سؤال:
دختر 21 ساله هستم و مشکلاتم قابل شمارش نیست. دو موردش را عرض می کنم.
قطعا وسواس فکری دارم. امشب خیلی حرف بدی ناخواسته در مورد امام حسین (علیه السلام) اومد و زده شد.
دیگری اینکه من به مردم سوء ظن دارم دائما که همه بد هستند و من خوبم دائما هرجایی نسبت به هرکسی که می بینم یا به او فکر می کنم ناخواسته فحش میاد تو ذهنم.
قطعا وسواس فکری دارم. امشب خیلی حرف بدی ناخواسته در مورد امام حسین (علیه السلام) اومد و زده شد.
دیگری اینکه من به مردم سوء ظن دارم دائما که همه بد هستند و من خوبم دائما هرجایی نسبت به هرکسی که می بینم یا به او فکر می کنم ناخواسته فحش میاد تو ذهنم.
پاسخ:
درابتدا باید عرض نماییم که مشکلات شما از نوع مشکلات حل نشدنی نیست و شاید با انجام چند راهکار ساده تعدادی از مشکلات شما رفع گردد. اکنون شما دچار نوعی «فاجعه سازی» نیز شده اید که این خود نوعی خطای شناختی در روانشناسی شناختی به حساب می آید. مثلا همین که ابتدای پاسخ بیان کردید: « مشکلاتم قابل شمارش نیست» این یکی از نشانه های آن است زیرا به هر حال مشکلاتتان را باید دسته بندی و حل کنید. پس نباید مشکلات را بیشتر از آنچه که هست ببینید. بلکه هر مشکلی را به اندازه ی خودش ببینید.
نکته دیگر اینکه آنچه به ذهنتان می آید و در ذهن شما بیان می شود چون خارج از اختیار شماست پس گناهی بر شما نیست ولی باید هرجور که می توانید در مقابل آن ایستادگی کنید و اجازه ی ادامه دار شدن را ندهید. اگر شما وسواس فکری را کنترل نمایید، بسیاری از مشکلات زندگی تان حل می شود؛ در این مکاتبه راهکارهای رفع وسواس فکری را تقدیمتان می نماییم و امیدواریم با عمل به آنها دغدغه ی ذهنی تان کاهش یابد.
اما راهکارها:
1. سرکوب نکردن افکار: درساعت مشخصی در روز مثلا نیم ساعت در یک اطاقي آرام و ساكت نشسته و به افكار وسواسي به خواست خود اجازه دهيد به ذهن خطور كنند. وقتي افكار وسواسي به ذهن آمدند، با صداي بلند فرمان ايست داده شود، به اين ترتيب دستور توقّف افكار وسواسي صادر می شود.
2. جابهجايي انديشه: انديشههاي غير ارادي و وسواسي را ناديده گرفته و با انتقال ذهن و فكر به افكار عالي و مناسب برای ساختن آینده، عمل جايگزيني را انجام شود. به جای افکار مزاحم، افکار مناسب و سازنده را جایگزین کنید.
3. از ورزش غافل نشوید. سعی کنید ورزش منظم را جزو برنامه های رسمی روز قرار دهید و هر روز حتما 20 دقیقه نرمش کنید.
4. با افکارتان دوست شوید: سعی کنید از افکارتان فرار نکنید و بالعکس با آنها دوست شوید. برای اینکار درجاي خلوتي نشسته و لحظاتي با خود فكر كنيد، ابتدا موقعيتهايي را در ذهن خود مجسم كنيد كه براي شما كاملاً خوشايند است و هيچ اضطرابي از شرایط آن ندارید. پس از آن، موقعيتها و صحنههاي هجوم افکار را در نظر بگيريد، سپس تصور كنيد موقع برخورد با دیگران است و شما بدون هیچ اضطرابی آنچه پاسخ اصلی و قانع کننده بوده را ارائه دادهاید و هیچ مشکلی در شما ايجاد نميشود. آنوقت ميبينيد كه هيچ گونه اضطرابي در شما ايجاد نشد.
وقتي چندين بار تمرين كرديد و موقعيتهايي را كه كمتر تهديد كننده است، در ذهن خود تصور نموديد، اين آمادگي روحي در شما ايجاد ميشود كه در ذهن خود تصور كنيد كه راحت و بدون دردسر می توانید کارهایتان را انجام میدهید.
5. استفاده از کش شوک:يكي از تكنيك هاي موثر در اين باره اينست كه كشي به مچ خود ببنديد و با شروع خيالپردازي و فكر به آن موضوع آن كش را كشيده و رها كنيد طوري كه اندك سوزشي بدستتان وارد شود آنگاه شروع به شمارش معكوس نماييد مثلا يك عدد پيچيده مثل 6589234 را انتخاب كنيد و سعي نماييد هفت هفت تا از آن كم كنيد تا به صفر برسيد.
6. استفاده از تكنيك حواست را جمع كن: اين شيوه ممكن است ظاهراً ساده به نظر بيايد، ولي در عين حال بسيار مؤثر است. هنگامي كه حواستان پرت مي شود و ذهنتان سرگردان است، مرتب به خودتان هشدار دهيد كه حواست را جمع كن. اين روش كم كم سبب مي شود تمرکز شما در درس افزایش یافته و افکار کمتر به سراغتان بیایند.
7. يكي از بهترين راه هاي غلبه بر افكار مزاحم، تنها نبودن و جابجايي مكاني است، يعني به محض شروع افكار، مكان خود را تغيير دهيد. سعي نماييد خيلي تنها نباشيد، خصوصا در مواقع هجوم افكار خيالي، زيرا تنهايي بهترين محرك براي ايجاد افكار خيالي مي باشد. قبل از شروع اين خيالات خودتان زمينه بروز آن را از بين ببريد.
در پایان توصیه می کنیم به اعمال عبادی و از جمله نماز که عالی ترین دستور برای رفع مشکلات روانشناختی است، پایبند باشید و سعی کنید ارتباط خود را با خدای خود قطع نکنید.
در پایان توصیه می کنیم تاپیک زیرا را نیز مطالعه نمایید:
نمی دونم مشکلم چیه و باید چیکار کنم؟
http://www.askdin.com/showthread.php?t=64322&p=1010017&viewfull=1#post10...