پرسش:
تا كجا ميتوانيم همرنگ با جماعت باشيم؟ آيا لزوماً اين كار بايد انجام شود؟ دين چه نظري در اين زمينه دارد؟
پاسخ:
همرنگ شدن با جماعت که عبارت است از«تغییر و یا شکل دهی رفتار و یا عقاید شخص در نتیجه ی تاثیر پذیری اعمال و رفتار فرد یا افرادی دیگر» به طور مطلق نمی تواند نجات بخش باشد.
اساسا جماعت نمی تواند ملاک و معیار صدق و صحت اعمال قرار گیرد. چه بسا جماعتی در یک مقطع زمانی و بر اساس شرایط پیش آمده آرمانگرا شده و به سمت خیر و صلاح و رستگاری قدم بردارند و در زمانی دیگر به جهت تبلیغات سوء دشمنان و نااهلان و نابخردان راه ضلالت و گمراهی را درپیش بگیرند.
حتی در آنجا که جماعت راه سعادت را در پیش گرفته اند توصیه آیات و روایات بر معرفت و بصیرت در اعمال است نه صرفا تقلید و همرنگی با جماعت. لذا به طور کلی می توان گفت تقلید کورکورانه و متعصبانه از جماعت مورد مذمت بسیاری از آیات و روایات است. قرآن کریم در مقام نقل گفتار برخی از مشرکین می فرماید:«قالُوا إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى آثارِهِمْ مُهْتَدُونَ» (الزخرف/22) یعنی ایشان می گویند ما نياكان خود را بر آئينى يافتيم، و ما نيز به پيروى آنان هدايت يافتهايم.
امام علی علیه السلام می فرمایند:کسی که به واسطه پیروی کور کورانه از مردم و همرنگ شدن با جماعت امری را انجام دهد که نافرمانی و معصیت خداست اصلا دین ندارد و مشرک است.(طرائف الحکم جلد 1 صفحه 353)
چه خوب است این اصطلاح عامیانه که می گویند: «خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو»، به این عبارت مبدل گردد که «خواهی نشوی رسوا، همرنگ حقیقت شو!» زیرا ملاک صدق و میزان اعتدال اعمال و رفتار انسان، قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام هستند که صراط مستقیم حقیقت را از طرق ضلالت اوهام و خیالات جدا و آشکار می سازند و به زودی زود پرده های حقیقتِ پنهان از دیدگان انسان کنار رفته و در روز حشر رسوایان کسانی هستند که برخلاف این میزان قدم برداشته کلمات لوح و کتاب انفسی خود را به باطل نگاشته اند.
دیدگاه جدیدی بگذارید