سؤال:
چرا در حالی که جنود جهل و عقل برابر و مساوی هستند، اکثر انسانها از جنود جهل پیروی میکنند؟
پاسخ:
برابر بودن این جنودها به این معنا است که خداوند به تعداد جنودهای جهل، جنود عقل هم قرار داده تا حجت را تمام کند که اگر تعداد جنود جهل بیشتر بود و کسی به گمراهی افتاد عذری نداشته باشد بگوید جنودهای جهل بیشتر بود و جنود عقل کمتر و لذا من به گمراهی افتادم و اگر تعداد جنود نابرابر بود با عدالت خدا هم منافات داشت بلکه خداوند به تعداد جنود جهل، جنود عقل قرار داد
مانند اینکه خداوند، شیطان را به عنوان دشمن خارجی و نفس اماره را به عنوان دشمن داخلی در مسیر انسان قرار داد و به همین میزان، انبیاء و حجج الهی و عقل را در مقابل آنها قرار داد. تا انسان با اختیار و اراده خود و در عین برابری راهها مسیر خود را انتخاب کند
و وجود این راهها و این جنودها منافاتی با این ندارد که کسی به واسطه پیروی از جنود جهل و یا پیروی از نفس و شیطان به گمراهی بیفتد و یا با تبعیت از جنود عقل و پیروی از حجج الهی و عقل راه سعادت را پیش گیرد. پس نتیجه می گیریم اتفاقا باید جنود عقل و جهل برابر باشند.
اینکه پیروی از یکی چرا گسترده تر است برمی گردد به نوع جهان بینی انسان.
به این معنا اگر کسی خدا، حساب و کتاب و عذاب الهی، عالم قبر، برزخ، قیامت و .... را قبول نداشته باشد و زندگی انسان رو ابدی نداند و آن را منحصر در همین چند روزه دنیا بداند طبیعتا به دنبال خواهش های نفسانی خود می رود تا هر چه بیشتر لذت ببرد
ولی اگر کسی جهان بینی اش الهی باشد نه مادی ، و معتقد به ماورا طبیعت باشد و به عالم آخرت معتقد باشد و بداند که زندگی او خلاصه نمی شود در این چند روزه دنیا، بلکه این دنیا فرصتی است تا او بیشتر توشه فراهم کند و وطن اصلی او عالم آخرت است و .... طبیعتا حساب شده تر اعمالش را انجام می دهد و به دنبال پیروی کردن از جنود عقل است.