پرسش:
حسادت من خیلی زیاد هست من چه کنم؟
پاسخ:
الف: اول از همه باید مطمئن شوید، که دارای حسادت هستید یا خیر؟ ممکن است واقعا حسود نباشید و دارای حالت غبطه شده باشید.
"حسد" در لغت به معنی بدخواهی و خواستن زوال نعمت و سعادتِ دیگری است (1) و در اصطلاح نیز به معنی آرزو کردن زوال و نیستی نعمت کسی است، که استحقاق آن نعمت را دارد. (2)
اما غبطه روحیه‌‌ای است که شخص با مشاهده موفقیت و کمال دیگران، سعی می‌کند خودش هم مثل آن را داشته باشد، همین تمایل، عامل حرکت به سمت کمال خواهد شد. بدون آن که آرزوی نابودی آن را برای دیگری نماید و این یک فضیلت اخلاقی به حساب می‌آید.
مرحوم نراقی در این زمینه می فرماید: «الحسد و هو تمني زوال نعم اللّه تعالى عن أخيك المسلم مما له فيه صلاح، فإن لم ترد زوالها عنه و لكن تريد لنفسك مثلها فهو غبطة (3) حسد، آرزوی زوال نعمت از برادر مسلمان است از نعمت هائی که صلاح او باشد. امّا اگر زوال نعمت را از او نخواهد بلکه مثل آن را برای خود بخواهد، غبطه است«
ب: در صورت دارا بودن روحیه حسادت، به این امور توجه بفرمایید:
1- سعی کنید عمل به ضد انجام دهید. یعنی اگر همجنس هستند، ارتباط دوستی خود را با او بیشتر کنید، به جای نگرانی خوشحالی؛ به جای ترش رویی، خوش رویی و به جای بدگویی، از کمالاتی که او دارد و منشا حسادت شما می شود، تعریف کنید.
2-برای پیشرفت طرف مقابل دعا کنید.
3-از مقایسه کردن خود با طرف مقابل خود داری نمایید.
4- فکر خود را نسبت به کمالات مد نظر، مدیریت نمایید. و هر موقع افکار آن کمالات به سراغ شما می آید به جای دامن زدن و توجه کردن به آن، سریعا انصراف ذهنی بدهید. یعنی با تغییر مکان دادن، و خود را به کاری مشغول کردن، با کسی صحبت کردن، سوره ناس و صلوات را داشتن، آن افکار را از ذهن خارج کنید.
رعایت نکات فوق باعث می شود، روحیه حسادت به مرور از درون انسان رخت بربندد.
پی نوشت:
1. قرشی، سید علی اکبر؛ قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 78، چاپ هشتم، ج 1، ص 131.
2. خسروی حسینی، سیدغلامرضا؛ ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، نشر مرتضوی، تهران، 75، چاپ دوم، ج 1، ص 487.
3.نراقى، مهدى، جامع السعادات، مظفر، محمدرضا، متوفاى 1383 ه. ق، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، لبنان- بيروت،ج2،ص198