سؤال:
پسر من 16 ساله است و جدیدا در مورد ارتباط با جنس مخالف با من صحبت می کند و چون خودم خاطره خوبی از مسائل عشقی ندارم نمی خواهم به دردسر بیفتد، رابطه اش تازه شروع شده و هنوز درحد چت هست. لطفا در ارتباط با نحوه برخورد با این موضوع راهنمایی بفرمایید.
پاسخ:
پرسشگر گرامي! همانطور كه شما هم خوب مي دانيد مهمترين راه براي جذب و هدايت نوجوان صميميت بين اعضاي خانواده است.
وجود صميميت در بين خانواده‌ها بسيار مهم است و در صورتي كه اعضاي خانواده با يكديگر صميمي باشند روابط دوستي اعضا، كنترل و مديريت مي‌شود و مشكلات بعدي اينگونه روابط به حداقل خود مي رسد در حالي كه بسياري از جوانان به خاطر نبود صميميت بين اعضاي خانواده، ارتباطات دوستي خود را از خانواده پنهان مي‌كنند كه اين امر مي‌تواند به واكنش‌هاي خانواده يا ويژگي‌هاي خود اين جوانان مربوط باشد.
يكي از مشكلات جوانان امروز اين است كه در ارتباط با آنان بيشتر عامل دافعه به كار مي‌رود نه جاذبه؛ در حالي كه ارتباط بزرگ‌ترها با نوجوانان بايد بر اساس جاذبه‌ها برقرار شود، نه با عوامل دافعه. امروز همه به اين واقعيت رسيده‌ايم كه كشورهاي پيشرفته، مغزهاي متفكر و خلاق را مي‌ربايند. بديهي است كه اين ربايش در پرتو عوامل جذب و انجذاب انجام مي‌گيرد نه با زور و تهديد. روي اين اصل، پدران و مادران بايد بكوشند با عوامل جذبي به سراغ جوانان بروند. بايد اعتراف كنيم كه در بسياري از خانواده‌ها، رابطه بزرگ‌ترها با نوجوانان و جوانان تيره و تار است و علت آن هم اين است كه نوعا بزرگ‌ترها مي‌‌كوشند با عوامل دافعه با آنان ارتباط برقرار مي‌كنند. بايد بدانيم بزرگ‌ترين عامل كه نوجوانان و نوجوانان را از هدايت و ارشاد باز مي‌دارد، زورگويي و تحميل بزرگ‌ترها به آنان است.
در واقع بايد گفت آن چه والدين بايد به آن توجه كنند، شخصيت دادن به نوجوان است. وقتي كه با او حرف مي‌زنند، نبايد يك طرفه و دستوري سخن بگويند، زيرا در اين دوره، پيام و حرف آمرانه اصلا نافذ نيست و بلكه عكس العمل منفي ايجاد مي‌كند. بايد لحن كلام و واژه‌هايي كه انتخاب مي‌شود محبت آميز و لطيف باشد و فضايي براي اظهار نظر و مشاركت نوجوان به وجود آورد و در انجام كارها با او مشورت شود. وقتي كه والدين با او مشورت مي‌كنند رابطه عاطفي بين آنان تقويت مي‌گردد و همدلي افزايش پيدا مي‌كند. وقتي چنين شبكه ارتباطي در خانه شكل گرفت، پيام‌هاي تربيتي و توصيه‌هاي افراد به يكديگر نيز به آساني منتقل مي‌شود و تأثير مي‌گذارد. در خانواده‌اي كه روابط سالم بين اعضاي آن وجود نداشته باشد، حرف‌ها در دل مي‌ماند، بدبيني‌ها به وجود مي‌آيد و نوجوان از والدين گسسته مي‌شود.
همچنين با توجه به اينكه نوجوانان در اين سنين، نياز به جلب محبت و ابراز وجود دارند، با خلاقيت يابي و هدايت نوجوانان به مسير مناسب، مي توان زمينه شكوفايي استعدادها و ارضاي نيازهاي رواني آنها را ايجاد كرد. انگيزه سازي، ايجاد خلاقيت و الگوسازي مناسب، نقش مهمي در سرگرم سازي نوجوانان و كاهش ميزان دوستي هاي افراطي در بين آنها دارد.
لذا توصيه ما اين است كه از برخورد تند و خشن و يا آمرانه خودداري كنيد و سعي كنيد با محبت و صميميت نوجوان را جذب كرده و نياز عاطفي و رواني او را در خانه و خانواده اقناع كنيد تا نوجوان به سوي روابط خارج از چارچوب كشيده نشوند.
همچنين تذكر اين نكته به فرزندتان را لازم مي دانيم که اينگونه ارتباط ها از لحاظ شرعي اشكال دارد و آسيب هاي فراواني را به دنبال خواهد داشت. «دوست داشتن و عشق ورزيدن» اگر از مسير معين، مشخص و صحيح استيفا نشود، ممكن است عوارض نامطلوبى را براى انسان ايجاد كند.
حتما مى دانيد که جاذبه بين دو جنس دختر و پسر بسيار فراوان است؛ مخصوصا در سنين جوانى، كه اين جاذبه و حساسيت در اوج خود مى باشد، در نتيجه هر چند جوان بخواهد رعايت مسايل شرعى و عرفى را در دوستى با جنس مخالف بنمايد، اما تمايلات نفسى و وسوسه هاى شيطانى قوى تر از آنند كه انسان گرفتار خطرهاى بزرگ نشود. به همين جهت عقل اقتضا مى كند انسان خود را در معرض خطرى كه بسيارى از خوش باوران را گرفتار كرده قرار ندهد.
به او بگویی که از لحاظ شرعي هر گونه ارتباط عاطفي و دوستانه دختر و پسر نامحرم بدون جاري شدن صيغه محرميت (با احراز شرايط لازم)، به هر شكلي ( تلفني، حضوري، پيامكي، مكاتبه اي، چت و ...) و با هر توجيهي (بدون نيت بد، به قصد ازدواج، شناخت بيشتر و ...) گناه است و اشكال دارد و تبصره بردار هم نيست؛ و اين بدين معني است كه اينگونه رابطه مورد رضايت خداوند نيست و چه آسيبي براي يك مسلمان، بالاتر از نافرماني خدا وجود دارد؟
همچنین می توانید او را با سایت ما مرتبط کنید تا مطالبی را از آسیب های عینی این ارتباطات در اختیارش قرار دهیم تا آگاهی او بیشتر شود.