آیا موجود قدیم(همان خداوند) هنوز باقی است ؟

پرسش: آیا موجود قدیم ( همان خداوند ) هنوز هم باقی است ؟ اثبات آن چیست ؟
 

پاسخ:
پاسخ به این مسئله در گروه فهم رابطه خداوند با وجود داشتن و به عبارتی در گروه فهم دقیق معنای ضرورت وجود است.
توضیح اینکه
در یک دسته بندی کلی، هر مفهومی که در نظر گرفته شود،نسبت به وجود داشتن بر سه گونه اولیه است:
گاهی وجود داشتن برایش ضروری است.
گاهی وجود نداشتن برایش ضروری است.
گاهی نیز نه وجود داشتن و نه وجود نداشتن، هیچ یک برایش ضرورت ندارد.

اولی ضروری الوجود است(واجب الوجود)
دومی، ضروری العدم است(ممتنع الوجود)
سومی نیز ممکن الوجود است.

اما در یک دسته بندی دیگر، هر یک از این سه ویژگی ضرورت، امتناع و امکان به سه دسته ثانویه تقسیم میشوند.
گاهی، این ویژگی به واسطه خود موضوع مورد نظر است نه ملاحظه موجودی دیگر.
گاهی به واسطه وجود موضوعی دیگر به عنوان علت است.
گاهی نیز به واسطه وجود موضوعی دیگر به عنوان طرف اضافه و مقایسه است.

حالت نخست، بالذات است.
حالت دوم، بالغیر.
حالت سوم نیز بالقیاس الی الغیر.(1)

باتوجه به این مقدمه اینک به پاسخ شما میپردازیم
خداوند متعال، موجودی است که واجب الوجود بالذات است.
واجب الوجود بالذات، موجودی است که وجود داشتن برایش ضروری است و این ضرورت از ناحیه موجودی دیگر یا در مقایسه با موجود دیگری نبوده است بلکه خود ذاتش اقتضای بودن را داشته است.

واجب الوجود بالذات، نه در بودن نیاز به علت دارد و نه در باقی بودن.
چرا که در هر صورت، اگر نیازی باشد نیاز در وجود داشتن است و نیاز در وجود داشتن، قطعا با وجوب وجود سازگار نیست و در تناقض اشکار است.
زیرا
م1. خداوند واجب الوجود بالذات است.
م2. واجب الوجود بالذات موجودی است که ضرورتا هست و نمیتواند نباشد.
م3. چنین موجودی، حتی یک لحظه نبودن نیز محال است.
م4. موجودی که یک لحظه عدم نیز برایش محال است، نه در اصل بودن نیاز به علت دارد و نه در بقا و دوام.

بنابراین علت دوام و بقای وجود، وجوب وجود حق تعالی است.(2)

عنوان واجب الوجود، یک عنوان فلسفی است و
عنوان خدا، یک عنوان دینی.
در فلسفه از واجب الوجود بحث میشود و بعد از تطبیق با مدعیات دینی، مشخص میشود که در دین به این موجود، خدا گفته میشود.
بنابراین وقتی در فلسفه اثبات شد که واجب الوجود ضرورتا در عالم هست(وگرنه هیچ موجودی در عالم نخواهد بود یا همگان واجب الوجود خواهند بود) و ویژگی های او بررسی شد، مشخص میشود که این موجود، هیچ گونه نیازی به غیر ندارد.
تا اینجا
ما تا اینجا کاری به عنوان این موجود متعالی نداریم.
فقط خصوصیات او را بیان کردیم.
حال این موجود متعالی، چون خالق همه موجودات دیگر است و عله العلل همگان است،
و
در دین نام چنین موجودی، خدا است
میگوییم که این خصوصیات واجب الوجود، از نظر فلسفی میتواند برای موجودی با عنوان خدا نیز اثبات شود.

البته باز هم تاکید میکنم که ما در فلسفه کاری به عنوان غیر فلسفی موجودات نداریم و این تطبیق در فضای بیرون از فلسفه و خارج از مباحث فلسفی و در نگاهی بین رشته ای صورت میگرد.


ــــــــــــــــ
1. ر.ک: محمد حسین طباطبایی، نهایه الحکمه، قم، نشر اسلامی، 1413، چاپ دوازدهم، ص42-49
2. علامه حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تصحیح حسن حسن زاده آملی، قم، نشر اسلامی، 1413، چاپ سوم، ص290
http://www.askdin.com/showthread.php?t=64556&p=1015536&viewfull=1#post10...