سؤال:
آیا منظور از بندگی فقط عبادت هست يا خدمت به خلق خداوند هم بندگی حساب می‌شود؟
پاسخ:
یکی از ارزش‌های قاطع و مسلم انسان که اسلام آن را صد درصد تأیید می‌کند و واقعا ارزشی انسانی است، خدمتگزار خلق خدا بودن است. حساب خدمت به خلق، از حساب عبادت، جدا نیست. بلکه کسی که به خلق خدا خدمت می‌کند اگر انگیز‌ه‌اش الهی باشد، نوعی عبادت انجام داده و بندگی حق تعالی را انجام داده است.
بندگی و عبادت حق تعالی یعنی انسان دستورات خداوند را در زندگی خویش با انگیزه الهی پیاده کند و حق تعالی در قرآن کریم نسبت به خدمت به خلق ، سفارش فرموده است:
1. «تعاونوا علی البرّ» [مائده،2]
2. «لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ الْكِتابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ وَ السَّائِلينَ وَ فِي الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرينَ فِي الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حينَ الْبَأْسِ أُولئِكَ الَّذينَ صَدَقُوا وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ» بقره/177
3. «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ» بقره/195
و در روایت داریم قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم): «مَنْ قَضَى لِأَخِیهِ الْمُؤْمِنِ حَاجَةً كَانَ كَمَنْ عَبَدَ اللَّهَ دَهْراً» (1) كسى به دیگرى خدمت كند «كَمَنْ عَبَدَ اللَّهَ دَهْراً» یعنى مثل كسى است كه عمرى خدا را بندگى نماید.
بنابراین بندگی خداوند یعنی دستورات او را پیاده کردن که یکی از آنها خدمت به خلق، می‌باشد که اگر با انگیزه الهی صورت گیرد، عبادت محسوب می‌شود.
منابع:
1. مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 71، ص 302.