نقد عارفان و آموزه‌ی وحدت شخصیه

سؤال:
کتاب برهان ذوالفقار نوشته عبدالله عصام رودسری را که در نقد عارفان و آموزه‌ی وحدت شخصیه وجود نگاشته، چگونه ارزیابی می‌کنید؟

 


پاسخ:
سلام علیکم
ارزیابی و نقد این کتاب بطور مفصل نیازمند مجالی وسیع‌تر است؛

اما به طور کلی می‌توان موارد زیر را برشمرد:

۱- مولف، مستند انتقادات خویش را نیاورده.

۲- مولف، بارها بر این ادعاست که می‌خواهد بدون ارزیابی شخصیت‌ها، به نقد آموزه‌ها بپردازد ولی در عمل اینچنین رفتار نکرده است.

۳- در مواردی، مؤلف بدون آن که سخنان عارفان را فهمیده باشد، با فهم ناقص خویش، به نقد آنان پرداخته (همان مخاطب محوری در هرمنوتیک)

۴- چه بسا عارفان از کلماتی که مؤلف بر آنان خرده‌ گرفته است به عنوان نمادها و رموزی برای القاء معانی صحیح بهره گرفته باشند و حال آن که مؤلف این کتاب این کلمات را بر معنای ظاهری‌شان حمل کرده است؛ و این ریشه در فهم ناقص مؤلف از این کلمات دارد!

۵- ایشان مدعی است عارفان برای اثبات ادعاهای خویش، به جای اقامه برهان و دلیل، لفاظی کرده‌اند و حال آن که این توصیف، بیشتر از هر کس، شایسته عملکرد خود ایشان در این کتاب است.

اساساً کتابهایی از قبیل «تمهید القواعد»، نوشته صائن الدین ابن ترکه برای مبرهن ساختن آموزه‌های عرفانی به خصوص آموزه «وحدت شخصیه وجود» نگاشته شده‌ است.

۶- برای فهم وحدت شخصیه، لازم است منظومه تراث عارفان و حکیمان متأله مورد مطالعه قرار گیرد؛ چرا که این تفکر، در سیر تکاملی خود، از جهت حیثت اثباتی، به پختگی و کمال بیشتری نائل شده؛ با این انتقادات، بعید به نظر می‌رسد که مولف کتاب مذکور، همه تبیین‌ها را رصد کرده باشد؛ حتی نشانه‌هایی بر عدم پی‌گیری در کلمات وی دیده می‌شود چرا که مدام این مبنا را تکرار می‌کند که کاری به تفسیرها و تبیین‌های شاگردان این مکتب ندارد.

تذکر پایانی:
لازم است جزئیات این کتاب، در نگاشته‌هایی مستقل مورد نقد و ارزیابی قرار بگیرد.

http://www.askdin.com/showthread.php?t=64249&p=1005929&viewfull=1#post10...