پرسش:
من 29 ساله هستم، ساکن شمالم، می خواهم تو قم زندگی کنم، آیا برای داشتن یک زندگی دینی، شهر قم بهتراست؟ روایاتی در این مورد بیان شده؟ ضمنا آیا می توانم با این سن در حوزه علمیه قم طلبه بشوم؟
پاسخ:
زندگی کردن در هر شهر و مکانی بستگی به علاقه و اهداف یک فرد دارد. گاهی شرایط طوری است که انتخاب یک شهر برای زندگی کردن دست خود آدم نیست. بنابراین زندگی کردن در شهر قم؛ در عین حال که خوبی هایی دارد و حتی به فضلیت شهر قم در روایات اشاره شده، از جمله؛ فرمایش امام صادق علیه السلام فرمود: «انَّ لِلَّهِ حَرَماً وَهُوَ مَکةَ، وَانَ لِلرَّسُولِ حَرَماً وَهُوَ الْمَدینَةُ، وَانَّ لِامیرِالْمُؤْمِنینَ حَرَماً وَهُوَ الْکوفَةُ، وَانَّ لَنا حَرَماً وَهُوَ بَلْدَةُ قُمْ، وَسَتُدْفَنُ فیها امْرَأَةٌ مِنْ اوْلادی تُسَمّی فاطِمَةُ، فَمَنْ زارَها وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ. قالَ الرَّاوی: وَکانَ هذا الْکلامُ مِنْهُ قَبْلَ انْ یولَدَ الْکاظِمُ علیه السلام؛ خداوند حرمی دارد که مکه است و برای پیامبر صلی الله علیه و آله هم حرمی است وآن مدینه است و حرم امیرالمؤمنین علیه السلام کوفه است و حرم ما اهل البیت شهر قم است و بزودی در قم، زنی از فرزندان من به نام فاطمه دفن می شود که هر کس مرقد او را زیارت کند بهشت بر وی واجب می گردد. راوی گوید: امام صادق علیه السلام این سخن را قبل از تولّد امام کاظم علیه السلام پدر بزرگوار حضرت فاطمه معصومه علیها السلام بیان کرد»[1].
این روایت به طور واضح جایگاه معنوی شهر قم را برای ما بیان می کند، اما بیانگر این نیست که حضور در این شهر و زندگی کردن در آن ضمانت می کند که همه افراد خوب باشند و هیچ مشکلی اصلا وجود نداشته باشد، بلکه بیانگر این است که فضای رشد معنوی در این شهر خیلی مهیاست. چه بسا سختی هایی هم متوجه انسان بشود. بنابراین تصور اینکه یک مدینه فاضله ای باشد، نگاه منطقی نیست. در شهر قم و سایر شهرها هر جور آدمی پیدا می شود. حضور حرم در قم یا یک سری از علما و مراجع گرفته تا سایر افراد خوب دلیل این نمی شود که هیچ مشکلی بوجود نیاید و همه اهل نماز و مذهب و دین باشند و همه چیز بر وفق مراد خواهد شد.
باورهای دینی محکم بستگی به پایه های اعتقادی خود فرد می باشد و یک چیز درونی است و با عمل کردن تقویت شده و باعث رشد خود فرد می شود، بنابراین عمل کردن بر حضور در یک محیط خاص برتری دارد و اولویت دارد ( البته محیط هم موثره، ولی نه به اندازه باور درونی خود فرد و عمل کردن).
از جهت دیگر شرایط آب و هوایی قم هم مطلوب نیست؛ گرمای شدید تابستان و سرمای خاص کویری در زمستان شاید مطابق طبع نباشد. غربت از وطن و دوری از بستگان و نزدیکان نیز از جمله مشکلات زندگی می باشد که باید با نگاه واقع گرایانه بسنجید.
اما فضای علمی و معنوی و به ویژه فضای رشد علمی در بعد دینی برای تحصیل طلاب یک مکان و بستر بسیار مناسب و عالی است.
بهتر است شما تمامی جوانب را در نظر بگیرید و طبق خواسته و مراد خودتان تصمیم را بگیرید. یا حداقل برای دوره کوتاه مدت در قم زندگی بکنید، اگر بهتر شد و به خواسته خودتان نائل شدید، می توانید عمرتان را درآنجا سپری بکنید.
اما قسمت دیگر از سوالتان؛
از آنجایی که سن شما 29 سال است و طبق شرایط حاضر در حوزه نمی توانید به طور رسمی وارد حوزه و تحصیل طلبگی بشوین. مگر قانون جدیدی باشد که بهتر است از قسمت پذیرش حوزه علمیه سوال کنید.
پی نوشت:
[1]. بحارالانوار، ج 60، ص 216، ح 41؛ ج 48، ص 317