پرسش:
در ابتدای زیارت حضرت فاطمه (سلام الله علیها) می‌خوانیم: «ای که خدا تو را پیش از خلقتت آزمود و سربلند شدی»؛ مگر می‌شه قبل خلقت کسی رو آزمود؟
پاسخ:
همچنان که در سؤال هم مطرح شده، معنای این فراز از زیارت حضرت زهرا (سلام الله علیها) ««اَلسَّلَامُ عَلَیکِ یا مُمْتَحَنَهُ امْتَحَنَکِ الَّذِی خَلَقَکِ قَبْلَ أَنْ یخْلُقَکِ فَوَجَدَکِ لِمَا امْتَحَنَکِ بِهِ صَابِرَةً» این است که خدا قبل از این که تو ر ابیافریند، تو را آزمود و تو را نسبت به آنچه تو را بدان آزمود، صابر یافت.
درباره این که منظور از امتحان کردن قبل از آفرینش چیست، احتمالاتی مطرح شده است:
۱. برخی گفته‌اند که منظور، مقدّر کردن بلاهایی است که در دنیا با آن مواجه شده است؛ یعنی پیش از این‌که خدا او را بیافریند، آن بلاها را برای او رقم زده بود.
۲. برخی امتحان را به معنای علم گرفته‌اند؛ یعنی خدا قبل از آفریدن حضرت زهرا (سلام الله علیها) می‌دانست که او صابر بر بلاها است.
۳. احتمال دیگر این است که منظور، همان معنای ظاهری این عبارات باشد؛ یعنی خداوند قبل از این‌که حضرت زهرا (سلام الله علیها) را در دنیا بیافریند، در عالم ارواح او را آزمایش کرد؛ همچنان که بر اساس قرآن کریم، در همان عالم ذر از همه فرزندان آدم (علیه‌السلام) اقرار به ربوبیت خدا گرفته شد و از آنان پیمان گرفته شد که تنها خدا را پرستیده و از عبادت شیطان سر باز زنند که در همین راستا می‌توان حدس زد که شاید جریان عهد اولیه خدا با انسان‌ها نیز نوعی امتحان ابتدایی بود، امتحانی که از ابتدا مشخص بود که برخی از اولیای الهی؛ مانند پیامبران و معصومین (علیه‌السلام) به عهد خود وفادار بوده و از آن سربلند بیرون خواهند آمد.
موضوع: