پرسش: می خواستم بدانم اگر انسان با حسادت کردن به دیگران آسیب رسانده باشد، احتمال دارد که مورد بخشش قرار بگیرد؟ من کودکی نسبت به برادرم حسادت می کردم و به نحوی او را نسبت به درس خواندن سرد کردم. همچنین به یکی از دخترهای فامیل هم با حسادت کردن آسیب رساندم. الان عذاب وجدان دارم. آیا راهی برای بخشیده شدن هست؟
پاسخ: اینطور که از نوشته شما برمی آید، الان و در حال حاضر این رذیله اخلاقی در شما از بین رفته و نسبت به اطرافیانتان حسادت ندارید؛ بلکه نسبت به اعمال گذشته تان احساس عذاب وجدان می کنید. این بسیار عالی ست و باید خوشحال باشید و خداوند را نسبت به این نعمت و توفیقی که به شما ارزانی داشته شکر کنید، چون مقابله با رذائل اخلاقی و برطرف کردن آنها، کار ساده ای نیست و هر کسی از پس آن برنمی آید. نه اینکه غیر ممکن باشد، ولی مصداق جهاد اکبر است که پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) آن را از جهاد در راه خدا و پیکار با دشمنان، برتر و باارزش تر دانسته است. (۱)
اما در مورد جبران گذشته، اگر واقعا حس می کنید که با اعمالتان لطمه ای به برادر یا دختر فامیلتان زده اید، تلاش کنید که طی یک گفتگوی ساده و بدون اعتراف به حسی که داشتید، یک حلالیت ساده و کلی بگیرید. مثل وقت هایی که افراد برای رفتن به سفرهای طولانی یا زیارتی، و یا شب های قدر و امثال اینها از یکدیگر طلب حلالیت می کنند. توجه بفرمایید که به هیچ عنوان نباید به گناهتان اعتراف کنید که این خود گناهی دیگر است. اعتراف به گناه، فقط نزد پروردگار عالم است و بس.
در کنار این سعی کنید اگر می توانید برای جبران گذشته کمکی به آنها بکنید، دریغ نورزید. برای مثال به برادرتان در درس ها و امور درسی اش کمک کنید. یا ایشان را تشویق کرده و راه را به هر طریقی که می توانید برایش هموار کنید تا پایه درسی اش را قوی تر کند. به دختر فامیلتان اگر برایتان مقدور است و توانائی دارید، در حل و فصل امور زندگی اش کمک کنید، اگر قصد ازدواج مجدد دارد و می توانید، افرادی را به ایشان معرفی کنید و امثال اینها.
و در نظر داشته باشید که همیشه می توانید حق الناس هایی که قابل جبران و بازگشت نیستند را با انواع هدایای معنوی از گردنتان پاک کنید. برای کسانی که حس می کنید حقی به گردن شما دارند، دعا کرده و طلب بخشش و خیر داشته باشید. در اعمال صالحی که انجام می دهید آنها را هم شریک کنید و از خداوند بخواهید که به بهترین شکل در مسیر درست قرارشان دهد. توجه بفرمایید که با هدیه کردن اعمال صالحتان به دیگران، چیزی از ثواب خود شما کم نشده و پروردگار مهربان، به همان اندازه به آنها هم عطا خواهد کرد.
پی نوشت:
۱. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، مترجم شیخی، حمیدرضا، موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، قم، ج ۲، ص ۳۳۱
http://www.askdin.com/showthread.php?t=63282&p=991231&viewfull=1#post991231