پرسش:
در جلسه خواستگاری برای شناخت شخصیت واقعی دختر، میزان فهمیده بودن و عاقل بودن وی چه سؤالاتی بپرسیم؟ از کجا بدانیم وی دختری عاقل و فهمیده است؟
پاسخ:
راه های شناخت طرف مقابل در فرایند انتخاب همسر
معمولاً سه روش برای شناخت همسر و تشخیص میزان تناسب دختر و پسر در ملاک ها و معیارهای ازدواج وجود دارد که عبارتنداز:
الف) تحقیق از افراد آگاه = 50 ٪
ب) آزمون های روان شناختی = 30 ٪
ج) گفت و گو های دختر و پسر در جلسات خواستگاری = 20 ٪
همان طور که می بینید بیشترین سهم شناخت را تحقیق از افراد آگاه به خود اختصاص داده است. تحقیق، پرس و جو و بررسی ویژگی های فکری، اخلاقی، شخصیتی و رفتاری و جایگاه، موقعیت و شرایط خانوادگی فرد مورد نظر از اهمیت ویژه ای برخوردار است و شما را در تصمیم گیری نهایی کمک خواهد نمود.
البته گفتگوی دوطرفه در حد خودش مهم است و یکی از مهمترین راه های شناخت افراد و پی بردن به خصوصیات شخصيتی ويژگي هاي اخلاقي افراد، به حساب می آید که شما می توانید در فرایند خواستگاری به این مهم برسید.
امام علی (علیه السلام) در این باره می فرماید: «تَكَلَّمُوا تُعْرَفُوا فَإِنَّ الْمَرْءَ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِه» (1)؛ «حرف بزنید تا شناخته شوید، چرا که شخصیت هر انسانی در زیر زبانش نهفته است».
با دقت در نحوی سخن گفتن افراد، مي توان بخشي از شخصيت آنان را دريافت؛ مثلاً انسان با نزاکت و با ادب هيچ گاه زبانش را به سخنان زشت و ناپسند و يا الفاظ نامناسب نمي آلايد. رفتار و عملکرد افراد نيز علامت ديگري براي شناخت شخصیت آنها است. پايبندي به اصول اخلاقي، احترام به ديگران، نظم در کارها، نحوه راه رفتن، لباس پوشيدن و ديگر امور شخصي و اجتماعي، نشانگر چگونگي شخصيت و ويژگي هاي اخلاقي افراد است.
به قول سعدی شیرازی:
تا مرد سخن نگفته باشد *** عيب و هنرش نهفته باشد
توجه به دوستان فرد، يکي ديگر از راههاي شناخت شخصیت و خصوصیات و ویژگی های اخلاقی اوست. در روايت آمده است که رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «الْمَرْءُ عَلَى دِينِ خَلِيلِهِ وَ قَرِينِه» (2)؛ «آدمي به آیین و کيش دوست خويش است». روش زندگي فرد را دوست او تعيين مي کند از این روی امام علی (علیه السلام) می فرماید: «هرگاه وضع شخصى بر شما نامعلوم شد و دين و آيين او را نشناختيد، به دوستانش بنگريد. اگر اهل دين و آيين الهى اند، او نيز پيرو آيين خدا است».
تو اول بگو با كيان دوستی *** كه تا من بگويم كه تو كيستی
بايد ببينيم که فرد در گذشته و حال با چه کساني روابط دوستانه و صميمانه دارد، رابطه او با دوستان و همکارانش چگونه است، امانت داری و صداقت او در محیط خانه، محیط کار و برخورد با اطرافیانش چگونه است؛ چون معمولاً افراد با همفکران خود معاشرت مي کنند و با آنها خیلی نمی توانند ظاهرسازی کنند و صفات ناپسند اخلاقی خود را مخفی نمایند، پس با شناسايي دوستان و همکاران نزديک فرد، مي توان خود فرد را بهتر و بيشتر شناخت.
با اجرای برخی آزمون های روانشناختی توسط مشاوران و روانشناسان ازدواج نیز می توان لایه های پنهان شخصیت طرف مقابل تان را بهتر بشناسید و با خلق و خوی وی آشنا شوید.
اگر نتایج این سه راه مثبت بود و صحت و سلامت ازدواج تان به تأیید رسید و شما نیز با دختر مورد نظر در معیارها و ملاک های ازدواج بیشترین تناسب را داشتید، آنگاه می توانید با او ازدواج کنید و به پاکی و طهارت او و نیز سلامت عقلی و روانی وی ایمان داشته باشید.
شیوه های تحقیق در فرایند خواستگاری
راه های تحقیق عبارتنداز:
1. شناسایی ویژگی های فردی و صفات خانوادگی فرد مورد نظر از طریق بستگان نزدیک؛
2. تحقیق از روحیات فرد به وسیله خویشان و همسایگان او؛
3. تحقیق از دوستان نزدیک او؛ حتی می توانید از دوستان دوران کودکی، دوران تحصیل و... تحقیق کنید.
تحقیق از دوستان قدیمی، هم کلاسی های دوران مدرسه، هم محلی ها و همسایه ها و بررسی عملکرد طرف مقابل در گذشته و حال، تا حدود زیادی نشانگر ادامه همان روند در آینده است.
4. از طریق مدیران، مسئولان مافوق و معلمان او؛
5. از افرادی که او را می شناسند، حتی افرادی که رابطه خوبی با او ندارند و یا احیاناً خصومت و دشمنی بین آنها وجود دارد؛
6. تحقیق در محل کار.
اگر این نوع تحقیقات خود را تکمیل کنید خیلی راحت می توانید به خصوصیات اخلاقی و شخصیتی طرف مقابل تان پی ببرید. تحقیق از گذشته عملاً راه هر گونه ظاهرسازی و فریب را می بندد. حتی می توانید از برخی از افراد مطمئن و یا بستگان تان بخواهید تا وی را مدتی زیر نظر بگیرند و یا طرح دوستی با او بریزند و معاشرت خود را با او افزایش دهند تا به خصوصیات اخلاقی و ویژگی های شخصیتی طرف پی ببرند.
با راه هایی که برای شناخت طرف مقابل در فرایند خواستگاری وجود دارد؛ یعنی با گفتگو دو نفره، انجام تحقیقات محلی و آزمون های روانشناختی می توان به عاقل و فهمیده بودن طرف مقابل پی برد؛ چرا که عاقل کسی است که سنجیده سخن می گوید و سنجیده رفتار می کند و این مهم تنها با سؤالات خواستگاری به دست نمی آید؛ بلکه مجموعه ای از رفتار و گرفتار فرد در گذشته و حال اطلاق می شود که اگر به درستی پیگیری شود هرگونه راه برای ظاهرسازی، پنهانکاری، فریب و نیرنگ می بندد.
معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
- امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، 1387.
- مظاهری، علی اكبر، جوانان و انتخاب همسر، قم: پارسیان، 1390.
- یزدانی، محمود، یک انتخاب مناسب (همسر گزینی در بیست گام)، مشهد: آهنگ قلم، 1385.
- ملک محمودی الیگودرزی، امیر، راهنمای ازدواج: آنچه یک پسر و دختر دربارة انتخاب همسر باید بدانند، میراث ماندگار، 1386.
- حسینی، سیدمهدی، مشاوره قبل از ازدواج، آوای نور، 1386.
- ایمانی، محسن، شیوه های شناخت و گزینش همسر، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، 1393.
- تقی زاده، محمداحسان و حسین زاده، اکرم، وصال مهرورزان: مسائل اساسی قبل و بعد از ازدواج، سوالات زمان خواستگاری پسران و دختران، اصفهان: حدیث راه عشق.
- رادمنش، مسلم، سوالات خواستگاری: مبانی انتخاب همسر و چگونگی شناخت خواستگار، تهران: رسانه تخصصی، 1389.
- احمدی، محمدرضا، خواستگاری، قم: دفتر نشر معارف (وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها)، 1391.
- داودی نژاد، مسلم، سین جین های خواستگاری، قم: مهر دلدار، 1393.
- حسینی، سیدحسین، آیین خواستگاری و ازدواج، تهران: منیر، 1389.
پی نوشت ها:
- تميمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، غرر الحكم و درر الكلم، قم: دار الكتاب الإسلامي، 1410ق، ص318.
- كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، كافي، قم: دار الحديث، 1429ق، ج4، ص122.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=64215&p=1009726&viewfull=1#post10...