سؤال:
اگر جمله «لَوْ وُلِدَ لِي مِائَةٌ لَأَحْبَبْتُ أَنْ لَا أُسَمِّيَ أَحَداً مِنْهُمْ إِلَّا عَلِيّاً» متعلق به امام حسین (علیه السلام) است، پس چه طور فرزنداني به نام «عبدالله» و «جعفر» داشت؟
پاسخ:
ابتدا باید دانست که این حدیث ضیعف و مرفوع است (1)؛ بر فرض صحت حدیث امام حسین (علیه السلام) در مقابل سخن مروان این جمله را می فرمایند. دشمنان اسلام و اهل بیت (علیهم السلام) مى خواستند نام «على» از اذهان مردم فراموش شود، ولى فرزندان على (علیه السلام) سعى داشتند این نام هر چه پر رنگ تر در سینه ها نقش بندد، به همین دلیل امام حسین (علیه السلام) نام «على» را براى همه فرزندانش برگزیده بود، تا خارى در چشم دشمنان باشد. (2)
در ثانی امام می فرمایند دوست داشتم که همه فرزندانم را علی بگذارم نه این که که اسمشان را علی گذاشته ام، ممکن است انسان مسئله ای را دوست داشته باشد اما عوامل مختلف مانع تتحقق صد در صدی آن بشوند. شبیه به این مسئله در نامه امام (علیه السلام) به معاویه موجود است که می فرمایند: من وظیفه ای بزرگتر از این نمی دانم که با تو بجنگم ... و اگر از قیام بر ضد تو خود داری می کنم از خدا طلب آمرزش می کنم.(3)؛ در این جا نیز امام حسین (علیه السلام) دوست دارد بلکه بالاتر، قیام بر علیه معاویه را وظیفه می دانند اما موانعی است که از این کار خودداری می کنند. در نام گذاری شاید چنین موانعی نباشد اما گاهی نام گذاری توسط مادر صورت می گیرد . حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: «انا الذی سمتنی امی حیدرا»؛ من کسی هستم که مادرم من را حیدر نامید.(3) دلایل متعدد دیگری نیز بر این امر موجود است.
از سوی دیگر اگر این روایت صحیح باشد و حضرت نیز به آن عمل کرده باشند با توجه داشت که فرهنگ چند اسمی در عرب رایج بوده است. مثلا نام حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلّم) احمد نیز بوده نه لقب. نام مادر حضرت رضا (علیه السلام) نجمه و تکتم است.
لذا می توان گفت، جعفر و عبدالله یکی از اسم های این دو بزرگوار بوده و اسمی به نام علی نیز داشته اند چنانچه در عبدالله این مطلب به یقین نزدیک تر است از آن جا که در مقاتل از کودک رضیع امام حسین (علیه السلام) گاه به علی اصغر (5)، و گاه به عبدالله (6)؛ یاد شده است.
منابع:
(1) نرم افزار درایه مرکز نور
(2) عاشورا ريشهها، انگيزه ها، رويدادها، پيامدها، سعید داودی و مهدی رستم نژاد، (زیر نظر آيت الله العظمى ناصر مكارم شيرازى)، امام على بن ابى طالب (عليه السلام)، قم، 1388 ه.ش، ص 275.
(3) دینوری، ابن قتیبه، قاهره، مکتبه مصطفی البابی، 1382ق، چاپ سوم، ج1، ص180.
(4) نصر بن مزاحم(212ق)، وقعه صفین، مکتبه آیه المرعشی النجفی، قم،1404 چاپ دوم، ص390.
(5) اخطب خوارزم، مقتل الحسین، ج ۲، ص ۳۷.ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج ۴، ص۱۰۹.بهاءالدین‌اربلى، ج۲، ص۲۵۰؛ ابن‌طَقْطَقى، ص ۱۴۳؛ ابن‌صباغ، ص ۱۹۶؛ شَبْراوى شافعى، ص۱۳۰
(6) ابن‌شهر آشوب، ج ۴، ص ۱۰۹؛ ابن‌طلحه شافعى؛ بهاءالدین اِربلى، ج۲، ص۲۵۰؛ ابن‌صباغ، ص ۱۹۶.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=52436&p=775895#post775895