پرسش:
من نسبت به موضوعی حساسم و از این موضوع نیز میترسم،هر وقت میخواهم کار مهمی انجام دهم با نشانه یا حرفی راجع به این موضوع روبه رو میشوم که انگیزه مرا از بین میبرد مثلا شما از یک فرد خاص متنفر هستید و همیشه به طور اتفاقی اورا در زمان های مهم میبینید!) چگونه با این موضوع کنار بیایم،آیا این یک امر خداییست؟من ب فال زدن دچار شده ام؟
پاسخ:
با سلام و احترام به شما پرسشگر محترم
در رابطه به موضوعی که مطرح کرده اید، باید عرض کنم که حساسیت با ترس متفاوت هستند و باید دید که این افکاری که راجع به این موضوع خاص دارید، چقدر برای شما اضطراب ایجاد می کند و آیا باعث رفتارهایی در شما می شود یا خیر؟
اما تا حدود زیادی می توان گفت که این افکار از نوع افکار وسواسی هستند که فرد ارتباط بی ربطی بین آنها پیدا می کند و مداوم در ذهنش تکرار می شود. لازم است به یک روانشناس رجوع کرده و مورد بررسی دقیق تری قرار بگیرید.
- وسواس فکری شامل افکار، امیال، تصورات عود کننده که ناخواسته است و مزاحم است و اضطراب و ناراحتی با خود می آورد و فرد سعی در توقف کردن این افکار دارد و معمولا هم با واژه نکنه همراه می باشد. فرد برای اینکه اضطراب این افکار را کم کند دست به رفتارهایی می زند برای خنثی کردن افکارش.
- شناخت خطاهای افکار وسواسی:
- فکرهای وسواس گونه، خطاهایی دارند که بر اساس افکاری که از خود گفته اید چند خطای فکری در ادامه معرفی خواهد شد. خودتان بررسی نمایید چقدر این خطاها در افکار شما وجود دارد.
- 1. اهمیت بیش از حد به فکر: شما به افکار خود، بیش از حد اهمیت می دهید آنها را در حد یک فکر بدانید که برای هر کسی پیش خواهد آمد.
- 2. آمیختگی فکر با عمل: افکار را مساوی اعمال میدانید. یعنی فکر می کنید این فکر مزاحم، همینکه در ذهنتان آمد احتمال وقوع آن زیادتر می شود.
- 3. نیاز به کنترل افکار: شما فکر می کنید که باید روی فکر مزاحم خود کنترل کامل داشته باشید و آن را متوقف کنید درصورتی که نمی شود کنترل کامل روی فکر داشت.
- 4. عدم تحمل اضطراب: تحمل اضطراب این افکار برای شما سخت است برای همین است که به مرگ و خودکشی می اندیشید که البته فکر به خودکشی دلیل دیگری هم دارد که در ادامه خواهم گفت.
- راهکارهای درمان فکر وسواسی:
- - تکنیک تماشا: فکر مزاحم را مثل تابلو جلوی ذهنم نگه دارید و نگاه کنید. هیچ ارزیابی راجع به آن نکنید و خنثی نگاه کنید حس اضطراب پیدا می کنید ولی آن قدر تماشا کنید تا حس اضطراب کم و کمتر شود. منطق این تکنیک این است که شما به صورت غیرارادی فکر نکنه معتاد بشم مداوم در ذهنتان می آید این بار به صورت ارادی به آن فکر و نگاه کنید تا خوگیری اتفاق بیفتد.
- - تکنیک نوشتن افکار مزاحم به صورت مکرر: انقدر این فکر را بنویسد مثلا حدود 50 بار پشت سر هم بنویسد روزی دو بار تا کم کم اضطراب آن کاهش یابد.
- - تکنیک ضبط کردن: حدود سی ثانیه پشت سر هم فکر مزاحم را بگوید و صدایش را ضبط کند و ده دقیقه آن را گوش کند.
- - به صورت آواز خواندن و طنز افکار مزاحم را بیان کند.
- - تاخیر فکر نیز روش خوبی برای درمان وسواس است ؛ یعنی به افکار وسواسی بگویید بروند و در ساعتی که برای آنها در نظر گرفته اید بیایند و به تدریج این ساعات را محدود کنید. به این ترتیب شما مدیر و ارباب افکارتان می شوید و از بندگی افکار منفی رها می شوید.
- - تکنیک توقف فکر از دیگر روشهای درمان وسواس است ؛ شما باید قدرت کافی پیدا کنید و به راحتی دستور توقف به افکار وسواسی بدهید
- - تبدیل فکر، نیز برای مبارزه با افکار وسواسی موثر است ،یعنی به محض اینکه متوجه ورود افکار وسواسی شدید و قبل از ورود شان،آنها را با افکار مثبت جایگزین کنید.
- خودتان را مشغول کنید، اعمال و افکار وسواسي ، در اوقات بيکاری بیشتر رخ می دهند . سعي کنيد زمان هاي بيکاري خود را با فعاليت هايي که دوست دارید،پر کنید.
- - مدل درمانی act در درمان مبتني بر پذيرش و تعهد فرض بر اين است كه انسانها بسياري از احساسات، هيجانات يا افكار دروني شان را آزاردهنده ميدانند و پيوسته سعي دارند اين تجارب دروني را تغيير داده يا از آنها رهايي يابند. اين تلاشها براي كنترل بي تأثير بوده و به طور متناقض منجر به تشديد احساسات، هيجانات و افكاري ميشود كه فرد در ابتدا سعي داشت از آنها اجتناب كند. درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به دنبال آن اند كه به افراد بياموزند چگونه دست از بازداري فکر بردارند. چگونه از افكار مزاحم بگسلند و باعث ميشوند فرد هيجانات نامطبوع را بيشتر تحمل كند. این مدل درمان تحت نظر روانشناس بالینی موثر می باشد.
- - نکته: باید متذکر شد که باید اعمال وسواس گونه شما هم شناسایی شود و آنها را هم درمان کرد. دیگر اینکه گاهی اوقات فکر و عمل وسواس گونه از شکلی به شکل دیگر تبدیل می گردد.
- http://askdin.com/comment/1040029#comment-1040029