سؤال:
کتابی درباره مختار و قیامش معرفی کنید و آیا ماجرای کشته شدن اهل بیت کیان توسط حرمله حقیقت دارد؟ نحوه کشته شدن کیان به خاطر شک «بن شمیط» به وی بوده؟
پاسخ:
درباره قیام مختار کتاب ها و مقالات زیادی نوشته شده است، اما کتابی با عنوان ماهیت قیام مختار نوشته ابو فاضل رضوی اردکانی مفصل به شخصیت و قیام مختار پرداخته است. (1)
درباره کیان ایرانی نیز اسم صحیح وی کیسان ابو عمره است، که معلوم نیست به چه انگیزه ای در سریال مختار نام وی را به کیان تغییر داده اند، درباره این شخصیت نیز در همان کتاب ماهیت قیام مختار مفصلا بحث شده است. (2)
هر چند جستجو نمودیم اما ماجرای کشته شدن خانواده کیان (کیسان ابو عمره) به دست حرمله را در منابع تاریخی نیافتیم، حتی کشته شدن حرمله به صورت دوئل نیز صحیح نمی باشد، حرمله شخصیتی نبود که بتواند در مقابل مختار چنین شهامتی به خرج دهد، در کربلا نیز ناجوانمردانه حضور داشته است؛ لذا وقتی حرمله را نزد مختار آوردند تا نگاه وحشت زده حرمله به مختار افتاد خود را باخت ، در صفحه 482 همان کتاب نحوه صحیح کشته شدن حرمله به دست مختار آمده است.
آن چه درباره "کیسان" و "بن شمیط" آمده چنین است که عبدالله بن وهب جشنی که از اشراف کوفه بود و از ایرانیان دل خوشی نداشت به "بن شمیط" پیشنهاد داد که ایرانیان را از اسب ها پیاده کن چون اگر سواره باشند ممکن است هنگام احساس شکست فرار کنند و ما را تنها بگذارند، و این حرف وی از روی شیطنت بود نه خیر خواهی.
ابن شمیط گفته وی را قبول کرد ولی فکر کرد وی خیرخواهی می کند نه شیطنت لذا خود ابن شمیط به کیسان و یارانش بدبین نبود. (3)
منابع:
1. ماهیت قیام مختار، سید ابوفاضل رضوی اردکانی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1387.
2. همان، ص 395.
3. طبری، ج 6، ص 96.
http://www.askdin.com/showthread.php?t=44509&p=593249#post593249