سؤال:
آیا می توانیم تجربیات خود از سیر وسلوک خود را بیان کنیم؟
پاسخ:
قطع این مرحله بی همرهی خضر مکن/ظلمات است بترس از خطر گمراهی (1)
1-سیر و سلوک باید زیر نظر یک استاد کامل و مکمل صورت بگیرد.
2- توجه داشته باشید دین اسلام دین دنیا و آخرت است و اسلام عزیز به شدت با رهبانیت و گوشه نشینی و فقط سیر و سلوک نمودن مخالف است. البته ممکن است کسانی این نوع کارها را بکنند و مشاهداتی داشته باشند، ولی این نوع نتایج مطلوب نخواهد بود.
3-رهرو آن نیست گهی تند و گهی خسته رود/رهرو آنست که آهسته و پیوسته رود
اگر کسی یک فعل مستحبی را که کم است مثلا روزی چند آیه قرآن، را بخواند ولی همیشه این چند آیه را داشته باشد بهتر از آن است که امور مستحبی زیادی انجام دهد ولی دائمی نباشد.حضرت علی(علیه السلام) فرمودند:« قلیلٌ یَدُومُ خیرٌ مِن کثیرٍ مُنقطع» (2) کار کم و همیشگی بهتر از کار زیاد غیر دائمی است
4- آنچه که در مرحله اول در اسلام اصل است بندگی نمودن خداست.یعنی انجام دادن واجبات و ترک محرمات، در قدم بعدی انجام دادن مستحبات، مرحوم حاج شیخ حسنعلی اصفهانی (معروف به نخودکی) در وصیت خود به فرزندش می گوید: اگر آدمی چهل روز به ریاضت و عبادت بپردازد ولی یک بار نماز صبح از او فوت شود، نتیجه آن چهل روز عبادت بی ارزش و هباءً منثورا (نابود) خواهد شد.
مرحوم آخوند ملا حسینقلی همدانی (ره) آن عارف کامل و مکل که 300 تن از اولباء الله و اساتید سیر و سلوک را تربیت کرده در این زمینه می فرماید: آنچه این ضعیف از عقل و نقل استفاده نموده‌ام این است که اهمّ اشیاء از برای طالب قرب، جدّ و سعی در ترک معصیت است. تا این خدمت را انجام ندهی نه ذکرت و نه فکرت، به حال قلبت فایده‌ای نخواهد بخشید. (3)
منابع:
1. حافظ
2. غر الحکم و دررالکلم ص 498
3. بهاری، محمد، تذكرة المتقین، ص 177، و نیز چلچراغ سالكان، 111.