آیا فرزند آوری به هر قیمتی حتی به وسیله ازدواج با غیر همکفو لازم و ضروری است؟
پاسخ:
«تَنَاكَحُوا تَنَاسَلُوا تکثروا فَإنِّي أُبَاهِي بِكُمُ الأمَمَ يوم القيامة وَ لَوْ بِالسِّقْطِ» (1)
«ازدواج كنيد و در ازدياد نسل بكوشيد كه من در روز قیامت به زيادي تعداد شما مسلمانان بر سائر امّت‌ها مباهات خواهم كرد حتّی به كودكان سقط شده شما!»
اما در کنار این روایت موارد دیگری هم وجود دارد که تکلیف را از گردن عده ای ساقط می‌کند مثلا آنجا که گفته می‌شود «لایکلف الله نفسا الا وسعها» خداوند تکلیف را از گردن افرادی که توان انجام آن را ندارند برداشته است. بنابراین در مسئله مورد بحث کسی که به هر دلیلی امکان ازدواج برایش فراهم نیست، تا زمان فراهم نشدن شرایط تکلیفی ندارد. لذا دختری که خواستگار ندارد یا خواستگار دارد ولی آن خواستگار فردی است که با او تناسب‌های لازم را ندارد، عملا شرایط ازدواج برایش فراهم نشده چون ازدواج با غیر هم کفو نه تنها منجر به تاثیر منفی بر تربیت فرزند می‌شود بلکه به خود او و همسرش هم ضربه می‌زند چون احتمال شکست در آن ازدواج زیاد است.
در چنین شرایطی تکلیف دختر ازدواج به هر قیمتی نیست بلکه تکلیف او اولا تلاش برای پیدا کردن موردی است که تا حدود زیادی با او تناسب داشته باشد (برای این مسئله می‌تواند از روش‌های همسریابی دختران استفاده کند) ثانیا در مورد ملاک های ازدواج، علم کافی کسب کرده و بداند چه مواردی از اهمیت زیادی برخوردار است و چه مواردی اهمیت کمتری دارد. سپس با این دانسته‌ها و همچنین در نظر گرفتن شرایطش، به خواستگاری جواب مثبت بدهد که حداقل در کلیات اخلاقی، اعتقادی و رفتاری با او تناسب داشته باشد. اولویت بندی ملاک‌ها باید با دقت زیاد و مشورت انجام شود.
سوال2:
در فرزند آوری کیفیت مهم‌تر است یا کمیت؟!
هم کیفیت مهم است هم کمیت و باید برای هر دو تلاش کرد. لذا نباید از هیچ کدام غافل شد یعنی وقتی به ازدیاد نسل فکر می‌کنیم نباید از کیفیت غافل شویم و تن به هر ازدواجی بدهیم تا صرفا شیعه‌های اسم‌نما تحویل جامعه بدهیم چون ضرر اینها به مراتب بیشتر از فایده‌شان است. چنانچه وقتی ازدواج کرد، نباید به خاطر ترس از ناتوانی در تربیت، به تک فرزندی اکتفا کند!
بنابراین دختری که شرایط ازدواج با هم کفو را ندارد، نباید به خاطر ترس از مجرد ماندن یا عقب ماندن از قافله ولایت، تن به هر ازدواجی بدهد بلکه وظیفه او تلاش برای پیدا کردن فردی است که هم کفو او باشد منتها حساسیت او روی این مسئله نباید به قدری شود که هیچ کس را هم کفو خود نبیند. لذا او باید ملاک‌های خود را با چشمی باز سنجیده باشد و اگر کسی پیدا شد که 60ـ70 درصد با او تناسب داشت، با او ازدواج کند. منتها بعد ازدواج برای اینکه عدم تناسب در 30ـ40 درصد باقی مانده، روی زندگی مشترک و تربیت فرزندانش اثر منفی نگذارد، باید تلاشی مضاعف داشته باشد.
منابع: