در مورد شخصيت سلمان و ارتباط او با پيامبر و اقدامات او توضيحي بيان فرمائيد؟

سلمان فارسي كنيه اش ابوعبداللّه و نامش روزبه نوه بدخشان از نژاد منوچهر پادشاه ايران است، ولي بعد از اسلام آوردن مي گفت: فرزند اسلام و از اولاد حضرت آدم مي باشم.

او از اطراف رامهرمز يا اهل جي اصفهان بود. از او نقل شده: در رامهرمز از مادر زاده شدم و پدرم اهل اصفهان است.

سلمان يكي از زهّاد دوران بود و در فنون جنگي كاملاً متبحر بود. مسلمانان با پيشنهاد سلمان، منجنيق ساختند. وي يكي از ياران نزديك پيامبر بود و در سال ۳۴يا ۳۵ هجري در مدائن از دنيا رفت. در باره سنّ او به اختلاف نقل شده است. (تا۳۵۰سال گفته اند)

امام صادق(علیه السلام)فرمود: سلمان در زهد و پارسايي و تقوا به جايي رسيده بود كه سرآمد دوران و مقدم بر ديگران بود. (۱)

ابو وائل ميگويد: من و دوستم بر سلمان وارد شديم. سلمان مقداري نان و نمك حاضر كرد. دوستم گفت: اگر با اين نمك قدري سبزي هم بود، بهتربود! سلمان آفتابه خود را گرو گذاشت و مقداري سبزي خريد. پس از صرف غذا دوستم گفت: حمد خدا را كه ما را به آن چه داده، قانع گردانيد. سلمان گفت: اگر قانع بودي، آفتابه من به گرو نمي رفت. اين داستان در مورد ابوذر و سلمان نيز روايت شده است. (۲)

سعد بن ابي وقّاص در مرض فوت سلمان از وي عيادت كرد. ديد سلمان ميگريد. پرسيد: چرا گريه ميكني؟ سلمان گفت: از ترس مرگ يا علاقه به دنيا گريه نميكنم، بلكه ميبينيم اطراف ما اشياي زيادي از مال دنيا است. سعد ميگويد: دقت كردم ديدم يك كاسه و آفتابi و طشت بيشتر در خانه نيست. (۳)

به سلمان فارسي، سلمان محمدي نيز مي‌‌‌گويند، چون به واقع پيرو پيامبر بود و در حضرت ذوب شده بود. رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در مقام تجليل از او فرمود: "سلمان رجل منّا أهل البيت؛ سلمان مردي از ما اهل بيت است. "

فضل بن عيسي هاشمي مي‌گويد: پدرم از امام صادق(علیه السلام) پرسيد كه اين روايت درست است؟ حضرت فرمود: آري. راوي پرسيد: يعني سلمان از فرزندان عبدالمطلب است؟ حضرت فرمود: "از ما اهل بيت است. " راوي پرسيد: يعني از فرزندان ابوطالب است؟ حضرت همان پاسخ را تكرار نمود؛ سپس حضرت با دستش به سينه اش اشاره كرد و گفت: "آنچه فكر ميكني نيست. " يعني از جهت جسماني وابسته به اهل بيت نيست، بلكه از جهت روحاني، دين و اخلاق اين وابستگي را كسب نموده است. (۴)

راوي از امام صادق(علیه السلام) پرسيد كه چرا اين قدر از سلمان فارسي تجليل به عمل مي‌آوري؟ حضرت در پاسخ فرمود: "نگو سلمان فارسي، بلكه بگو سلمان محمدي. علتش اين است كه سلمان سه خصلت با ارزش داشت:

۱ـ خواست خود را فداي خواست اميرمؤمنان علي(ع) ميكرد.

۲ـ به فقيران محبت داشت و آنان را بر ديگران ترجيح ميداد.

۳ـ علم دوست بود و عالمان را دوست مي‌داشت.

سپس حضرت فرمود: "سلمان بنده صالح خداوندي و مسلمان حنيف بود. "(۵)

وفات

سلمان سرانجام، پس از عمري طولاني و بابركت، در اواخر خلافت عثمان در سال ۳۵ه. ق وفات يافت. (۶) مرقد شريف حضرت سلمان در مدائن، در پنج فرسخي بغداد، نزديك تاق كسري قرار دارد.

براي اطلاع بيش تر در اين باره به اين كتابها مراجعه نماييد:

۱. سلمان فارسي، استاندار مدائن از احمد صادقي اردستاني؛

۲. سلمان فارسي از سيد جعفر مرتضي عاملي؛

۳. اسوههاي ايثار و نگاهي به زندگاني سلمان فارسي از عباس قدياني.


پي نوشت ها:

۱. محمد علي عالمي، پيغمبر و ياران، ج ۳ ص ۲۰۰، به نقل از بحارالانوار، ج ۲۲، ص ۳۳۱.

۲. همان، ص ۲۰۶ به نقل از بحارالانوار، ج ۲۲ ص ۳۲۰.

۳. همان، ص ۲۰۶.

۴. محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج ۲۵، ص ۱۲.

۵. همان، ج ۲۲، ص ۳۲۷.

۶. محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج ۲۲، ص ۳۹۱ - ۳۹۲.