پرسش:
چطور دخترانمان را به حجاب علاقهمند کنیم؟
پاسخ:
روش های نهادینه سازی حجاب و عفاف:
۱- روش تشویق
یکی از روش های بسیار مؤثر در نهادینه کردن حجاب و عفاف در کودکان، تشویق است. تشویق، شیوه ای مناسب برای دادن انگیزه به سوی کارهای مثبت می باشد و کودک و نوجوان را به انجام رفتار نیک ترغیب می کند.
◄مقصود از تشویق، پاسخ مثبت در برابر رفتار مطلوب کودک است که آن را به صورت ابراز مهرورزی، واگذاری مسؤلیت مناسب به کودک، دادن پاداش و… می توان نشان داد.
◄تنبیه، نقطه مقابل تشویق است. مقصود از تنبیه پاسخ منفی به رفتار نامطلوب کودک است که با نگاه سرد به کودک هنگام عمل منفی، روی برگرداندن از او، بی اعتنایی به کودک هنگام انجام عمل نامطلوب، تغییر چهره، محروم کردن کودک از چیزهایی که دوست دارد، جریمه کردن و… می توان آن را ابراز کرد.
۲_روش الگویی
یکی از شیوه های مؤثر در نهادینه کردن حجاب و عفاف، روش الگویی است. به طور طبیعی تربیت ابتدایی انسان با روش الگویی شکل می گیرد، کودک در چند سال نخست زندگی، همه کارهایش را از اطرافیان که در درجه اول، پدر و مادر اویند، الگوبرداری می کند، با تقلید از آنان رشد می کند و ساختار تربیتی کودک، نقش زیادی دارد. کودک، مقلد خوبی است و به آسانی و بدون هیچ زحمت و مشقتی و فقط از راه تقلید، می آموزد. او می بیند، می شنود و پس از مدتی تکرار می کند. برخی پژوهش ها نشان داده است که در سن شش سالگی پسران از پدران تقلید می کنند و دختران از مادران.
کودک در مسیر رشد، از افراد بسیاری الگو می پذیرد و از دیده ها و شنیده های خود تأثیر می گیرد، تأثیرپذیری از والدین بیش از همه اهمیت دارد که این تأثیرپذیری تا نوجوانی نیز تداوم دارد. بر این اساس، وظیفه پدر و مادر در این دوران بسیار سنگین است و باید به فرزندان فرصت بدهند تا از اخلاق و رفتار خوب آنان الگو بگیرند. اگر سخن ناروا خوب نیست، نباید در حضور فرزندان اینگونه سخنان گفته شود، اگر از آنان انتظار کار خوب دارند، باید در کارهای نیک پیشقدم باشند و اگر می خواهند فرزندشان نماز اول وقت بخواند، خود باید چنین کنند. والدین باید به گونه ای عمل کنند که فرزندان به آنان دید مثبت داشته باشند.(۵) بنابراین، اولیا و مربیان همواره این نکته را در نظر داشته باشند که با رفتار و گفتار درست خود می توانند الگوی شایسته ای برای فرزندان خود باشند و از این راه، فرزندان را به پیروی از رفتار مطلوب خود بخوانند.
۳_روش محبت
یکی از ابزارهای تربیتی که می تواند ما را در نهادینه کردن عفاف و حجاب در فرزندان یاری کند، محبت است که اثر آن بر روی فرد تربیت شونده عمیق و درازمدت می باشد. در این مدت، والدین می توانند نظریات تربیتی خود را به فرزند القا کنند و تغییر رفتار را در آنان مشاهده نماید.
در دین اسلام، محبت اساس و رکن جذب و هدایت است. ادیان الهی از محبت، به دل ها رسوخ کرده و راسخ می مانند. از مهم ترین و مؤثرترین روش های پیامبر اکرم (صلی الله علیه و اله)استفاده از این روش بوده است؛ زیرا با این روش، هم برای افراد جاذبه ایجاد می کرد و هم انگیزه آن ها را افزایش می داد. اگر پیامبر اکرم( صلی الله علیه و اله ) روش را پی نمی گرفت، اعراب بادیه نشین به گردش جمع نمی شدند تا به تربیت و فرهنگ دین پناه آورند.
۴_روش قصه گویی
یکی از ابزار تعلیم و تربیت، داستان است. شواهد تاریخی نشان می دهد که داستان و قصه، وسیله ای رایج و عمومی در بین همه اقوام و ملل بوده است و در هر دوره، نقالانی حرفه ای در مجامع عمومی، قصه می گفتند. یونانیان قدیم فرزندان خود را از کوچکی به حفظ داستان های «ایلیاد و ادیسه» وادار می کردند و بسیاری از ادیبان، نویسندگان، فیلسوفان و عالمان اخلاق که به قدرت قصه آگاه بوده اند، باورهای خود را در این قالب بیان کرده اند.
افلاطون، ارزش و اهمیت داستان ها و افسانه ها را در تربیت کودک دریافته است و می گوید: «پس باید پرستاران و مادران را وادار کنیم که فقط حکایاتی را که پذیرفته ایم برای کودکان نقل کنند و متوجه باشند که پرورشی که روح اطفال به وسیله حکایت حاصل می کند، به مراتب بیشتر از تربیتی است که جسم آن ها به وسیله ورزش پیدا می کند.»