سؤال:
در حدیثی، آمده که مغیرة بن شعبه، پیش عثمان که در محاصره بود ـ آمده و گفت: ای امیرالمومنین! این جماعت بر ضد تو اجتماع کردهاند، بنابراین اگر مایلی برو به مکه، یا اگر میخواهی از دیوار خانهات دری برایت باز میکنیم تا از آن جا به شام بروی، و در آن جا معاویه و طرفدارانی که از مردم شام داری هستند، و هر گاه هیچ یک از اینها را نمیپسندی، تو و ما بیرون میآئیم و اختلافمان را با این جماعت به قرآن عرضه میداریم. عثمان گفت: در مورد پیشنهاد رفتن به مکه، من از پیامبر خدا (صلی الله علیه و اله) شنیدم که میفرمود: در مکه یکی از قریش، کافر و مدفون میشود که نیمی از عذاب این امت اعم از انس و جن نصیبش خواهد شد. بنابراین نمیخواهم من آن شخص باشم. «يُلْحِدُ رَجُلٌ مِنْ قُرَيْشٍ بِمَكَّةَ عَلَيْهِ نِصْفُ عَذَابِ الْعَالَمِ» چه کسی از قریش است که نصف عذاب عالم بر دوش اوست؟
پاسخ:
بر فرض صحت حدیث، به نظر میرسد عبدالله بن زبیر باشد چرا که:
اول: در بعضی از منابع پیشنهاد دهنده به عثمان عبدالله بن زبیر است نه مغیره (1)
دوم: گزارشات دیگری است که در صورت صحت مصداق آن به جز عبدالله بن زبیر بعید است
و سوم: در بعضی از گزارشها اسم او عبدالله آمده است .
منابع:
1. المظفر، محمد حسن، دلایل الصدق لنهج الحق، ج 6، ص 280.
2. مقريزى، تقى الدين أحمد، (م 845)، إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقيق محمد عبد الحميد النميسى، بيروت، دار الكتب العلمية، ط الأولى، 1420، ج 12، ص 259.
3. همان؛ مظفر، محمد حسن، دلایل الصدق لنهج الحق، ج 6، ص 280.