پرسش:
من یک ضایعه در صورتم دارم که اذیتم می کند؛ آن قدر به آن عادت کرده بودم که اصلاً بهش فکر هم نمی کردم تا اینکه با دختری به قصد ازدواج آشنا شدم و مدتی با او در ارتباط بودم، اما دختره به خاطر همین ضایعۀ صورتم، رهایم کرد. الآن می ترسم خواستگاری بروم؛ چون می ترسم دختران دیگه هم مرا رها کنند.
تا حالا جراحی زیبایی به خاطر حرف مردم نکرده ام، اما چون می ترسم روی آینده ام تأثیر بگذارد، تمایل به آنجام آن دارم. آیا انجام جراحی کار درستی هست؟ از نظر شرعی چه حکمی دارد؟
پاسخ:
نیاز به بررسی مسئله
ضایعۀ پوستی صورت شما نیاز به معاینه و بررسی توسط پزشکان متخصص و متعهد را دارد، چون ممکن است چنین عارضه ای طبیعی بوده و شما هیچ نیازی به جراحی زیبایی نداشته باشید.
تا زمانی که معاینه و بررسی دقیق توسط پزشکان متخصص و متعهد انجام نگیرد هیچ درمانی را نمی توان برای شما در نظر گرفت و یا توصیه به جراحی زیبایی نمود.
توصیه می شود با مراجعه حضوری به مراکز درمانی معتبر و گفتگو با پزشکان متخصص اقدامات لازم را در این خصوص انجام دهید.
موارد مجاز جراحی پلاستیک
این را بدانید، توصیه به جراحی پلاستیک تنها در صورتی است که پزشکان متخصص و متعهد غیرطبیعی بودن ضایعۀ پوستی صورت شما را تأیید کنند و الا اگر این مشکل فقط در پندار شماست و شما دچار نوعی توهم و یا بدشکلی هراسی گشته اید، این ذهن شماست که نیاز به عمل جراحی دارد نه صورت تان!؟
حکم شرعی عمل جراحی پلاستیک
در ادامه به نظر برخی از مراجع تقلید در خصوص عمل جراحی پلاستیک برای زیبایی اشاره می کنیم:
آیت الله العظمی امام خامنه ای(دام ظلّه):
«اگر موجب ضرر قابل اعتنا و چشمگیر نباشد فی نفسه منعی ندارد ولی توجه داشته باشید به طور کلى عمل جراحی زیبایی درمان بیماری محسوب نمیشود و نگاه کردن و لمسِ حرام به خاطر آن جایز نیست مگر در مواردی که برای درمان سوختگی و مانند آن و ضرورى باشد و پزشک مجبور به لمس و نگاه کردن باشد و مراجعه به پزشک مماثل حاذق و متخصّص غیرممکن و یا خیلى سخت باشد».(1)
آیت الله العظمی مکارم شیرازی(دام ظلّه):
«در صورتى که آمیخته با حرام یا ضرر مهمّ دیگرى نباشد ذاتاً اشکالى ندارد، ولى چنانچه مستلزم حرامى باشد (مانند لمس و نظر حرام) تنها در صورت ضرورت، جایز است».(2)
آیت الله العظمی نوری همدانی(دام ظلّه):
«اگر در جراحی مذکور غرض عقلائی داشته باشد و اسراف نباشد، اشکال ندارد».(3)
آیت الله العظمی سیستانی(دام ظلّه):
«فی نفسه اشکال ندارد».
«اگر احتمال مرگ یا نقص عضو باشد و احتمال به قدری قوی باشد که برای عقلا موجب خوف باشد، جراحی مذکور به هیچ وجه جایز نیست و اما اگر چنین ضرری نداشته باشد جایز است حتی اگر ضروری نباشد مگر اینکه مستلزم گناهی مانند نگاه نامشروع یا لمس نامحرم باشد که در این صورت فقط در صورت ضرورت جایز است و ضرورت را خود مکلف باید تشخیص دهد. مثلاً اگر چهره انسان مشوه باشد معالجه ضروری است و در مورد زنان طبیعی است که زیبایی در بسیاری از موارد ضروری است.
آیت الله العظمی علوی گرگانی(دام ظلّه):
«از نظر ما جایز نیست».
آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(ره):
«اگر طبق تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان عمل مذکور خطر جانی و ضرر قابل توجهی برای شخص داشته باشد، انجام آن جایز نیست».
آیت الله العظمی موسوی اردبیلی(ره):
«ضرورت جراحی زیبایی باید با نظر پزشک متخصص و متعهد معین شود و اگر از آن جراحی ضرر و یا خطر بزرگ و متنابهی متوجه شخص گردد، جایز نیست و در صورت غیرضروری بودن در فرض مذکور به طریق اولی جایز نیست».(4)
البته این مسئله از منظر فقهی و حقوقی به طور مفصل بررسی شده و کتاب هایی در این زمینه نگاشته شده است که در منابع مطالعاتی به برخی از مهمترین آنها اشاره می شود.
معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
- صانعی، ابوذر، جراحی پلاستیک از منظر فقه و حقوق، تهران: دانشگاه عدالت، 1395.
- امیرحسینی، امین و حسین سبحانی، جراحی زیبایی در پرتو فقه و حقوق، تهران: دا، 1395.
- کاظمی دلویی، مرجان، جراحی زیبایی از منظر فقه و حقوق، مشهد: سخن گستر، 1396.
پی نوشت ها:
- حسینی خامنه ای، سیدعلی، اجوبه الاستفتائات، تهران: الهدی، 1388، س1294.
- ر.ک: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی (www.makarem.ir).
- ر.ک: پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی مدظله العالی(www.noorihamedani.com).
- محمودی، سیدمحسن، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ورامین: علمی فرهنگی صاحب الزمان(عج)، 1380، ج3، ص153و 154.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=64619&p=1014280&viewfull=1#post10...