعی، نظر شما را نسبت به طرف مقابل تان جلب می کند و علاقه شما را نسبت به او بر می انگیزاند؛ همان طور که وقتی شما به مغازه ای می روید و لباسی را می بینید که هم رنگ، طرح و مدل دوخت آن مورد پسند شماست و هم اندازه آن متناسب به تن و اندام شماست و هم قیمت آن مناسب است، طبیعتاً بیشتر راغب می شوید که آن را خریداری کنید و به تن خود بپوشید. در مورد خواستگارتان نیز باید به همه جوانب وجودی او توجه کنید و تناسب در ملاک ها و معیارهای اساسی ازدواج را مد نظر قرار دهید تا بتوانید به جمع بندی نهایی برسید. اگر با خواستگارتان در اغلب ملاک ها و معیارهای اساسی ازدواج بیشترین تناسب و همخوانی را دارید و او را دوست می دارید همین مسئله برای موفقیت و پایداری ازدواج تان کافی است؛ حتماً لازم نیست ظاهر خواستگارتان کاملاً به دل تان بنشیند و کاملاً وی را بپسندید.

وسواس و کمال گرایی در انتخاب همسر ممنوع!
نکته مهمی که در اینجا وجود دارد این است که در انتخاب همسر نباید دچار وسواس و کمال گرایی گردید؛ چون اصولاً در انتخاب همسر هر مقدار هم تلاش کنید، مطابقت کامل و صد در صد با طرف مقابل تان حاصل نخواهد شد و برخی تفاوت ها جزئی وجود خواهد داشت. گاهی همین تفاوت ها زندگی را شیرین می کنید و باعث تنوع در آن می گردد. مهم این است که شما در معیارها و ملاک های اساسی و مهم ازدواج بیشترین تناسب و همخوانی را با طرف مقابل تان داشته باشید، در این صورت، تفاوت های جزئی ضرری به زندگی شما نمی زند. برخی از تفاوت های جزئی و یا اختلاف سلیقه را می توان به تدریج و با گفتگو، استدلال و منطق و البته می توانید با برنامه ریزی درست و اصولی و به کار بردن برخی تکنیک های تغییر رفتار برطرف کرد، اما اگر با طرف مقابل تان در معیارها و ملاک های ازدواج تفاوت های فاحشی داشته باشید، به احتمال خیلی زیاد در زندگی دچار مشکل خواهید شد.

اعتدال و میانه روی در انتخاب همسر
باید توجه داشت که تنها اعتدال و میانه روی است که انسان را به سرمنزل مقصود می رساند و افراط و تفریط یا تندروی و کندروی در هر کار و عرصه ای آدمی را از نیل به هدف باز می دارد.
در امر مقدس ازدواج و تحقیق و معیار سنجی و معیار سازی های آن، باید اعتدال را در پیش گرفت. نه سخت گیری و احتیاط غیر ضروری کار درستی است و نه ولنگاری و ریسک کردن، در اصطلاح فلسفی می گویند: «أنَّ الشیءَ إذا جاَوَز حدّهُ إنْعکَسَ ضِدّه؛ هر چیزی از مرز اعتدال گذشت به ضد یا نقیض خویش تبدیل می گردد و نتیجه معکوس خواهد داد».

گاهی برخی افراد با همه سختگیری ها و به اصطلاح احتیاط کردن ها، به آنچه مطلوب و مقصودشان بوده نمی رسند و به آن چه دست یافته اند، با ملاک و معیارهای مورد نظرشان ناهمگون است.

چگونگی پذیرش و رد خواستگار
توصیه می شود وقتی خواستگاری دارید برای رسیدن به جمع بندی نهایی از جدول نمره دهی و جمع بندی امتیازات استفاده کنید؛ به این صورت که هر یک از معیارها و ملاک های ازدواج و نیز مزایا و معایب طرف مقابل را از یک تا صد نمره گذاری کنید. ازدواج زمانی مناسب خواهد بود که میانگین نمرات از 70 به بالا باشد و نمره هر یک از معیار از50 کمتر نباشد، در غیر این صورت، ازدواج ریسک پذیر خواهد بود. همچنین می توانید از مشاوره های تخصصی پیش از ازدواج(Pmc) استفاده کنید و با مراجعه حضوری به مراکز مشاوره ای و خدمات روانشناختی معتبر و گفتگو با مشاوران و روانشناسان با تجربه در زمینه ازدواج به جمع بندی نهایی برسید و از صحت و سلامت ازدواج تان مطمئن گردید.

اگر شما در انتخاب همسر دقت کنید و براساس موازین و اصول همسرگزینی همسر آینده تان را انتخاب کنید و به معیارها و ملاک های ازدواج توجه کنید و بکوشید تناسب لازم را در این زمینه با طرف مقابل تان داشته باشید و صحت و سلامت ازدواج تان به تأیید مشاوران و روانشناسان ازدواج برسد، مشکل خاصی برای ازدواج تان وجود ندارد و اگر صحت و سلامت ازدواج تان مورد تأیید قرار نگیرد در صورت رد خواستگار دچار پشیمانی و فرصت سوزی نخواهید شد.

در انتخاب همسر اگر فقط به ظاهر طرف مقابل نظر کنیم؛ در واقع دچار نوعی خطای شناختی شده ایم و ظاهر را که از نظر روانشناسان معیاری ناپایدار و زوال پذیری هست معیار قضاوت قرار داده ایم و این درست نیست؛ چون باعث می شه که برخی خواستگاران خوب و مناسب به خاطر قضاوت عجولانه از دست بروند و نیز برخی افراد که ظاهری زیبا و جذابی دارند؛ خوب و مثبت ارزیابی شوند؛ در حالی که چه بسا گزینه مناسبی برای ازدواج نباشد.

در این گونه مواقع بهتر است معیار قضاوت را رعایت بیشترین تناسب در معیارها و ملاک های ازدواج قرار دهیم و نیز علاوه بر ظاهر خواستگار به سیرت و اخلاق او نیز توجه کنیم و سپس نمره بدهیم و جمع بندی کنیم تا دچار نگاه تک بعدی به ازدواج و شکل گیری ازدواج احساسی پشیمان کننده نشویم.

معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
 

1. پناهی، علی احمد، همسرگزینی چرا و چگونه، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1391.
2. گلزاری ، محمود، در جستجوی همسر ایده آل: تبیین روان شناختی ملاک ها و روش های انتخاب همسر، تهران: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، موسسه نشر شهر، 1391.
3. شعبانی، اکبر، مهارت های انتخاب همسر برای خانم ها، تهران: مبین اندیشه، 1394.
4. یزدانی، محمود، یک انتخاب مناسب (همسر گزینی در بیست گام)، مشهد: آهنگ قلم، 1392.

پی نوشت:

1. حر عاملى، محمد بن حسن‏، وسائل الشیعة، قم‏: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409ق، ج20، ص51.

http://www.askdin.com/showthread.php?t=64914&p=1017170&viewfull=1#post10...