سؤال:
آیا در فرهنگ اسلامی، برای احترام، چیزی به نام «یک دقیقه سکوت» داریم؟
پاسخ:
ما در فرهنگ اسلامی، امری به نام یک دقیقه سکوت نداریم. آن چه موجود است فوائد بسیاری در مورد سکوت کردن و خاموشی گزیدن است که به نظر می‌رسد یک دقیقه سکوت از فوائد سرشار ذکر شده در این باره سرچشمه یافته است.
به عنوان نمونه، امام صادق (علیه السلام) درباره فواید سکوت می‌فرماید: «صمت و خاموشی طریقه اهل تحقیق و شعار کسانی است که با دیده بصیرت در حقایق ثابت و استوار جهان می‌نگرند، کسانی که در حقایق زمان‌های گذشته بررسی کرده و حقایقی را بیان می‌کنند که قلم‌ها ننوشته و در کتاب‌ها نیامده است.»
این فرمایش امام (علیه السلام) در بیان فائده سکوت می‌تواند حکمت امر رائج یک دقیقه سکوت برای جان‌باختگان را روشن سازد که اولا سکوت، باعث بصیرت و عبرت انسان از حوادث و خاطرات گذشتگان می‌شود و ثانیا سکوت و اندیشه در حال رفتگان و مرور نیکی‌ها و خیرات و برکاتی که از خود به جا گذاشته‌اند، می‌تواند در مغفرت و سبکی محاسبه اعمال آنان در برزخ مفید باشد.
در بخشی دیگر از فرمایش امام صادق (علیه السلام) در مورد فوائد سکوت آمده است:
1. موجب رضا و خوشنودی خدا است.
2. باعث سبک شدن حساب انسان در روز قیامت است.
3. وسیله محفوظ ماندن از خطاها و لغزش‌ها است.
4. وسیله‌ای است برای قطع شدن هوا و هوس‌های نفسانی.
5. وسیله ریاضت نفس است.
6. وسیله درک حلاوت و لذت عبادت و مناجات با پروردگار است.
7. قساوت و سختی دل را از بین می‌برد.
8. وسیله‌ای است برای کسب حیا و پرهیزکاری.
9. سبب زیاد شدن تدبر و تعقل و مروت و مردانگی است.
۱0. موجب فهم و کیاست و عقل انسان می‌شود.
آن گاه فرمود: وسیله هلاکت و نجات مردم سخن گفتن و سکوت است. پس خوشا به حال کسی که توفیق شناخت سخن خوب و بد را پیدا کند و به فواید و آثار کم‌گویی آگاه گردد.»
از این سخنان پرگوهر استفاده می‌شود یک دقیقه سکوت کردن برای یک عزیز بیش از آن که به حال آن عزیز سفر کرده مفید باشد، برای خود شخص که به اندیشه و تأمل فرو رفته است، مفید است مگر این که از ناحیه این سکوت و اندیشه و تأمل، طلب مغفرتی نیز برای وی صورت پذیرد که در این صورت، علاوه بر شخص سکوت‌کننده، آن فردی که برایش سکوتی انجام گرفته نیز متنعم خواهد شد.