پرسش: به دنبال راهکار برای درمان وسواس فکری هستم.
پاسخ:
دنبال راهکار برای وسواس فکری هستید؛ اما باید در ابتدا خدمتتان عرض نمایم که تشخیص وسواس فکری در تخصص روان شناس بالینی است و بسیاری از افراد همین که افکار زیادی در سر دارند که باعث ناراحتی شان می شود را وسواس فکری می نامند اما باید گفت که بسیاری از افکار از نوع نشخوار فکری هستند که با وسواس فکری تفاوت دارند.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری در این است که در نشخوار، افراد خودشان به آن فکر می کنند و دست خودشان است ولی در وسواس فکری دست خودشان نیست، دوست ندارند به آن بیندیشند ولی مداوم در ذهنشان تکرار می شود و باعث اضطراب آنان می گردد. تفاوت دیگر آنها در این است که موضوعات نشخوار فکری درباره مسائل واقعی روزمره و آینده است ولی در وسواس، مربوط به زمان حال است ولی شامل مسائل روزمره و عادی نیست. برای مثال در نشخوار فکری، مدام این فکر به ذهن فرد می آید که نکنه از کار اخراج شوم ولی در وسواس فکری، این است که نکند کودکم را در عین حمام کردن در وان، خفه کنم و برای از بین بردن این افکار، دست به اعمالی می زند که وسواس عملی می باشد.
به نظر بنده لازم است به یک متخصص بالینی مراجعه نموده و تشخیص درست دریافت نمایید و درمان صورت گیرد.
راهکارهای درمان فکر وسواسی:
- تکنیک تماشا: فکر مزاحم را مثل تابلو جلوی ذهنتان نگه دارید و نگاه کنید. هیچ ارزیابی راجع به آن نکنید و خنثی نگاه کنید حس اضطراب پیدا می کنید ولی آن قدر تماشا کنید تا حس اضطراب کم و کمتر شود. منطق تکنیک این است که شما به صورت غیرارادی فکر نکنه معتاد بشم مداوم در ذهنتان می آید این بار به صورت ارادی به آن فکر و نگاه کنید تا خوگیری اتفاق بیفتد.
- تکنیک نوشتن افکار مزاحم به صورت مکرر: انقدر این فکر را بنویسد مثلا حدود 50 بار پشت سر هم بنویسد روزی دو بار تا کم کم اضطراب آن کاهش یابد.
- تکنیک ضبط کردن: حدود سی ثانیه پشت سر هم فکر مزاحم را بگوید و صدایش را ضبط کند و ده دقیقه آن را گوش کند.
- به صورت آواز خواندن و طنز افکار مزاحم را بیان کند.
- تاخیر فکر نیز روش خوبی برای درمان وسواس است ؛ یعنی به افکار وسواسی بگویید بروند و در ساعتی که برای آنها در نظر گرفته اید بیایند و به تدریج این ساعات را محدود کنید. به این ترتیب شما مدیر و ارباب افکارتان می شوید و از بندگی افکار منفی رها می شوید.
- تکنیک توقف فکر از دیگر روشهای درمان وسواس است ؛ شما باید قدرت کافی پیدا کنید و به راحتی دستور توقف به افکار وسواسی بدهید
- تبدیل فکر، نیز برای مبارزه با افکار وسواسی موثر است ،یعنی به محض اینکه متوجه ورود افکار وسواسی شدید و قبل از ورود شان،آنها را با افکار مثبت جایگزین کنید.
خودتان را مشغول کنید، اعمال و افکار وسواسي ، در اوقات بيکاری بیشتر رخ می دهند . سعي کنيد زمان هاي بيکاري خود را با فعاليت هايي که دوست دارید،پر کنید.
- مدل درمانی act در درمان مبتني بر پذيرش و تعهد فرض بر اين است كه انسانها بسياري از احساسات، هيجانات يا افكار دروني شان را آزاردهنده ميدانند و پيوسته سعي دارند اين تجارب دروني را تغيير داده يا از آنها رهايي يابند. اين تلاشها براي كنترل بي تأثير بوده و به طور متناقض منجر به تشديد احساسات، هيجانات و افكاري ميشود كه فرد در ابتدا سعي داشت از آنها اجتناب كند. درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به دنبال آن اند كه به افراد بياموزند چگونه دست از بازداري فكر بردارند، چگونه از افكار مزاحم بگسلند و باعث ميشوند فرد هيجانات نامطبوع را بيشتر تحمل كند. این مدل درمان تحت نظر روانشناس بالینی موثر می باشد.
معرفی منبع برای مطالعه بیشتر:
بروس هایمن، چری پدریک، رهایی از وسواس، مترجم حبیب الله قاسم زاده، انتشارات ارجمند، تهران، 1397
http://askdin.com/comment/1034456#comment-1034456