آیا خوب و اصولی هدف گذاری کرده ام؟

پرسش:
من سه هدف کلیدی، برای سال پیش طراحی کرده ام؛
1-روی 9 صفت اخلاقی خودم کار کنم
2- 40 کتاب برتر را در زمینه های مختلف دینی، علمی و... مطالعه کنم.
3-آماده شدن برای کنکور 99 (اول مهر، یازدهم می خوانم)
آیا خوب و اصولی هدف گذاری کرده ام؟ لطفا راهنمائی کنید.
 

پاسخ:
اینکه شما فردی هدفمند بوده و چنین اهداف بزرگی را دارین، معلوم هست که یک فردی موفق و دوستدار پیشرفت هستید. اصولا افرادی که برای برنامه های زندگی خودشان هدف گذاری می کنند، در مسیر زندگی شان دست به کارهای بزرگ و موفقی می زنند و دقیقا در همه حال برنامه مشخص و جامعی دارند. این روحیه شما ستودنی است و باید قدر این اراده و انگیزه را بدانید و روی آن سرمایه گذاری بکنید.
منتها نکات مهم در برنامه ریزی و هدف گذاری ها:
1. رعایت اولویتها و احساس نیاز
آقا امیر المومنین علی علیه السلام در این زمینه می فرمایند: «مَن اشتغل بغیر المهم ضَیّعَ الاهمّ؛ هر کس به چیزی که مهم نیست بپردازد، آنچه را که اهمّیت بیشتری دارد از دست می دهد.»[1]
با توجه به اهدافتان، به نظر می رسد در مرحله نخست درس و بحث مدرسه ای و آمادگی برای قبولی در کنکور سراسری امر مهمی می باشد و لازم است طوری وقت بگذارید که درسها را به طور کامل یاد گرفته و ذره ای اشکال نماند و این موضوع با گذاشتن وقت مفید و حوصله کافی و روشمند حاصل خواهد شد. بنابراین در این اهداف سه گانه تحصیل عالی و آمادگی کامل باید در اهداف نخست شما قرار بگیرد. منتها در کنار این اولویت مهم و اول، شما می توانید به هدف های دیگرتان نیز فکر کنید، مثلا مطالعه کتابهای دینی هم در کنار اولویت اول می توانید اجرا کنید، منتها به نظر می رسد به جای 40 تا کتاب، شما 4 تا کتاب را در نظر بگیرید و بیشتر از آن را برای ایام تعطیلی و غیر تحصیل برنامه ریزی کنید و توجه به اصلاح اخلاق، زمان و مکان خاصی نمی شناسد و یک امر درونی است و شما با تصمیم قوی می توانید در کنار سایر اهدافتان عملی کنید و یک امر شدنی است. توجه داشته باشید که اگر اولویت بندی در اجرای برنامه ها را رعایت نکنید یک عذاب وجدان درونی و احساس ناکامی در درونتان شکل خواهد گرفت و این یک آسیب بزرگ در موفقیت برنامه هاست.
2. نظم
آقا امیر المومنین علی علیه السلام می فرمایند : «اوصیکما...بتقوی اللّه و نظم امرکم؛ شما دو نفر را به تقوای الهی و نظم و برنامه ریزی در کارها سفارش می کنم.»[2]
نظم یکی از مهرهای اصلی در موفقیت برنامه هاست و نباید از تاثیر آن غافل شویم، همانطوری که چرخش هستی با این نطم عجیب استوار است، ما هم زمانی می توانیم طعم شیرین موفقیت ها را بچشیم که فردی منظم باشیم. سعی کنید اجرای نظم را در برنامه ها را جدی بگیرید ولو که با تمرین و ممارست حاصل شود. در مراحل ابتدایی شاید انسان در اجرای نظم دچار مشکل شود و یا اختلالی در انجام آن ببیند، ولی اگر همت بالا و اراده قوی وجود داشته باشد، می تواند نظم را به طور کامل در زندگی اجرا کرد و آثار آن را مشاهده کرد.
3. شناخت توانایی های فردی و استعدادی
تا زمانی که فرد خویشتن را خوب نشناخته، نمی تواند برنامه ها و اهداف دقیق تری را برای خود تعیین کرده و برای کسب آنها امیداور شود. بنابراین با مرور و توجه دقیق به توانایی های فردی و مطالعه تجربه گذشته و مشورت با یک مشاور می توانید این مسئله را برای خودتان روشن کرده و با یک افق و دید روشن به اهدافتان بنگرید.
گاهی شخص از خود انتظاراتی دارد که از استعداد و توانایی او خارج است، بنابراین عدم شناخت منتهی به شکست و ناکامی ها است بنابراین لازم است که با دید واقعی این مسئله جدی گرفته شود.
4. مقاومت و بردباری
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید : یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ؛ اى کسانى که ایمان آورده‏ اید! مدد جویید به صبر کردن در مصائب و خواندن نماز در اوقات آن، البته خدا با صبرکنندگان است.[3]
هر تلاش و برنامه ای که مد نظر انسان است، زمانی می تواند نتیجه بگیرد که با مقاومت و بردباری باشد و الا با بی صبری و بی حوصلگی انسان به مقصد نمی رسد.
5. رعایت منطق و اصول در برنامه ریزی و هدف گذاری
روش های برنامه ریزی، هدفگذاری و مطالعه یک روش علمی است و نیاز است در این زمینه اطلاعات لازم را کسب کنید، هر چند در برخی از موارد بهتر است به یک مشاور متخصص در این مسائل رجوع شود.
6. تقویت جسمانی و رعایت میزان استراحت روزانه
همانطوری که یک ماشین بدون بنزین و سوخت لازم نمی تواند حرکت کند، انسان هم در انجام برنامه و اهداف خود نیاز است که سوخت و انرژی لازم را کسب کند و الا بدون تقویت صحیح و حساب شده، توانایی جسمی، انسان را یاری نخواهد کرد.
7. عدم ناامیدی در اجرای برنامه ها
امید داشتن توصیه قرآنی است و انسانهای موفق همیشه این احساس خود را زنده نگهداشته اند و نتایج خوبی هم گرفته اند، باید هر عاملی که انگیزه و امید را از شما کم می کند و یا دچار ضعف و سستی می گرداند، شناسایی کرده و برای رفع آن گام اساسی بردارید. گاهی رفیق ناباب، فکر غلط، غیر منطقی و شکست های متعدد در اجرای برنامه می تواند زمینه های نا امیدی را شعله ور کند، باید با نامیدی مقابله کرد.
خداوند متعال در این رابطه فرموده است: «یَا بَنِیَّ اذْهَبُواْ فَتَحَسَّسُواْ مِن یُوسُفَ وَأَخِیهِ وَلاَ تَیْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ یَیْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ؛ اى پسران من بروید و از یوسف و برادرش جست‌وجو کنید و از رحمت ‏خدا نومید مباشید زیرا جز گروه کافران کسى از رحمت‏ خدا نومید نمی‌‏شود».
آیه ذکر شده ناامیدی را نکوهش می کند؛ فلذا شایسته است که انسان پیوسته امید خود را از رحمت الهی قطع نکرده و با توکل به او، با امید به زندگی او خود ادامه دهد تا بتواند به کمالات خو نائل شود.[4]
نکات گفته شده در مسیر هدف گذاری و اجرای موفق آنها مهم بوده و لازم است که جدی گرفته شود.
پی نوشت:
[1]. میزان الحکمه،ریشهری، دارالحدیث، ح 14211
[2]. نهج البلاغه، محمد دشتی، نامه 47، ص558
[3]. بقره:153
[4].یوسف:87

http://www.askdin.com/showthread.php?t=63618&p=999470&viewfull=1#post999470