پرسش: هر کاری میکنم نمی توانم رابطه خوبی با خداوند داشته باشم. اگر با خدا قطع ارتباط کنم کافر هستم و عذاب می شوم؟
پاسخ: همانطوری که ایمان یک نوع باور و اعتقاد است کفر نیز ماهیتی از سنخ باور و اعتقاد دارد. کفر انکار و بی اعتقادی نسبت به اصول دین(مثل توحید، نبوت، معاد) و یا ضروریات دین(مثل وجوب نماز و ....) است. بنابراین صرف ترک ارتباط با خداوند در عمل اگر منجر به از دست دادن اعتقاد نشود کفر محسوب نمیشود اما به هر حال میتواند به تدریج منجر به آن شود.
در روایات اسلامی به مومنین توصیه شده است که خوف و رجا را به یک اندازه نسبت به خداوند داشته باشند. نه بیش از حد از خداوند ترسان و گریزان باشند و نه بیش از حد احساس ایمنی کنند و بدون تلاش تنها به رحمت او امید ببندند. امام صادق (عليه السلام) به نقل از امام باقر (عليه السلام) مي فرمايند: «در قلب هر مؤمن دو نور وجود دارد: يكی نور خوف و ديگری نور رجاء و اين دو نور باهم مساوي و هم طراز هستند به گونه اي كه اگر يكي وزن شود بيشتر از ديگري نخواهد بود».(1)
اما به نظر میرسد شما تنها جنبه خوف را در وجود خود تقویت کرده اید. از اینکه عذاب الهی در دنیا و یا آخرت گریبان گیر شما شود هراسان هستید اما هیچ لذتی را از ارتباط با خداوند و مناجات با او احساس نمی کنید تا آنجا که حاضرید اگر عذاب نشوید این ارتباط را قطع کنید.
در مناجات شعبانیه از زبان ائمه معصومین(علیهم السلام) آمده است: «وَ إِنْ أَدْخَلْتَنِي النَّارَ أَعْلَمْتُ أَهْلَهَا أَنِّي أُحِبُّك؛ و اگر مرا داخل آتش هم کنی به اهل جهنم خواهم گفت که تو را دوست دارم».(2)
امیرالمومنین(علیه السلام) در دعای کمیل میفرمایند: «وَ هَبْنِي صَبَرْتُ عَلَى حَرِّ نَارِكَ فَكَيْفَ أَصْبِرُ عَنِ النَّظَرِ إِلَى كَرَامَتِكَ .... ؛ اگر فرضا صبر و تحمل آن عذاب دردناك را بنمايم ولى رنج و عذاب جانگاه فراق و هجران را چگونه تحمل نمايم. و اگر بر فرض بر شدت گرمى و حرارت آتش قهرت نيروى صبر و تحمل داشته باشم چگونه ميتوانم از لطف و كرامت تو چشم پوشيده و صرف نظر كنم».(3)
بنابراین کسی که خداوند را به درستی شناخته باشد حتی اگر عذاب هم شود نمی تواند از دلدادگی نسبت به او دست بکشد. البته به شرطی که او را با توهمات خود تصویرسازی نکنیم.
امیرالمومنین(علیه السلام) میفرماید: «التَّوْحِيدُ أَلَّا تَتَوَهَّمَهُ وَ الْعَدْلُ أَلَّا تَتَّهِمَه؛ توحید این است که او را توهم نکنی و عدل این است که او را متهم ننمایی».(4)
بنابراین باید ریشه احساسات منفی خود را به دست آورید و آن را برطرف کنید.
پی نوشت ها:
- کلینی، محمد بن یعقوب(329 ق)الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، جلد 2، صفحه 67.
- ابن طاووس، على بن موسى(664 ق)، إقبال الأعمال، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج2، ص686.
- همان، ج2، ص708.
- نهج البلاغة (للصبحي صالح)، ص558.
- http://www.askdin.com/showthread.php?t=64735&p=1014736&viewfull=1#post10...