سؤال:
ثواب هر حسنه‌اي همان مقداری است كه خداوند مشخص نمايد. اين ثواب داراي ارزش قابل محاسبه مشخصي نزد انسان‌ها نيست. پس چه معنا دارد كه خداوند می‌فرمايد ما ثواب آن را افزايش مي‌دهيم:
«إِنَّ اللَّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ وَ إِنْ تَكُ حَسَنَةً يُضاعِفْها وَ يُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْراً عَظيماً»؛ همانا خدا به اندازه ذرّهاى ستم نمىكند و اگر [آن ذرّه، كارِ] نيكى باشد دو چندانش مىكند، و از نزد خويش پاداشى بزرگ مىبخشد.
«مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلا يُجْزى إِلاَّ مِثْلَها وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ»؛ هر كس كار نيكى به جا آورد، 10 برابر آن پاداش دارد، و هر كس كار بدى انجام دهد، جز به مانند آن، كيفر نخواهد ديد و ستمى بر آن‌ها نخواهد شد.
پاسخ:
منظور از «امثالها » درآیه «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلا يُجْزى إِلاَّ مِثْلَها وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ» (1) از نظر عدد نیست؛ بلکه کیفیت و چگونگی است.
برای مثال، اهمیت روزه در ماه رمضان، برابر 60 روز در غیر ماه رمضان است. یا مثل شب قدر که در اهمیت ،بیش از هزار ماه است. این بیان اهمیت است، نه برتری عددی.
در مورد آیه «إِنَّ اللَّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ وَ إِنْ تَكُ حَسَنَةً يُضاعِفْها وَ يُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْراً عَظيماً» (2) نیز این گونه است که :خداوند علاوه بر افزایش حسنات، از جانب خود نیز اجر عظیم می‌دهد «من لدنه اجرا عظیما» و پاداش خداوند، چند برابر (10 برابر تا 700 برابر) است و این احسان و لطف او هست. و از 10 پاداش الهی، فقط یک قسمت مزد است و نُه قسمت دیگر فضل «فیوفیهم اجورهم ویزیدهم من فضله» (3)
منابع و مآخذ:
1. انعام: 6/ 160.
2. نساء: 4/ 40.
3. نساء: 4/ 173.
دیدگاه جدیدی بگذارید