پرسش:
آیا غیبت غیر مسلمان(مثلا مسیحی) اشکال دارد؟
پاسخ:
درباره تعریف غیبت و تبیین ماهیت و شرایط آن آیات و روایات زیادی وارد شده است. در قرآن کریم درباره غیبت آمده است:
«يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا .... لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! برخی از شما برخی دیگر را غیبت نکند».(1)
در روایت جناب ابوذر از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) نیز آمده است:
«قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا الْغِيبَةُ قَالَ: ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُهُ؛ گفتم ای رسول خدا! غیبت چیست؟ فرمود: یاد کردن برادرت به آنچه کراهت دارد».(2)
همانطوری که در روایت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) آمده بود غیبت ذکر عیب و خطای برادر دینی است. آیه شریفه نیز به مومنین دستور میدهد که غیبت یکدیگر را نکنند.
بنابراین آنچه از ادله حرمت غیبت استفاده میشود این است که حرمت غیبت اختصاص به مسلمانان دارد و غیبت مفهومی است که در میان دو مسلمان تحقق و تصور دارد. البته این به معنای نادیده گرفتن حقوق سایر انسان ها نیست. بلکه نسبت به آنها نیز متناسب با حقوق آنها وظایفی وجود دارد. حتی ممکن است بدگویی از آنان به دلایل دیگری همچون تعرض به آبروی یک انسان و یا عادت کردن به غیبت و ... حرام باشد. همانطوری که آیت الله مکارم(حفظه الله) در باره کفار غیر حربی چنین نظری دارد. اما غیبت به عنوان یک گناه کبیره با عواقب مخصوصی که دارد در رابطه با آنها مطرح نیست.
پی نوشت ها:
1. حجرات، 12.
2. امالی، طوسى، محمد بن الحسن(460 ق)، دارالثقافة، قم، 1414ق، ص537.