سؤال:
همیشه از وجود حوری و قلمان در قرآن به بهشتیان وعده داده میشه
اگر چشم از نامحرم بپوشونی حورالعینی همانند اون در اختیار ت قرار میگیره و همچنین حوریانی که دست هیچ مردی به آنها نرسیده
از طرفی هم گفته شده زن و مرد مومن(همسر) در بهشت درکنار هم خواهند بود
حالا چطور یه زن و شوهر با وجود حورالعین ها و قلمان هاشون درکنار هم در بهشت زندگی میکنند؟
پاسخ:
سم الله الرحمن الرحیم
در باره آن دنیا و مسایل مربوط به آن به طور کلی میتوان گفت:
ما از جزییات جهان آخرت و نحوه اعطای ثواب یا گرفتار شدن به عذاب الهی چیز دقیقی نمیدانیم و مطالبی که در آیات و روایات به آن اشاره شده است بیشتر در قالب تمثیل و تقریب ذهن بوده و اگر هم در خصوص ثواب یا عذاب مطالب جزئیی مطرح شده است صرفا به این دلیل است که ما چیزی حداقلی درک و برای عمل خیر و رسیدن به پاداش اخروی تلاش کنیم.
از جمله موضوعاتی که سخت فکر ما را به خود مشغول میکند، نحوه ارتباط ما انسانها با هم در سرای دیگر است به گونهای که از خود میپرسیم روابط ما با یکدیگر در بهشت به همین شکل دنیایی است یا که در فضایی کاملا متفاوت از این جهان قرار میگیریم!
با توضیح کوتاهی که خواهیم داد این نکته کمی مشخص میشود.
همه موجودات خصوصا انسانها محکوم به فنا هستند. «كُلُّ مَنْ عَلَيْها فان» (1)
همه كسانى كه روى آن [زمين] هستند فانى مىشوند،
و اگر هم نبود این آیه شریفه باز هم به تجربه میدیدیم هیچ موجودی را نمیتوان یافت که سوار بر کالسکه زمان و مسافر جایگاه ابدیاش نباشد.
انسان از همان ابتدا که با تولدش قدم بر زمین میگذارد، تا وقت مرگ و جدا شدن از کالبدش، بر ارابه زمان سوار میشود. یعنی او را سوار بر این وسیله میکنند چه بخواهد یا نخواهد.در هر ایستگاهی که این کالسکه میایستد،عدهای که اجل شان محتوم است (مرگ شان حتمی است) پیاده و وارد سرای ابدیشان میشوند.
ایستگاههای مرگ، قطعاتی از زمان هستند و هر انسانی مقصد ایستگاهیاش کاملا معلوم است.
پس از آن که انسان از دنیا رفت، وارد سرایی میشود که هیچ شناختی از آن نداشته ولی آن چه او را همراهی میکند، عملی است که در دنیا انجام داده که اگر خوب بوده شادمان است و اگر بد بوده هول و هراس وی را دربرمیگیرد.
از طرفی میبینیم هر انسانی عمل مخصوص به خود را دارد، یعنی نمیتوان به طور دقیق دو نفر را یافت که از نظر عمل با هم قرین یا یکسان باشند و علاوه مطابق با وعدههای مکرر الهی «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ"وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ» (2)
عمل هر کسی جایگاه ابدی او در سرای آخرت است. جایگاهی که با دیگر جایگاه ها متفاوت است.
و اما این که بخواهیم حساب و کتاب این دنیا را به آن دنیا عین به عین تطبیق دهیم و پاداشها و جایگاهها رو خود از قبل حدس بزنیم، سخن دقیقی نگفتهایم زیرا مطابق با تایید آیات الهی، انسان در قیامت و قبل از ورد به جایگاه ابدیاش فقط خودش است و خودش یعنی از هراس و وحشت آن روز بزرگ هیچ کسی جز خودش را نمیشناسد تا که به حسابش رسیدگی شود. که اگر اهل خیر بود به بهشت برود و گرنه آتش خشم الهی در انتظار اوست.
«فَإِذا جاءَتِ الصَّاخَّةُ""يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخيهِ" "وَ أُمِّهِ وَ أَبيهِ»«وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنيهِ" "لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنيهِ""وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ»«ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ»«وَ وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ عَلَيْها غَبَرَةٌ» (3)
هنگامى كه آن صداى مهيب [صيحه رستاخيز] بيايد، (كافران در اندوه عميقى فرومىروند)!
در آن روز كه انسان از برادر خود مىگريزد، و از مادر و پدرش، و زن و فرزندانش در آن روز هر كدام از آنها وضعى دارد كه او را كاملًا به خود مشغول مىسازد! چهرههايى در آن روز گشاده و نورانى است، خندان و مسرور است و صورتهايى در آن روز غبار آلود است.
با توجه به آیات بالا و ترجمه آن تکلیف هر کسی به روشنی معلوم میشود عدهای که خندان هستند به طور حتم عمل نیک انجام دادند.
نکته دیگر این که انسان پس از مرگ از همه تعلقاتش جدا میشود و عواطفش رنگ میبازد و در سرای دیگر با شکل دیگری از زندگی روبرو میشود که متاسفانه به دلیل کمی اطلاعاتی که داریم نمیتوانیم نظر دقیقی ارائه کنیم.
ولی این مقدار را به نیکی میدانیم که زندگی در جهان آخرت به طور کلی با زندگی ای که ما در این دنیا به آن خو گرفتهایم، متفاوت است. بنابراین نمیتوانیم هیچ تحلیل درستی در این باره ارائه کنیم. در نتیجه هر گونه دغدغهای که بخواهد فکر ما را از نحوه زندگی آن سرا به خود مشغول کند، بیمورد است. زیرا به حتم نوع تعلقی که ما در این دنیا به خویشان و نزدیکان خود از جمله پدر و مادر و فرزند و همسر و برادر و خواهر داریم؛ در آن دنیا به شکل دیگری جلوه خواهد کرد که اگر به سعادت ختم شود، یک نوع تعبیر دارد و اگر خدای ناکرده به شقاوت پایان یابد، تعبیرش به گونهای دیگر خواهد بود.
پس ارائه هر گونه توجیهی درباره مسایل جهان آخرت که مطابق با سلیقههای مختلف باشد مردود است اما به حتم نوع عواطف و تعلقات ما به شکل دیگری به خود میگیرد و این نوع نگرانیها به طور کامل حل میشود.
با این حال کسی نمیتواند منکر عشق و ارتباط و هم نوع دوستی در سرای دیگر باشد که آیات و روایات فراوان آن را تایید میکند. اما وقتی میخوانیم که در بهشت جای غم ، اندوه ، حسادت ، کینه و دیگر پلشتیها نیست، نتیجه میگیریم که خالق مدبر با تدبیر خود روابط میان بهشتیان (از هر نوع که باشد) را به گونهای سامان میدهد که هرگز موجب نزاع نشود و فقط لذت آن درک شود. و الله العالم
منابع:
1. الرحمن: 55 / 26.
2. زلزله: 99/ 7 و 8.
3. عبس: 80/ 33 تا 40.