پرسش:
جوانی 23 ساله و مجرد هستم. دو هفته است که مادرم دختری 15 ساله را پسندیده و از من می خواهد با خواستگاری از او موافقت کنم. من دوست دارم ازدواج کنم؛ اما به خاطر مسائلی مخالفت می کنم. یکی اینکه تا به حال به خدا اعتماد نکرده ام. چون هر بار به او توکل کرده ام، به خواسته ام نرسیده ام. دلیل دیگر این است که پس اندازی برای ازدواج ندارم. لطفا راهنمایی ام کنید.
پاسخ:
هر جوان متدیّن و سالمی دوست دارد ازدواج کند و به آرامش روحی برسد. شما نیز این گونه هستید. ازدواج مهم ترین تصمیم زندگی هر فردی است که باید بر مبنای درست و صحیح قرار داده شده باشد. اگر در ازدواج ملاک ها و معیارهای موفقیّت در نظر گرفته نشود و تنها بر توکّل به خدا تکیه شود، هیچ تضمینی برای خوشبختی وجود ندارد و توکّل بر خداوند متعال زمانی معنا دارد که ما انسان ها معیارهای موفقیّت در کار و زندگی را رعایت نماییم و بعد بقیّه امور را به خداوند متعال واگذار کنیم. مرد عربی به حضور رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وس لّم) شرفیاب شد و عرض کرد:" یا رسول الله! شترم را رها و آزاد بگذارم و به خدا توکل کنم یا آنکه پایش را ببندم و توکل کنم؟". پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «زانوی شتر را ببند و توکل کن». یعنی تو وظیفه خودت را انجام بده و بعد با توکّل بر خداوند متعال دنبال کارت برو (1). شما هم باید در پیداکردنِ دختری که مناسبِ شما باشد، تحقیق کنید، جستجو نمایید، با افراد آگاه و خبره مشورت کنید و پس از اینکه با مشورت و تحقیق، دختری را انتخاب کردید، برای خوشبخت شدنِ خود و داشتنِ زندگیِ خوب به خداوند متعال توکّل نمایید.
همسر خوب به مفهوم درست و واقعی، همسری است که با شما تناسب داشته باشد. آنچه از نگاه دینی به عنوان ویژگی های همسر ایده آل شمرده شده است عبارت اند از:
۱ -دیندار بوده و به مسائل و احکام دینی پایبند باشد و خود و زندگی اش را آلوده به گناه نکند.
۲- خوش اخلاق و خوش برخورد باشد.
۳- شرافت خانوادگی داشته باشد.
۴- زیبا باشد؛ یعنی به دل بنشیند.
۵- از نظر اقتصادی، تحصیلات، فرهنگ خانوادگی، تناسب داشته و هم کُفو باشد.
حتما به تناسب خود و طرف مقابل در این موارد دقت کنید:
۱. اعتقاد و مذهب، ۲. سنّ، ۳. تحصیل، ۴. وضعیت مالی، ۵. فرهنگ و آداب ورسوم، ۶. زیبایی، ۷. جسم
برای اینکه همسری مناسب انتخاب نمایید، اول باید از داشتن این خصوصیات مطمئن شوید. برای این کار باید تحقیق کنید.
تحقیق از افراد زیر امکان پذیر است:
۱. خویشان و فامیل ها ۲. دشمنان ۳. دوستان ۴. همکاران ۵. همسایگان ۶. معلمان ۷. مراجع رسمی
در مورد سنّ دخترخانمی که مادرتان دیده است باید بگویم: بررسیِ سنّ دختر و پسر و تناسب میان آنها از جمله موازين زيربنايی و اساسی در ازدواج است که بی توجهی به آن، زمينه ساز بسياری از کج خلقی ها و ناسازگاری ها در زندگی زناشويی خواهد شد. این دخترخانم 15 ساله، هنوز در دوره نوجوانی است. اگرچه ازدواج در سنین پایین توصیه می شود؛ اما واقعیت این است که این سنّ، نباید در نوجوانی باشد. ازدواج در دوران نوجوانی به دلیل اینكه فرد هنوز به آمادگی و شرایط لازم از نظر روحی و جسمی برای تشكیل خانواده نرسیده، نمی تواند عاقبتِ روشنی داشته باشد. همچنین تنها رسیدن به سنّ بلوغ نمی تواند شرط خوبی برای ازدواج باشد. عدّه زیادی از خانم هایی که در سنّ نوجوانی ازدواج می کنند، بعدها پشیمان می شوند. آنها وقتی می بینند هم سنّ و سال هایِ شان درس می خوانند، احساس می کنند با ازدواج، بسیاری از موقعیت های زندگیِ مجردی را از دست داده اند؛ از زندگی دلسرد می شوند و ناسازگاری می کنند. شما باید خانمی انتخاب کنید که حداقلّ 19-20 سال داشته باشد. ممکن است فردی بگوید: مادر من در سنّ نوجوانی ازدواج کرد و الان خوشبخت است. من در جواب می گویم: در گذشته زن ها و مردها زودتر به بلوغ عقلی و اجتماعی می رسیدند. اما در عصر حاضر قبل از 20 سالگی کمتر فردی را می بینید که به بلوغ اجتماعی رسیده باشد و بتواند یک زندگی را به درستی اداره کند. پس نمی توان با توجه به سنّ ازدواج در گذشته، برای جوان های امروز ازدواج در نوجوانی را توصیه کرد. بنابراین به نظر من، این دخترخانم 15 ساله مناسب شما نمی باشد. از مادرتان بخواهید که دخترخانمی برایتان پیدا کند که حداقلّ سنّش 20-19 ساله باشد.
پس از اینکه در مورد مشخصاتِ مذهبی، فرهنگی، اخلاقی و خانوادگیِ دخترخانم تحقیق و بررسی کردید و حدّاقلّ پنج جلسه با او صحبت کردید، «به همراه دخترخانم» به یک روانشناس و مشاور خانواده متعهّد و خبره در شهرتان مراجعه نمایید و از او بخواهید تناسب میان شما و دخترخانم را با دقّت بررسی کند. زیرا گاهی بعضی ویژگی های مهمّ از دیدِ جوان های آکاده ازدواج مخفی می ماند و این ویژگی ها باعث ایجاد دردسر و اختلافِ زیاد میان زوج ها می شود. در صورتی که یک روانشناس و مشاور خبره و آگاه می تواند این ویژگی ها را در جلسه مشاوره تشخیص دهد و ریسک ازدواج را تا حدودی مشخص نماید. مراجعه به روانشناس و مشاور خانواده اگاه و خبره می تواند ریسک ازدواج را کاهش دهد.
اینکه شما شاغل هستید، بسیار خوب است. این نشان می دهد که اعتماد به نفسِ لازم را برای کار دارید. شما با تلاش و پشتکار می توانید موفقیّت زیادی به دست بیاورید. آن چه سبب موفقیتِ پایدار می شود، ثروت و امکانات مادّی و پول و پارتی نیست. تلاش و پشتکار است که موفقیتِ دائمی را به همراه می آورد. افراد زیادی هستند که هیچ حامی غیر از خداوند متعال نداشته اند؛ ولی تلاش زیادی کرده اند تا به موفقیت رسیده اند. در جلسه خواستگاری نیز به دخترخانم و خانواده اش بگویید که درست است که در حال حاضر پول و ثروتی ندارید، ولی جوان تلاشگر و زحمتکشی هستید. به دخترخانم نشان دهید که آن چه باعث موفقیت می شود، پول و سرمایه زیاد نیست؛ بلکه زحمت و تلاش و کوشش است. اجازه دهید حرف های «اَحَدعظیم زاده» مرد ثروتمند ایرانی و تاجر فرش گِرد را برایتان بگویم:
احد عظیم زاده می گوید: «هفت ساله بودم كه پدرم را از دست دادم و یتیم شدم. امكانات مالی‌مان اجازه نمی‌داد به مدرسه بروم و فقط پس از رفتن به كلاس اول مجبور شدم پشت دار قالی بنشینم و قالیبافی كنم. تا 13 سالگی روزها قالی می‌بافتم و شب‌ها درس می‌خواندم. خاك خوردم و زحمت بسیار كشیدم. در سال دو بار بیشتر نمی‌توانستیم برنج بخوریم. یك بار در افطار 21 ماه رمضان و بار دوم شب چهارشنبه‌سوری. آرزو داشتم یا خلبان شوم یا پولدار و برای رسیدن به این آرزوها بسیار زحمت كشیدم.
كارم را با به دوش كشیدن پشتی و قالی‌های كوچك و بردن آن از اِسفَنجان یا اُسكو برای فروش آغاز كردم. در آغاز كار از هركدام از آنها یك یا دو تومان سود می‌كردم. پنج سال این چنین سخت كار كردم. بسیار دشوار بود. اما پشتكار و اعتقاد به هدف با توكّل به خدا تحمّلِ سختی‌ها را آسان می‌كرد». خداوند متعال در قرآن کریم در سوره مبارکه نجم، آیه شریفه 39 می فرماید: (وَ أنْ لیسَ لِلإنسانِ إلّا ما سَعی) یعنی «انسان جز نتیجه تلاشش را نمی بیند».
برای رسیدن به موفقیّت در کار، با افراد خبره و آگاه مشورت نمایید و از تجربه آنها استفاده کنید. حضرت امیرالمؤمنین علیّ (صلوات الله و سلامه علیه) درباره اهمیت مشورت می فرماید:«مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْيِهِ هَلَكَ، وَمَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَكَهَا فِي عُقُولِهَا» یعنی :« كسى كه (مشورت را ترک كند و) خودرأى باشد، هلاك مى شود و کَسی كه با مردان بزرگ مشورت كند، در عقل و خردِ آنها شريك مى شود»(2). احد عظیم زاده که در مورد او با شما صحبت کردم، در ابتدای راهش با یک تاجر مشورت می کند. آن تاجر به او می گوید که «فرش گِرد ببافد؛ چون فرش گِرد بسیار پرطرفدار است». البته این توصیه مربوط به چهل سال پیش بوده و در ارتباط با کار فرش است. شما نیز برای موفقیّت بیشتر در کارتان حتما با افرادی که تجربه و آگاهیِ زیادی دارند مشورت کنید.
پی نوشت:
1: ابن عدی، عبدالله بن عدی، الکامل فی ضعفاءالرجال، ج6، ص352، بیروت، دارالفکر، 1409ه.ق.
2: علی بن ابی طالب، معروف به امیرالمؤمنین (صلوات الله و سلامه علیه)، نهج البلاغه، حکمت161، انتشارات هجرت،قم،1395ه.ق.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=19296&p=1006688&viewfull=1#post10...