چه رابطه منطقی بین صحت ادعای پیامبر و مباهله وجود دارد؟

سوال:
چه رابطه منطقی بین صحت ادعای پیامبر و مباهله وجود دارد؟

پاسخ:
مقدمه؛ مباهله تنها برای امور مهم دینی و پس از اقامه ی دلیل و برهان و نومیدی از اقناع طرف مخالف به شکل طبیعی مشروع شمرده شده است. در واقع، مباهله بر پایه ی این باور استوار است که در موارد نومیدی از اثبات حقیقت به طریق طبیعی، به عالم غیب روی آورده و درخواست کشف حقیقت از جانب خداوند می شود.
از طرفی، كسى كه حاضر به مباهله مى‏ شود، بايد واجد دو اصل باشد: نخست اين كه به گفته و ادّعاى خويش ايمان داشته باشد. ديگر اين كه چنين شخصى رابطه نزديكى با خدا دارد كه وقتى دست به دعا بر مى‏ دارد و نفرين مى‏ كند، دعاى او اجابت مى‏ گردد.⁽¹⁾ بنابراین ممكن نيست كسى كه به ارتباط خود با پرودرگار ايمان قطعى نداشته باشد و وارد چنين ميدانى گردد. يعنى از مخالفان خود دعوت كند كه بيائيد و با هم به درگاه خدا برويم و از خدا بخواهيم دروغگو را رسوا سازد.⁽²⁾
از سوی دیگر، طرفین دعوا در مباهله به خداوند اعتقاد داشته و نزول بلا بر طرف مقابل را از جانب او می دانند و از آنجایی که هر دو طرف، این دعوا را در محکمه الهی مطرح کرده اند، نزول بلا را حکمی الهی و مویدِ طرفِ حق می دانند. بنابراین ملازمه بین مباهله و حقانیت روشن می شود. به عبارت دیگر، اگر هر دو اصرار به حقانیت خود نداشته باشند، یا یکی اصلا خدا را قبول نداشته باشد، یا راه غیبی را قبول نداشته باشند، مباهله منتفی خواهد بود. بنابراین با دارا بودن شرایط مباهله و بناء طرفین بر مباهله، این طریق منطقی خواهد بود.

اما در مورد اینکه آیا ممکن است یکطرف با استفاده از سحر و جادو ضرری به دیگری رسانده و خود را حق جلوه دهد؟ باید گفت؛ دلیل حکمت و همچنین خیر خواه بودن خداوند متعال، مانع از چنین اتفاقی است. توضیح اینکه حتی احتمال چنین چیزی(تاثیر سحر و ...) سلب کننده اعتماد مردم است و این سلب اعتماد، مستلزم نقض غرض الهی است و نقض غرض خداوند هم محال است. به عبارتی اگر مردم احتمال بدهند که یکی از طرفین می خواهد با نیرویی غیر خدایی و بشری طرف مقابل را مغلوب کند، حتی با وقوع مباهله و مغلوبیت یک طرف نیز به حقانیت طرف غالب پی نمی برند، در حالی که مباهله برای اثبات حقانیت وضع شده است و چنین کاری از انسان حکیم بدور است چه رسد به خدای حکیم.


 

1. مکارم شیرازی، آيات ولايت در قرآن، ص: 204.
2. مکارم شیرازی، پيام قرآن، ج‏9، ص: 237.

http://www.askdin.com/showthread.php?t=60795&p=951723&viewfull=1#post951723