آیا تلقین در شفای بیماری ها تاثیر دارد؟

سؤال:

آیا تلقین و امیدوار ساختن بیمار در درمان او مؤثر است؟ در بسیاری از مواقع وقتی چنین استرس هایی در بدن وجود دارند کار مبارزه با عوامل بیماری برای سیستم دفاعی بدن دشوار می شود. استرس بر روی سیستم عصبی بدن، سیستم دفاعی و ترشحات هورمونی به طور مستقیم تاثیر منفی می گذارد، حتی گفته می شود استرس مادر بسیاری از بیماری ها است
بنابر این گروهی از بیماری ها را می توان با روانکاوی و استرس زدایی از بین برد، یعنی با امیدواری دادن و تلقین کردن می توان بسیاری از بیماری ها را از بین برد.
حال آیا در روانشناسی تلقین واقعا تا این حد در شفای بیماری ها تاثیر دارد؟



پاسخ:
تلقین به بیمار شفا بخش و تأثیر گذار است. نقش باور و تلقین در شفای بیماری به قدری است که می توان گفت برخی از بیماری ها و همچنین برخی از روش های درمانی ممکن است تنها با یک تلقین ساده ولی بسیار عمیق کار کنند. به اين صورت كه به بيمار اعتماد دهيم كه با اين دارو يا مانور يا عمل خوب مي شود.

توضيح اين كه در طب علاوه بر داروهاي اصلي ساخته هايي به شكل متفاوت (به صورت قرص، شربت، آمپول ....) كه هيچگونه مواد دارويي و نتيجتاً اثر دارويي در آنها وجود ندارد كه اصطلاحاً به آنها دارونما گفته مي شود. چنانچه با اعتقاد به اينكه اين داروها درد وي را بهبود مي بخشند، دارو مصرف شود، در بيش از 50 % موارد درد بیمار تسكين می یابد. در بيماران سرطاني ديده شده است كه علاوه بر درمان دارويي چنانچه اين بيماران مورد گروه درماني با تفريح، سخنراني، فيلم و... قرار گيرند، طول عمر بيشتري در آنها مشاهده مي شود. حتي در اين بيماران با بررسي هاي علمي جديد ديده شده است كه تغييراتي در فرمول خوني آنها در جهت دفاع بيشتر مشاهده مي گردد.

همچنين مشاهده شده است كه عده اي از بيماري ها مثل آسم و بيماري هاي قلبي با خشم بدتر مي شوند. يا در بيماران افسرده بيماري هاي قلبي بيشتر مشاهده مي شود.
دادن دارو نماها كه در بالا مورد بحث قرار گرفت به بيماران سردردي بيش از 50% باعث بهبود سردرد آنها مي شود و بالعكس دادن گل مصنوعي به بيماري كه مبتلا به آلرژي مي باشد در بيش از 50 % موارد باعث بروز بيماري مي شود.(مشروط به اينكه اين بيماران از كيفيت كار مطلع نباشند.

امروزه وجود باورهاي مذهبي در فرد را عاملي مؤثر بر سلامت وي در نظر مي گيرند، در مجلات پزشكي دنيا اشاره مي شود كه داشتن باورهاي مذهبي مي تواند در كاهش مرگ ومير افراد و كاستن از ميزان بيماري هاي آنان مؤثر باشد. در شماره 18 مجله Annals of internal medicine (ژانویه 2000) مقاله ای با عنوان ایمان و شفا چاپ شد که در آن مروری بر جدیدترین مطالعات انجام گرفته در زمينه رابطه ايمان و شفا صورت گرفته است و اين در حالي است كه اميرمؤمنان (علیه السلام) بيش از شش بار در نهج البلاغه از قرآن به عنوان شفا دهندة بيماري ها نام برده اند.(1)

نقدی بر مطالب این مقاله وارد است اینکه مضمون جمله ی آخر این است که قرآن و ایمان به خدای متعال شفا دهنده است ولی از نوع تلقینی منتها اعتقاد ما بر این است که شفای قرآن و ایمان (باور قلبی و یقینی) یک شفای واقعی است نه تلقینی.
----------------------------------------------------------------------------------------

پی نوشت:
1. میرزایی، محمود غلامرضا، شفا از منظر قرآن،فصلنامه اخلاق پزشكي، سال سوم، شماره نهم، پاييز1388، ص 118
.